Cầm giữ tài sản là biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ được quy định trong Bộ luật dân sự 2015. Đây là biện pháp mới nhất được quy định trong chín biện pháp bảo đảm. Tạo lập nên không cần có sự thỏa thuận trước đó của các bên. Mục đích bảo đảm các bên thực hiện nghĩa vụ đầy đủ.
Thưa luật sư. Tôi là thợ may nhỏ chuyên nhận vải và đặt may theo yêu cầu. Tuy nhiên tôi nhiều lần gặp phải vướng mắc mong luật sư giải đáp giúp. Khách hàng thường đem vải đến và cọc trước 1/3 tiền. Sau khi may xong giao đồ sẽ nhận đủ tiền. Nhiều lần khách đều không trả đủ tiền. Khi tôi yêu cầu giữ đồ đến khi trả đủ họ đòi kiện tôi vì giữ tài sản họ trái phép. Việc tôi giữ đồ như vậy có sai không? Không trả tiền không trả đồ có bị phạt không? Mong luật sư cho lời khuyên trường hợp của tôi.
Luật sư X sẽ giải thích cho bạn đọc hiểu rõ hơn về biện pháp bảo đảm cầm giữ tài sản:
Căn cứ pháp lý
Nội dung tư vấn
Biện pháp cầm giữ tài sản là gì?
Trong giao dịch dân sự, bên có quyền được chủ động yêu cầu bên kia thực hiện nghĩa vụ. Nhưng việc có thực hiện hay không; và có đúng theo thỏa thuận thì lại do bên có nghĩa vụ. Như vậy, sự chủ động của bên có quyền lại rơi vào thế bị động; phải phụ thuộc vào bên thực hiện nghĩa vụ. Nhằm khắc phục tình trạng này và tạo cho người có quyền thế chủ động trên thực tế; pháp luật đặt ra các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ.
Biện pháp cầm giữ tài sản là một trong chín biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ. Các biện pháp quy định tại Điều 292 gồm:
- Cầm cố tài sản
- Thế chấp tài sản
- Đặt cọc
- Ký cược
- Ký quỹ
- Bảo lưu quyền sở hữu
- Bảo lãnh
- Tín chấp
- Cầm giữ tài sản
Khái niệm được quy định tại Điều 346 Bộ luật Dân sự 2015:
Cầm giữ tài sản là việc bên có quyền đang nắm giữ hợp pháp tài sản là đối tượng của hợp đồng song vụ được chiếm giữ tài sản trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ.
Nghĩa vụ của bên cầm giữ tài sản
Bên cầm giữ tài sản có nghĩa vụ phải thực hiện khi đang chiếm giữ những tài sản. Chỉ được phép giữ tài sản nhằm không cho phép bên có nghĩa vụ được chiếm hữu tài sản. Nhưng không được phép bán, chuyển giao tài sản này cho người khác khi không có sự đồng ý của chủ sở hữu. Kể cả sử dụng cũng không được phép tự ý sử dụng. Như vậy, đơn giản được hiểu là chỉ được quyền giữ tài sản để bảo đảm việc bên kia thực hiện nghĩa vụ.
Ngoài ra, trong quá trình giữ tài sản mà chủ thể làm mất hoặc hư hỏng tài sản sẽ phải bồi thường. Phải gìn giữ tài sản cần thận. Sau khi bên kia hoàn thành đủ các nghĩa vụ; bên cầm giữ phải trả lại tài sản đúng hiện trạng.
Ví dụ: Trường hợp ký hợp đồng gia công quần áo nêu trên. Chủ tiệm có quyền giữ quần áo khi bên kia không trả đủ tiền công. Có quyền yêu cầu bên đặt may phải trả đủ tiền. Tuy nhiên, chủ tiệm không được quyền sử dụng hoặc bán lại cho người khác; nếu không có sự đồng ý bên kia.
Quyền của bên cầm giữ tài sản
Bên cầm giữ có quyền yêu cầu bên kia thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ theo thỏa thuận trong hợp đồng song vụ. Quyền này được Bộ luật Dân sự quy định cụ thể tại Điều 348:
- Yêu cầu bên có nghĩa vụ phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng song vụ;
- Yêu cầu bên có nghĩa vụ phải thanh toán chi phí cần thiết cho việc bảo quản, giữ gìn tài sản.
Trong quá trình giữ tài sản bảo đảm không bị hư hỏng; nên có nhiều tài sản phải bảo quản cẩn thận và phát sinh chi phí. Phần chi phí bảo quản được tính thêm vào phần nghĩa vụ bên kia. Ngoài ra, nếu được bên có nghĩa vụ đồng ý; có thể khai thác và hưởng lợi từ tài sản. Nhưng những lợi ích tài sản đem lại sẽ được trừ vào phần nghĩa vụ.
Thời điểm chấm dứt việc cầm giữ tài sản
Biện pháp cầm giữ tài sản bảo đảm thực hiện nghĩa vụ được sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định. Các trường hợp chấm dứt cầm giữ tại Điều 350 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
- Không còn chiếm giữ tài sản trên thực tế
- Các bên thỏa thuận sử dụng biện pháp bảo đảm khác để thay thế cho cầm giữ
- Nghĩa vụ đã được thực hiện xong
- Tài sản bị chiếm giữ không còn
- Thỏa thuận các bên.
Pháp luật dân sự tôn trọng thỏa thuận các bên. Đánh giá cao việc các bên có thể có thiện chí thỏa thuận giải quyết vấn đề. Do đó, để chấm dứt cầm giữ các bên có thể lựa chọn cách khác. Sử dụng biện pháp khả quan phù hợp hơn như thế chấp, bảo lãnh,…
Thông tin liên hệ
Bài viết về “Bên cầm giữ tài sản có quyền được bán tài sản không?” Hy vọng giúp ích cho các bạn đọc. Luật sư X luôn sẵn lòng hỗ trợ quý khách hàng các vấn đề pháp lý.
Để nhận được tư vấn chuyên nghiệp giải quyết vấn đề pháp lý hãy đăng ký dịch vụ luật sư của chúng tôi qua hotline: 0833.102.102 Quý khách hàng có thể tìm hiểu thêm thông qua:
- Facebook : www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtobe: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
Không. Cầm giữ tài sản là biện pháp bảo đảm duy nhất được tạo lập không dựa trên thỏa thuận của các bên. Hiểu đơn giản là không cần các bên thỏa thuận thì nó vẫn có thể sử dụng. Bởi theo pháp luật quy định, chỉ cần bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ; thì bên có quyền được phép giữ tài sản. Không cần sự cho phép của bên có nghĩa vụ.
Việc đăng ký biện pháp bảo đảm là điều kiện theo pháp luật quy định. Tuy nhiên, không phải tất cả tài sản bảo đảm nào cũng cần có sự đăng ký. Bên cạnh đó, việc cầm giữ không có quy định phải đăng ký tài sản tại cơ quan nhà nước. Thông thường chỉ có một số tài sản đặc biệt được quy định khi thế chấp phải được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Thứ nhất là về phát sinh tạo lập thì cầm cố dựa trên thỏa thuận các bên; cầm giữ không cần thỏa thuận các bên. Thời điểm phát sinh chiếm giữ tài sản của cầm cố theo thỏa thuận có thể trước hoặc sau khi giao kết hợp đồng. Còn cầm giữ là sau khi bên có nghĩa vụ không thực hiện theo hợp đồng. Bên nhận cầm có có quyền xử lý tài sản bán, chuyển giao nếu có thỏa thuận. Bên cầm giữ không được quyền bán tài sản.
