Các trường hợp không phải đóng bảo hiểm y tế là gì?

Bảo hiểm y tế là một trong những loại bảo hiểm phổ biến hiện nay. Từ trẻ em, người già, người lao động đều sở hữu cho mình một tấm thẻ bảo hiểm y tế. Ngoài các hình thức tham gia bảo hiểm y tế là bắt buộc thông thường sẽ là học sinh, sinh viên và người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tự nguyện đối với những hộ gia đình hoặc những lao động tự do thì còn có hình thức tham gia bảo hiểm y tế khác đó là tham gia bảo hiểm y tế miễn phí. Trường hợp không phải đóng bảo hiểm nhưng vẫn được cấp bảo hiểm thường có số lượng ít hơn và thông thường là hình thức hỗ trợ y tế của nhà nước. Vậy các trường hợp không phải đóng bảo hiểm y tế bao gồm những trường hợp nào? Mời bạn đón đọc bài viết “Các trường hợp không phải đóng bảo hiểm y tế” dưới đây của LSX để có thêm những thông tin chi tiết.

Căn cứ pháp lý

• Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014

Quy định về bảo hiểm y tế

Bảo hiểm y tế đã xuất hiện được khá nhiều năm, mọi người thực hiện đóng bảo hiểm y tế thường xuyên nhưng không phải ai cũng hiểu về bảo hiểm y tế. Đây từ lâu đã được coi là một trong những chính sách an sinh xã hội thành công và thiết thực nhất của nhà nước ta. Những người được hưởng lợi từ bảo hiểm y tế thường là những người có tình trạng sức khoẻ yếu, phải thăm khám thường xuyên. Khi tham gia bảo hiểm y tế họ chỉ phải chi trả một khoản tiền nhỏ vào ban đầu nhưng có được lợi ích to lớn hơn trong suốt quá trình tham gia.

Bảo hiểm do Nhà nước tổ chức và quản lí nhằm huy động sự đóng góp của cá nhân, tập thể và cả cộng đồng xã hội, phục vụ mục đích chăm lo sức khoẻ, khám và chữa bệnh cho nhân dân.

Theo khoản 1 Điều 2 Luật bảo hiểm y tế 20080 (Luật bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung 2014): Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng đối với các đối tượng theo quy định của Luật này để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện.

Bảo hiểm y tế (bảo hiểm sức khỏe) là loại hình bảo hiểm thuộc lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Theo đó, người mua bảo hiểm y tế sẽ được chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí thăm khám, điều trị, phục hồi sức khỏe,… nếu không may xảy ra tai nạn, ốm đau.

Bảo hiểm y tế thực chất là một nội dung của bảo hiểm xã hội. Bảo hiểm y tế có hai loại hình: bắt buộc và tự nguyện. Bảo hiểm y tế áp dụng bắt buộc đối với các đối tượng là cán bộ, công nhân, viên chức tại chức, hưu trí, nghỉ mất sức lao động thuộc khu vực hành chính sự nghiệp, tổ chức Đảng, đoàn thể xã hội có hưởng lương từ ngân sách nhà nước, các doanh nghiệp trong nước có thuê từ 10 lao động trở lên, các doanh nghiệp liên doanh với nước ngoài và tổ chức quốc tế tại Việt Nam có thuê lao động là người Việt Nam.

Mức đóng bảo hiểm y tế do cơ quan, doanh nghiệp chỉ trả phần lớn (khoảng 2/3).

Hiện bảo hiểm y tế có 2 hình thức tham gia là bảo hiểm y tế bắt buộc và bảo hiểm y tế tự nguyện. Đối với bảo hiểm y tế bắt buộc có 6 nhóm đối tượng tham gia BHYT được quy định tại Nghị định 146/2018/NĐ-CP, đó là: Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng. Nhóm do cơ quan BHXH đóng. Nhóm do ngân sách Nhà nước đóng. Nhóm được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng. Nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình; Nhóm do người sử dụng lao động đóng. Theo quy định mới nhất tại Nghị định 146/2018/NĐ-CP, đối tượng tham gia của bảo hiểm y tế tự nguyện là những người không thuộc 6 nhóm tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện.

Người đóng bảo hiểm y tế được khám, chữa bệnh tại tất cả các cơ sở y tế. Các trường hợp tự tử, say rượu, vì phạm pháp luật… không được hưởng chế độ bảo hiểm y tế.

