Chứng khoán là một loại tài sản được đầu tư phổ biến hiện nay. Khác với đại đa số các loại tài sản khác thì chứng khoán có sự tăng giảm giá trị tuỳ thuộc vào từng thời kỳ. Việc đầu tư mua bán loại tài sản này hiện nay được quản lý bới sở giao dịch chứng khoán. Các cá nhân, tổ chức có thể giao dịch, mua bán chứng khoán bằng nhiều hình thức khác nhau. Vậy đối với các khoản lãi được phát sinh từ việc mua bán chứng khoán thì người mua có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không? Để giải đáp thắc mắc này, mời bạn đón đọc bài viết “Theo quy định chơi chứng khoán có phải nộp thuế tncn không?” dưới đây của LSX để có thể có thêm những thông tin cần thiết.
Căn cứ pháp lý
- Luật Thuế Thu nhập cá nhân năm 2007
Giao dịch chứng khoán là gì?
Giao dịch chứng khoán là những giao dịch mua bán loại tài sản online trên thị trường. Giao dịch chứng khoán thường phải thực hiện qua thị trường chứng khoán. Các giao dịch chứng khoán hiện nay đều chịu sự quản lý nghiêm ngặt của sở giao dịch chứng khoán.
Theo Luật chứng khoán, chứng khoán là một loại tài sản, chứng nhận quan hệ sở hữu của một cá nhân, tổ chức với vốn hoặc tài sản của tổ chức phát hành.
Chứng khoán có thể giao dịch trên thị trường chứng khoán hoặc các nền tảng khác, giúp cho các nhà đầu tư có thể mua bán, đầu tư, kiếm lời từ sự biến động của giá trị chứng khoán.
Chứng khoán được giao dịch trên Sở Giao dịch chứng khoán (SGDCK) hoặc các nền tảng khác theo các phương thức khác nhau, như:
- Khớp lệnh: là phương thức giao dịch chứng khoán dựa trên việc so sánh và ghép cặp các lệnh mua và bán chứng khoán có cùng giá và khối lượng trên hệ thống giao dịch của SGDCK.
- Thỏa thuận: là phương thức giao dịch chứng khoán dựa trên việc thương lượng trực tiếp giữa các bên mua và bán chứng khoán về giá và khối lượng giao dịch.
>>Xem thêm: thủ tục thay đổi tên trong sổ đỏ
Theo quy định chơi chứng khoán có phải nộp thuế tncn không?
Theo quy định hiện nay khi bạn phát sinh giao dịch liên quan đến chứng khoán thì bản thân giao dịch đó sẽ bị trừ trực tiếp thuế thu nhập cá nhân. Vì đây được coi là một giao dịch chuyển nhượng vốn. Thực chất các mã chứng khoán trên thị trường đại diện cho cổ phiếu của các doanh nghiệp.
Theo quy định của Luật Thuế Thu nhập cá nhân năm 2007, đặc biệt là tại Khoản 4, Điều 3, thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng vốn phải chịu thuế TNCN bao gồm các loại sau đây:
– Thu nhập từ chuyển nhượng phần vốn trong các tổ chức kinh tế.
– Thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán.
– Thu nhập từ chuyển nhượng vốn dưới các hình thức khác.
Do đó, theo quy định này, thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán được xem là một trong những dạng thu nhập chuyển nhượng vốn và sẽ phải chịu thuế Thu nhập cá nhân.
Tại Điều 16, Thông tư 92/2015/TT-BTC sửa đổi, bổ sung Điểm a và Điểm b, Khoản 2, Điều 11, Thông tư số 111/2013/TT-BTC có quy định:
Thuế TNCN chuyển nhượng, giao dịch chứng khoán được tính theo tỷ lệ cố định 0,1% trên giá chuyển nhượng chứng khoán từng lần.
Thuế TNCN phải nộp = Giá chuyển nhượng chứng khoán x Thuế suất 0,1%.
Trong đó:Giá chuyển nhượng chứng khoán là giá thực hiện tại Sở Giao dịch chứng khoán hoặc giá ghi trên hợp đồng chuyển nhượng hoặc giá trên sổ sách kế toán của đơn vị có chứng khoán chuyển nhượng.
