Một trong những nghĩa vụ thiêng liêng nhất của công dân chính là nghĩa vụ bảo vệ tổ quốc. Thực hiện nghĩa vụ quân sự. Tuy nhiên, không ít bạn trẻ khi được lệnh nhập ngũ lại tìm cách trốn tránh vì “sợ bị quản nghiêm khắc”. Vậy, việc trốn tránh này có phải chịu trách nhiệm hình sự không? Tham khảo bài viết dưới đây của Luật sư X. 

Căn cứ:

Bộ luật hình sự 2015

Nghị định 120/2013/NĐ-CP.

Luật Nghĩa vụ quân sự 2015:

Nội dung tư vấn

1. Nghĩa vụ quân sự

Đã là công dân Việt Nam, bất cứ ai cũng phải có nghĩa vụ đối với độc lập, chủ quyền, sự an nguy của đất nước. Khi công dân đủ điều kiện theo quy định của pháp luật sẽ được gọi đi nghĩa vụ mà không được trốn tránh. 

Điều 30: Độ tuổi gọi nhập ngũ

Công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ; độ tuổi gọi nhập ngũ từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; công dân được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.

• Tham khảo thêm bài viết: Quy trình tham gia nghĩa vụ quân sự 2019

Như vậy, từ độ tuổi 18 trở đi, bạn có thể nhận được thông báo gọi nhập ngũ. Đối với trường hợp công dân đang theo học đại học thì được tạm hoãn thực hiện nghĩa vụ, tuy nhiên, thời gian gọi nhập ngũ kéo dài đến năm người đó 27 tuổi. Có thể thấy, dù là bất cứ ai, ngành nghề nào, thì theo tiếng gọi thiêng liêng của tổ quốc, công dẫn vẫn phải có trách nhiệm và nghĩa vụ nhập ngũ. 

• Tham khảo thêm: 5 đối tượng được miễn nghĩa vụ quân sự 2019

2. Trốn tránh nghĩa vụ quân sự là hành vi vi phạm pháp luật

Trốn tránh nghĩa vụ quân sự được biểu hiện qua hành vi không đăng ký nghĩa vụ khi có lệnh, không tham gia khám sức khỏe, không tham gia buổi họp mặt, tập trung trong lệnh nhập ngũ mà không có lý do chính đáng,….Những hành vi này được pháp luật quy định là những hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự được quy định tại Điều 10 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015:

Điều 10: Các hành vi bị cấm: 

1. Trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự.

2. Chống đối, cản trở việc thực hiện nghĩa vụ quân sự.

3. Gian dối trong khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự.

4. Lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái quy định về nghĩa vụ quân sự.

…

3. Trốn tránh nghĩa vụ quân sự, phạt tù đến 5 năm!

Tất nhiên, vi phạm pháp luật thì phải chịu chế tài xử phạt. Và hành vi trốn tránh nghĩa vụ nó cũng không nằm ngoài quy định đó. Có hai hình thức xử phạt đối với hành vi này bao gồm xử phạt hình sự và hành chính tùy thuộc vào tính chất, mức độ nghiêm trọng của hành vi: 

Đối với xử phạt hành chính:

Có hai mức phạt hành chính đối với người có hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự, đó là cảnh cáo và phạt tiền theo Nghị định 120/2013/NĐ-CP:

Phạt cảnh cáo nếu người đã nhận lệnh nghĩa vụ mà không đăng ký nghĩa vụ lần đầu, người vi phạm sẽ bị phạt cảnh cáo.

Phạt tiền đối với các trường hợp có tính chất vi phạm mức độ nghiêm trong hơn. Số tiền phạt cugx dựa vào đó mà có sự chệnh lệch khác nhau. Căn cứ vào Điều 4, 5, 6 và 7 của Nghị định 120/2013/NĐ-CP.

•  Phạt từ 200.000 đồng – 600.000 đồng nếu:

+ Không đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu, trừ trường hợp nêu trên

+ Không đăng ký bổ sung khi có sự thay đổi vệ họ tên, địa chỉ nơi ở, nơi làm việc theo quy định;

+ Không thực hiện đăng ký di chuyển trước khi di chuyển nơi trú theo quy định

Ngoài việc bị xử phạt, người vi phạm vẫn sẽ phải tham gia khám sức khỏe lại như bình thường. 

• Phạt từ 800.000 đồng – 1,2 triệu đồng nếu:

+ Không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm kiểm tra, khám sức khỏe ghi trong giấy gọi mà không có lý do chính đáng

+ Gian dối làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của mình nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự

+ Đưa tiền hoặc lợi ích vật chất khác cho cán bộ, nhân viên y tế để làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe.

•  Phạt từ 1,5 triệu đồng – 2,5 triệu đồng nếu:

+ Không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ mà không có lý do chính đáng.

Lý do chính đáng ở đây được giải thích theo Thông tư 95/2014/TT-BQP quy định các lý do chính đáng này bao gồm:

• Người thực hiện NVQS bị ốm, tai nạn
• Thân nhân người thực hiện NVQS bị ốm nặng. Thân nhân gồm bố mẹ, bố mẹ vợ, bố mẹ chồng, vợ hoặc chồng, con.
• Thân nhân người thực hiện NVQS qua đời nhưng chưa tổ chức tang lễ.
• Nhà ở của người thực hiện NVQS hoặc thân nhân bị thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn.
• Người thực hiện NVQS không nhận được giấy náo khám sức khỏe, lệnh nhập ngũ do lỗi của người có trách nhiệm hoặc người khác gây cản trở

Như vậy, chỉ trong những trường hợp trên thì người có lệnh đi khám nghĩa vụ mới được phép vắng mặt.

Ngoài bị phạt tiền, người có một trong các hành vi nêu trên còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là buộc chấp hành lệnh gọi nhập ngũ.

Đối với Xử lý hình sự:

Nếu tính chất của hành vi trốn tránh nghĩa vụ có ảnh hưởng nguy hiểm đến xã hội, mà xét thấy đủ cấu thành tội Trốn tránh nghĩa vụ được được quy định tại Điều 332 Bộ luật hình sự 2015 thì người có phải chịu trách nhiệm hình sự. Biểu hiện bởi việc Người không chấp hành đúng quy định của pháp luật về đăng ký nghĩa vụ quân sự, không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ, lệnh gọi tập trung huấn luyện, đã bị xử phạt vi phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội Trốn tránh nghĩa vụ quân sự, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm. Hành vi này có thể bị xử phạt đến 3 năm tù. 

Người phạm tội có thể bị phạt tù lên đến 5 năm nếu có các tình tiết tăng nặng như tự gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của mình; Phạm tội trong thời chiến hay Lôi kéo người khác phạm tội.

Điều 332: Tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự: 

1. Người nào không chấp hành đúng quy định của pháp luật về đăng ký nghĩa vụ quân sự, không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ, lệnh gọi tập trung huấn luyện, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Tự gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của mình;

b) Phạm tội trong thời chiến;

c) Lôi kéo người khác phạm tội.

Như vậy, có nghĩa vụ thì thực hiện thôi,Chúng ta không nên trốn tránh để tránh việc bị xử phạt tiền hay phạt tù. Phục vụ tổ quốc là một cách thể hiện tình yêu nước cao cả mà. 

Hy vọng bài viết có ích cho bạn!

Khuyến nghị

1. LSX là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ luật sư tranh tụng tại Việt Nam
2. Nội dung tư vấn pháp luật mà LSX cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo. Để có những những tư vấn rõ ràng và cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay qua hotline: 0833.102.102