Mức đóng bảo hiểm y tế được xác định theo tỷ lệ phần trăm của tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội (sau đây gọi chung là tiền lương tháng), tiền lương hưu, tiền trợ cấp hoặc mức lương cơ sở.

Căn cứ theo Luật Bảo hiểm y tế 2008 sửa đổi, bổ sung 2014 và Nghị định 146/2018 NĐ-CP quy định chi tiết về mức đóng BHYT. Cụ thể:

– Đối với 3 nhóm đối tượng do người lao động và người sử dụng lao động đóng, nhóm do Quỹ Bảo hiểm xã hội đóng và nhóm do Ngân sách Nhà nước đóng: Mức đóng BHYT là 4,5% tiền lương tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp hàng tháng.

– Đối với nhóm hộ gia đình: Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

– Đối với nhóm do Ngân sách nhà nước đóng: Người thuộc hộ gia đình cận nghèo có mức hỗ trợ tối thiểu là 70% tiền lương cơ sở; học sinh, sinh viên; hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm, nghiệp có mức thu nhập trung bình có mức hỗ trợ tối thiểu là 30% tiền lương cơ sở.

 Các trường hợp không phải đóng bảo hiểm y tế

Hiện nay bảo hiểm y tế cũng đã trở thành một trong những chính sách an sinh xã hội của nhà nước. Không phải ai cũng có điều kiện để sở hữu bảo hiểm y tế, rất nhiều những hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn hay những người sống ở khu vực miền núi chưa có sự phát triển về thông tin đại chúng và chưa hiểu được những ích lợi của bảo hiểm y tế mang lại thì đều nhận được sự hỗ trợ của nhà nước về vấn đề này. Tuỳ vào từng hoàn cảnh khác nhau mà nhà nước sẽ có những mức hỗ trợ khác nhau về vấn đề này. Đối với những trường hợp có hoàn cảnh khó khăn không đủ khả năng chi trả thì sẽ được hỗ trợ miễn phí bảo hiểm y tế.

Các văn bản pháp lý liên quan đến việc cấp thẻ BHYT miễn phí cho một số nhóm đối tượng được quy định tại:

Luật bảo hiểm y tế 2008 (Luật số: 25/2008/QH12) ban hành ngày 14/11/2008.

Luật bảo hiểm y tế sửa đổi 2014 (Luật số: 46/2014/QH13) ban hành ngày 13/06/2014.

Theo đó, căn cứ theo Khoản 2, Khoản 3, Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế 2008 và Luật Bảo hiểm y tế năm 2014 (mới nhất ) sửa đổi bổ sung một số quy định về đối tượng được tổ chức BHXH đóng BHYT và đối tượng được ngân sách Nhà nước đóng BHYT 100% chi phí mua thẻ BHYT và một số nhóm đối tượng được hỗ trợ mua thẻ BHYT. Cụ thể như sau:

Nhóm đối tượng do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng
Nhóm đối tượng được miễn phí mua thẻ bảo hiểm y tế năm 2022 do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng được quy định tại Khoản 2, Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi bổ sung tại Luật bảo hiểm y tế 2014 gồm có:

Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng;

Người đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc mắc bệnh thuộc danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày; người từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hàng tháng;

Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng;

Người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Như vậy có 4 đối tượng trên đều được miễn phí khi mua thẻ bảo hiểm y tế theo quy định của Pháp luật và phí mua thẻ được tổ chức bảo hiểm xã hội chi trả.

Nhóm đối tượng do ngân sách Nhà nước đóng
Nhóm đối tượng được miễn phí mua thẻ bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước đóng được quy định tại Khoản 3, Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế 2008, sửa đổi bổ sung tại Luật bảo hiểm y tế 2014 gồm 13 đối tượng sau:

Sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sỹ quan, binh sỹ quân đội đang tại ngũ; sỹ quan, hạ sỹ quan nghiệp vụ và sỹ quan, hạ sỹ quan chuyên môn, kỹ thuật đang công tác trong lực lượng công an nhân dân, học viên công an nhân dân, hạ sỹ quan, chiến sỹ phục vụ có thời hạn trong công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; học viên cơ yếu được hưởng chế độ, chính sách theo chế độ, chính sách đối với học viên ở các trường quân đội, công an;

Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp hằng tháng từ ngân sách nhà nước;

Người đã thôi hưởng trợ cấp mất sức lao động đang hưởng trợ cấp hằng tháng từ ngân sách nhà nước;

Người có công với cách mạng, cựu chiến binh;

Đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đương nhiệm;

Trẻ em dưới 6 tuổi;

Người thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hằng tháng;

Người thuộc hộ gia đình nghèo; người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn; người đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo;

Thân nhân của người có công với cách mạng là cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con của liệt sỹ; người có công nuôi dưỡng liệt sỹ;

Thân nhân của người có công với cách mạng, trừ các đối tượng quy định tại điểm i khoản này;

Thân nhân của các đối tượng quy định tại Điểm a, Khoản 3 Điều này;

Người đã hiến bộ phận cơ thể người theo quy định của pháp luật;

Người nước ngoài đang học tập tại Việt Nam được cấp học bổng từ ngân sách của Nhà nước Việt Nam.

Như vậy, người dân tược 1 trong 13 đối tượng kể trên khi tham gia BHYT sẽ được Ngân sách nhà nước chi trả toàn bộ chi phí mua thẻ BHYT và được hưởng các quyền lợi khám chữa bệnh BHYT theo quy định của Pháp luật.

Đối tượng được hỗ trợ mua thẻ bảo hiểm y tế

Bên cạnh những đối tượng được nhà nước tham gia bảo hiểm xã hội hoàn toàn thì cũng có những đối tượng đặc thù được nhà nước hỗ trợ một phần khi tham gia bảo hiểm xã hội. Một trong những nhóm đối tượng lớn có thể kể đến đó là học sinh, sinh viên, những hộ gia đình cận nghèo. Với mức đóng thấp hơn sẽ giúp nhóm đối tượng này tiếp cận với những chính sách về bảo hiểm y tế đặc biệt là đối tượng học sinh, sinh viên chưa thể tự tạo ra tài sản nhưng cần sự chăm sóc sức khoẻ cao.

Căn cứ vào Khoản 4, Điều 12, Luật bảo hiểm y tế 2008 và Luật Bảo hiểm y tế 2014 sửa đổi bổ sung. Ngoài các đối tượng được miễn phí mua thẻ bảo hiểm y tế có 2 đối tượng đặc biệt được ngân sách nhà nước hỗ trợ mua BHYT gồm có:

Người thuộc hộ gia đình cận nghèo.

Học sinh, sinh viên.

Người thuộc hộ gia đình cận nghèo, học sinh, sinh viên tùy vào hoàn cảnh, tình hình thực tế, vùng miền tại các thời điểm khác nhau sẽ được xét mức hỗ trợ đóng BHYT khác nhau theo quy định.

Trên đây là chia sẻ về những đối tượng được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí mới nhất. Đây là chính sách an sinh xã hội thiết thực nhằm hỗ trợ những người có hoàn cảnh khó khăn, người có công với cách mạng… được hưởng quyền lợi khám chữa bệnh BHYT miễn phí hướng tới mục tiêu toàn dân tham gia bảo hiểm y tế.

Mời bạn xem thêm

• Ngày lễ báo hiếu cha mẹ là ngày nào 2023?
• Quy trình khám bệnh không bảo hiểm y tế như thế nào?
• Mức lương tối đa đóng bảo hiểm thất nghiệp là bao nhiêu?

Khuyến nghị

Đội ngũ luật sư, luật gia cùng chuyên viên, chuyên gia tư vấn pháp lý với kinh nghiệm nhiều năm trong nghề, chúng tôi có cung cấp dịch vụ tư vấn luật dân sự LSX với phương châm “Đưa luật sư đến ngay tầm tay bạn” chúng tôi đảm bảo với quý khách hàng sự UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – CHUYÊN NGHIỆP.

Thông tin liên hệ:

Trên đây là nội dung bài viết liên quan đến vấn đề “Các trường hợp không phải đóng bảo hiểm y tế“. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả, LSX với đội ngũ luật sư, luật gia và chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý như chuyển đất trồng cây lâu năm sang đất ở. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe mọi thắc mắc của quý khách hàng. Thông tin chi tiết quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số hotline: 0833102102

Câu hỏi thường gặp