Chào luật sư, tôi năm nay đã gần 70 tuổi. Tôi có một ít tài sản để lại cho con cháu nên muốn lập một cái di chúc để khi tôi mất đi thì tài sản của tôi được chia theo đúng ý nguyện của tôi. Tôi thấy có thể lập di chúc tại văn phòng công chứng. Luật sư có thể tư vấn cho tôi về Thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng năm 2023 như thế nào được không? Mong nhận được phản hồi từ Luật sư
LSX rất vui khi nhận được câu hỏi từ phía độc giả. Mời độc giả tham khảo nội dung dưới đây nhé.
Các điều kiện để di chúc hợp pháp
Theo quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam, cá nhân có quyền làm thủ tục chứng thực di chúc để bày tỏ nguyện vọng về toàn bộ tài sản mà mình thuộc về sau khi chết. Để một di chúc đảm bảo tính hợp pháp thì cần tuân theo các quy định của pháp luật khi lập di chúc.
Điều kiện về người lập di chúc
Theo quy định tại Điều 625 và Điều 630 Bộ luật dân sự 2015, người lập di chúc phải thỏa mãn các điều kiện sau:
– Đủ 18 tuổi trở lên;
– Có đầy đủ năng lực hành vi dân sự;
– Minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc, không bị đe dọa, lừa dối, cưỡng ép.
Các trường hợp ngoại lệ:
– Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.
– Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
Điều kiện về người nhận di sản:
Theo quy định tại Điều 621 Bộ luật dân sự 2015, người nhận di sản phải không nằm trong các trường hợp sau:
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, huỷ di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Tuy nhiên, nếu người lập di chúc đã biết về hành vi của những người thuộc các trường hợp trên mà vẫn giữ nguyên ý định để lại di sản cho người đó thì người đó vẫn được quyền nhận thừa kế.
Thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng
Di chúc là văn bản thể hiện mong muốn, ý định của một người khi còn sống và nhiều người mong muốn nhờ công chứng viên lập di chúc nhưng không rõ trình tự, các bước thực hiện. Dưới đây LSX sẽ trình bày thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng một cách ngắn gọn, mời bạn tham khảo nhé:
Bước 1: Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước công chứng viên
Bước 2: Công chứng viên phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố.
Bước 3: Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng ý chí của mình.
Bước 4: Công chứng viên ký vào bản di chúc.
Công chứng hợp đồng, giao dịch do công chứng viên soạn thảo theo đề nghị của người yêu cầu công chứng
Người yêu cầu công chứng tự đọc dự thảo hợp đồng, giao dịch hoặc công chứng viên đọc cho người yêu cầu công chứng nghe. Trường hợp người yêu cầu công chứng đồng ý toàn bộ nội dung trong dự thảo hợp đồng, giao dịch thì ký vào từng trang của hợp đồng, giao dịch. Công chứng viên yêu cầu người yêu cầu công chứng xuất trình bản chính của các giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này để đối chiếu trước khi ghi lời chứng, ký vào từng trang của hợp đồng, giao dịch.
Theo như quy định trên thì hồ sơ yêu cầu công chứng di chúc do công chứng viên ghi chép lại sẽ gồm những thành phần như sau:
– Phiếu yêu cầu công chứng, trong đó có thông tin về họ tên, địa chỉ người yêu cầu công chứng, nội dung cần công chứng, danh mục giấy tờ gửi kèm theo; tên tổ chức hành nghề công chứng, họ tên người tiếp nhận hồ sơ yêu cầu công chứng, thời điểm tiếp nhận hồ sơ;
– Bản sao giấy tờ tùy thân của người yêu cầu công chứng;
– Bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc bản sao giấy tờ thay thế được pháp luật quy định đối với tài sản mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng trong trường hợp hợp đồng, giao dịch liên quan đến tài sản đó;
– Bản sao giấy tờ khác có liên quan đến hợp đồng, giao dịch mà pháp luật quy định phải có.
Thủ tục công chứng di chúc được thực hiện như thế nào?
