Giao dịch được tạo lập trên cơ sở thỏa thuận của hai bên. Tuy nhiên, có rất nhiều vấn đề phát sinh liên quan đến giao dịch mà các bên khó có thể lường trước. Trong thực tế, có trường hợp hai người xác lập giao dịch vay tiền; nhưng người vay tiền lại chết trước khi hoàn thành nghĩa vụ trả nợ. Vậy câu hỏi đặt ra là đòi nợ khi người vay tiền chết có được hay không? Luật sư X sẽ làm rõ vấn đề này.
Luật sư X nhận được câu hỏi như sau trong Hỏi đáp pháp luật:
Xin chào luật sư, tôi có cho ông A vay một khoản tiền là 500 triệu đồng. Có giấy tờ cho vay đầy đủ. Nhưng ông A do đột quỵ qua đời trước ngày 20/8/2020, là ngày ông A phải trả số tiền đã vay cho tôi. Vậy tôi có được đòi lại số tiền không hay mất trắng?
Căn cứ pháp lý
- Bộ luật dân sự năm 2015
Nội dung tư vấn
Trước tiên, Luật sư X khẳng định với bạn là số tiền 500 triệu đồng có thể đòi lại được. Bởi căn cứ theo những quy định pháp luật sau:
Quy định pháp luật về vay tài sản
Việc vay tiền theo pháp luật là trường hợp vay tài sản. Để xác lập việc vay tiền, thì hai bên sẽ thông qua hợp đồng vay tài sản; trong đó quyết định người cho vay có được đòi nợ khi người vay tiền chết hay không.
Hợp đồng vay tài sản là gì?
Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên. Theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng; chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật quy định.
Có thể hiểu, bên vay tiền phải hoàn trả số tiền đã vay theo thỏa thuận cho người cho vay tiền. Nếu có thỏa thuận về lãi hoặc chậm trả thì trả cả tiền lãi.
Nghĩa vụ trả nợ của bên vay
Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn. Và người cho vay tiền có quyền đòi nợ khi người vay tiền chết
– Trường hợp vay không có lãi mà đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định của pháp luật. Số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả; trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
– Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:
- Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả. Trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định.
- Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả; trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Bạn có thể tham khảo: Người vay tiền chết thì phải làm thế nào?
Đòi nợ khi người vay tiền chết
Người cho vay đòi nợ khi người vay tiền chết đối với người thừa kế
Theo Điều 615 Bộ luật dân sự 2015 quy định về việc người thừa kế thực hiện nghĩa vụ do người chết để lại gồm:
- Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ trả tiền trong phạm vi di sản do người chết để lại; trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ trả tiền được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại.
- Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ trả tiền do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận; trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Bên cạnh đó, bộ luật dân sự cũng quy định người thừa kế không được quyền từ chối nhận di sản trong trường hợp việc từ chối nhằm mục đích trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.
Trường hợp không được đòi nợ khi người vay tiền chết
Do việc thực hiện giao kết hợp đồng do các bên thỏa thuận, nên trong một số trường hợp người cho vay tiền không thể đòi nợ khi người vay tiền chết nếu “Cá nhân giao kết hợp đồng chết, pháp nhân giao kết hợp đồng chấm dứt tồn tại mà hợp đồng phải do chính cá nhân, pháp nhân đó thực hiện” thì hợp đồg sẽ chấm dứt.
Nghĩa là, nếu trong hợp đồng vay tiền có thỏa thuận người vay tiền phải là người trả tiền thì hợp đồng sẽ chấm dứt khi người vay tiền chết.
Như vậy, người thừa kế có nghĩa vụ trả tiền trong phạm vi di sản của người chết để lại. Trừ trường hợp có thỏa thuận trong hợp đồng buộc người vay tiền là người trả tiền.
Khi người vay tiền chết, người cho vay có quyền yêu cầu người thừa kế của người vay tiền trả nợ cho mình. Nếu người thừa kế cố ý không trả; thì người cho vay có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi người thừa kế cư trú. Và bên cho vay phải có đầy đủ các giấy tờ chứng minh về việc vay tiền giữa hai bên.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật sư X về việc đòi nợ khi người vay tiền chết. Để biết thêm thông tin chi tiết và tư vấn kịp thời, liên hệ: 0833.102.102
Câu hỏi thường gặp
[sc_fs_multi_faq headline-0=”h4″ question-0=”Nội dung của Hợp đồng vay tiền gồm những nội dung nào?” answer-0=”Hợp đồng vay tiền cần có những nội dung như: – Thông tin của các bên (bên cho vay và bên vay). – Số tiền cho vay. – Lãi suất. – Quyền và nghĩa vụ của các bên. – Phương thức trả. – Thời hạn trả tiền. – Thỏa thuận khác.” image-0=”” headline-1=”h4″ question-1=”Khi nào được khởi kiện nếu người thừa kế không thực hiện việc trả nợ?” answer-1=”Trong thời hạn 3 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà người thừa kế không thực hiện nghĩa vụ trả nợ thì có thể tiến hành khởi kiện lên Tòa án.” image-1=”” headline-2=”h4″ question-2=”Có thể tiến hành vay tiền theo những hình thức nào?” answer-2=”Theo quy định thì có 3 loại hợp đồng gồm: lời nói; văn bản; hành vi cụ thể. Nhưng để tiến hành vay tiền, cần đảm bảo xác lập hợp đồng bằng văn bản để tránh những rủi ro phát sinh về sau.” image-2=”” count=”3″ html=”true” css_class=””]
