BHXH là một trong các chế độ hỗ trợ khi tham gia lao động. Sổ bảo hiểm xã hội là sổ ghi chép quá trình lao động, thu nhập và nhận bảo hiểm xã hội, làm cơ sở để hệ thống bảo hiểm xã hội hạch toán người được bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên nhiều người lao động thường tự ý bỏ việc, đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, ảnh hưởng đến lợi ích của người sử dụng lao động. Việc này ảnh hưởng đến sổ bảo hiểm và có thể không lấy được bảo hiểm. Mời bạn đọc tham khảo vấn đề này trong bài viết “Năm 2023 tự ý nghỉ việc có lấy lại được sổ bảo hiểm xã hội không?” sau đây nhé!
Sổ bảo hiểm xã hội là gì?
Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Bảo hiểm xã hội bao gồm 2 loại là: Bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện
- Bảo hiểm xã hội bắt buộc là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia.
- Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Sổ bảo hiểm xã hội là căn cứ để giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội cho người tham gia theo quy định của pháp luật. Những thông tin trong sổ gồm thời gian làm việc, quá trình đóng và hưởng bảo hiểm xã hội.
Người lao động tự ý nghỉ việc có được công ty chốt sổ bảo hiểm xã hội hay không?
Theo Điểm a khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động 2019 quy định trách nhiệm của người lao động và người sử dụng lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động như sau:
Người lao động phải hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động;
Đồng thời, theo quy định tại khoản 5 Điều 21 Luật BHXH 2014 cũng quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động là: Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ BHXH cho người lao động, xác nhận thời gian đóng BHXH khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
Như vậy, căn cứ các quy định nêu trên, trong trường hợp người lao động tự ý nghỉ việc không theo các hình thức nghỉ việc hợp pháp mà Bộ luật Lao động 2019 quy định, thì người lao động không thể tự mình chốt sổ BHXH khi nghỉ việc. Trách nhiệm chốt sổ BHXH là của người sử dụng lao động phối hợp với cơ quan BHXH thực hiện. Để đảm bảo quyền lợi về BHXH, người lao động tự ý nghỉ việc phải trở lại công ty cũ để yêu cầu người sử dụng lao động thực hiện thủ tục chốt sổ BHXH.
Năm 2023 tự ý nghỉ việc có lấy lại được sổ bảo hiểm xã hội không?
Căn cứ khoản 5 Điều 21 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:
Điều 21. Trách nhiệm của người sử dụng lao động
5, Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
Và tại điểm a khoản 3 Điều 48 Luật lao động 2019; quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động như sau:
Điều 48. Trách nhiệm khi chấm dứt hợp đồng lao động
3, Người sử dụng lao động có trách nhiệm sau đây:
a) Hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động;
Như vậy, theo quy định trên, sau khi chấm dứt hợp đồng lao động. Kể cả trong trường hợp người lao động tự ý nghỉ việc. Công ty vẫn phải có trách nhiệm chốt sổ cho người lao động; và trả lại sổ bảo hiểm xã hội cùng các giấy tờ khác cho họ. Nếu công ty giữ số bảo hiểm xã hội của người lao động đã chấm dứt hợp đồng lao động là thực hiện trái quy định của pháp luật.
Công ty không trả sổ bảo hiểm do tự ý nghỉ việc xử lý thế nào?
Dù nghỉ việc đúng luật hay tự nghỉ trái luật thì người lao động cũng đều phải được chốt thời gian đóng bảo hiểm và trả lại sổ bảo hiểm xã hội để sau này tiếp tục tham gia ở công ty mới.
Lúc này, nếu công ty cố tình không trả sổ bảo hiểm xã hội, người lao động có thể đòi lại sổ bảo hiểm xã hội thông qua một trong các cách sau đây:
Cách 1. Khiếu nại theo quy định
Căn cứ khoản 2 Điều 119 Luật Bảo hiểm xã hội, đối với các tranh chấp liên quan đến sổ bảo hiểm xã hội, người lao động tiến hành khiếu nại như sau:
Khiếu nại lần 1: Đến người sử dụng lao động.
Nếu không được giải quyết hoặc giải quyết không thỏa đáng thì có thể thực hiện khiếu nại lần 2.
Khiếu nại lần 2: Đến Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nơi công ty đặt trụ sở chính.
Cách 2. Tố cáo vi phạm
Việc giữ sổ bảo hiểm xã hội của người lao động sau khi chốt thời gian đóng là hành vi vi phạm pháp luật nên người lao động có thể tố cáo hành vi này đến Chánh Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nơi công ty đặt trụ sở chính để xử lý vi phạm và đòi lại sổ bảo hiểm.
Cách 3: Khởi kiện đến Tòa án
Theo khoản 1 Điều 188 Bộ luật Lao động năm 2019 và khoản 2 Điều 119 Luật Bảo hiểm xã hội, người lao động có thể trực tiếp gửi đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi công ty đặt trụ sở để đòi lại sổ bảo hiểm xã hội.
Mời bạn xem thêm:
- Cách điều chỉnh mức lương đóng bảo hiểm xã hội trên dịch vụ công
- Mức hưởng chế độ bảo hiểm xã hội năm 2023 như thế nào?
- Quy định về giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội
Thông tin liên hệ:
Vấn đề “Năm 2023 tự ý nghỉ việc có lấy lại được sổ bảo hiểm xã hội không?” đã được Luật sư X giải đáp thắc mắc ở bên trên. Với hệ thống công ty Luật sư X chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý trên toàn quốc. Chúng tôi sẽ giải đáp mọi thắc mắc của quý khách hàng liên quan tới thủ tục thu hồi sổ đỏ cấp sai mục đích sử dụng. Với đội ngũ luật sư, chuyên viên, chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ giúp quý khách giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm chi phí và ít đi lại. Chi tiết vui lòng liên hệ tới hotline: 0833.102.102
- FB: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
Khi chấm dứt hợp đồng lao động, người lao động phải liên hệ với công ty cũ để thực hiện việc nhận sổ BHXH và yêu cầu công ty cũ chốt sổ BHXH. Tuy nhiên, nếu người lao động tự ý nghỉ việc thì phải thực hiện nghĩa vụ phát sinh của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật được quy định tại Điều 40 Bộ luật Lao động 2019, theo đó, người lao động sẽ:
Không được trợ cấp thôi việc;
Phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động và một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước;
Phải hoàn trả cho người sử dụng lao động chi phí đào tạo quy định tại Điều 62 của Bộ luật Lao động 2019.
Tại khoản 5 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động như sau:
Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra còn theo khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động 2019 quy định người sử dụng lao động có trách nhiệm sau đây:
a) Hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động;