Nội dung, hình thức của di chúc về việc định đoạt tài sản phải đảm bảo tính pháp lý hiện hành, tránh việc di chúc bị vô hiệu khi có tranh chấp giữa các bên. Để hiểu sâu hơn về vấn đề này mời bạn đọc tham khảo thêm về Thủ tục công chứng di chúc được thực hiện như sau
Căn cứ vào Điều 56 Luật Công chứng 2014 quy định như sau:
Công chứng di chúc
- Người lập di chúc phải tự mình yêu cầu công chứng di chúc, không ủy quyền cho người khác yêu cầu công chứng di chúc.
- Trường hợp công chứng viên nghi ngờ người lập di chúc bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức và làm chủ được hành vi của mình hoặc có căn cứ cho rằng việc lập di chúc có dấu hiệu bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép thì công chứng viên đề nghị người lập di chúc làm rõ, trường hợp không làm rõ được thì có quyền từ chối công chứng di chúc đó.
Trường hợp tính mạng người lập di chúc bị đe dọa thì người yêu cầu công chứng không phải xuất trình đầy đủ giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này nhưng phải ghi rõ trong văn bản công chứng. - Di chúc đã được công chứng nhưng sau đó người lập di chúc muốn sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ một phần hoặc toàn bộ di chúc thì có thể yêu cầu bất kỳ công chứng viên nào công chứng việc sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc hủy bỏ đó. Trường hợp di chúc trước đó đang được lưu giữ tại một tổ chức hành nghề công chứng thì người lập di chúc phải thông báo cho tổ chức hành nghề công chứng đang lưu giữ di chúc biết việc sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc đó.
Thông tin liên hệ
Vấn đề “Thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng năm 2023” đã được LSX giải đáp thắc mắc ở bên trên. Với hệ thống công ty LSX chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý trên toàn quốc. Chúng tôi sẽ giải đáp mọi thắc mắc của quý khách hàng liên quan tới bản mẫu đơn ly hôn thuận tình. Với đội ngũ luật sư, chuyên viên, chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ giúp quý khách giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm chi phí và ít đi lại. Chi tiết vui lòng liên hệ tới hotline: 0833102102.
Câu hỏi thường gặp
Khoản 2 Điều 44 Luật Công chứng 2014 quy định một số lý do cho phép việc công chứng có thể thực hiện ngoài trụ sở văn phòng như sau:
– Người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được;
– Hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng;
Theo quy định trên thì người già yếu, gặp khó khăn trong việc di chuyển là trường hợp có thể đề nghị công chứng ngoài trụ sở theo quy định nêu trên. Do đó, gia đình có thể mời công chứng viên về nhà để thực hiện công chứng di chúc
Pháp luật cho phép bạn soạn sẵn bản di chúc để công chứng. Để công chứng được di chúc soạn sẵn thì bản di chúc cần đảm bảo có các nội dung chủ yếu được Bộ luật Dân sự 2015 quy định tại Điều 631:
Ngày, tháng, năm lập di chúc;
Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
Họ, tên người được hưởng di sản: thường thông tin này được ghi theo giấy tờ tùy thân của họ (ví dụ hộ chiếu, căn cước công dân hoặc giấy khai sinh).
Di sản để lại và nơi có di sản: nếu tài sản là đất đai, nhà cửa thì bạn nên nêu rõ các thông tin theo Giấy chứng nhận đã được cấp. Các tài sản khác (tài sản không phải đăng ký) thì nên mô tả kỹ kích thước, hình dáng, công dụng, địa chỉ nơi nó đang lưu trữ.
Ngoài các nội dung chủ yếu trên, có thể có thêm các điều khoản khác trong di chúc, chỉ cần đảm bảo các điều khoản đó không không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội (khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015).
Lưu ý: Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu, nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc. Trường hợp di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa thì bạn hoặc người làm chứng di chúc của bạn phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xóa, sửa chữa.
Trong thời điểm soạn di chúc, bạn cần phải minh mẫn, sáng suốt, không chịu sự lừa dối, đe doạ, cưỡng ép từ bất kỳ cá nhân, tố chức, cơ quan nào