Thuế TNCN sẽ được khấu trừ trực tiếp từ số tiền thanh toán cho người bán chứng khoán bởi người mua chứng khoán hoặc tổ chức, cá nhân trung gian giao dịch chứng khoán. Thuế TNCN phải được nộp trong vòng 10 ngày kể từ ngày giao dịch chứng khoán thành công.
Người bán chứng khoán phải lập tờ khai thuế TNCN theo mẫu 01/KK-TNCN và nộp cho cơ quan thuế có thẩm quyền.
– Với cổ tức nhận bằng tiền mặt:
Cá nhân phải nộp thuế TNCN theo tỷ lệ 5% trên số tiền cổ tức nhận được từ chứng khoán. Thuế TNCN được khấu trừ trực tiếp từ số tiền cổ tức tiền mặt trả cho người sở hữu chứng khoán bởi tổ chức phát hành chứng khoán. Người sở hữu chứng khoán không cần phải lập tờ khai thuế TNCN cho khoản thu nhập này.
– Với cổ tức nhận bằng cổ phiếu:
Khi nhận cổ tức dưới hình thức cổ phiếu, người cá nhân không phải đóng thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tại thời điểm nhận cổ tức. Tuy nhiên, khi tiến hành chuyển nhượng số cổ phiếu này, người cá nhân sẽ phải nộp thuế TNCN trên thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng chứng khoán. Quy định cụ thể như sau:
Thuế TNCN phải nộp = Giá trị cổ tức ghi trên sổ sách kế toán hoặc số lượng cổ phiếu thực nhận x Mệnh giá của cổ phiếu đó x Thuế suất 0,1%.
Trong trường hợp giá chuyển nhượng cổ phiếu thấp hơn mệnh giá, thuế TNCN đối với hoạt động đầu tư vốn sẽ được tính dựa trên giá thị trường tại thời điểm chuyển nhượng.
Khi cá nhân thực hiện chuyển nhượng cổ phiếu nhận từ cổ tức, việc kê khai và nộp thuế TNCN cần được thực hiện cho đến khi số lượng cổ phiếu này đã được chuyển nhượng hết.
Có được giảm trừ thuế khi mua chứng khoán bị lỗ không?
Vì thuế thu nhập cá nhân đối với giao dịch chứng khoán được thu ngay từ khi người mua và người bán phát sinh giao dịch nên dù việc đầu tư của bạn không lãi thì bạn vẫn phải nộp khoản thuế như vậy và không được giảm trừ dù trong trường hợp nào.
Theo quy định hiện hành, trường hợp nhà đầu tư nhận cổ tức bằng tiền mặt thì công ty chứng khoán sẽ trừ ngay thuế 5% khi cổ tức tiền mặt đó về tài khoản, còn cổ tức cổ phiếu sẽ thu thuế khi nhà đầu tư bán cổ phiếu đó.
Vấn đề thuế, phí là do Sở giao dịch chứng khoán quy định dựa trên các văn bản pháp luật về thuế, công ty chứng khoán chỉ thu hộ bằng các bút toán trước và sau thời điểm giao dịch. Gọi là thuế thu nhập chứng khoán nhưng khoản thuế này thực tế có lúc đánh nhầm trên doanh thu, chứ không phải đánh thuế trên thu nhập. Khi nhà đầu tư bán chứng khoán mà có lãi thì thuế 0,1% là thuế đánh trên thu nhập. Nếu đó là giao dịch cắt lỗ, không phát sinh thu nhập mà thuế vẫn cào bằng đánh 0,1% thì khi đó thuế đánh trên doanh thu.
Chính sách về thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng chứng khoán là bất hợp lý trong suốt nhiều năm nay. Nhà đầu tư chứng khoán lỗ hay có lợi nhuận thì vẫn phải nộp thuế 0,1% trên doanh thu.
Quy định này tương đối dễ dàng cho cơ quan thuế trong việc quản lý thuế nhưng lại gây bất lợi cho người dân. Hơn nữa, lỗ mà vẫn phải nộp thuế cho thấy đây là chính sách lạm thu, tận thu, trái với bản chất của thuế thu nhập là tính thuế trên phần lãi.
Thực tế, thông tin về giao dịch, nhất là đối với chuyển nhượng chứng khoán, rất minh bạch và được lưu trữ trên hệ thống của cơ quan quản lý. Như giá mua, giá bán, người chuyển nhượng và người nhận chuyển nhượng đều rất rõ ràng. Ngành thuế hoàn toàn giám sát được nhà đầu tư chứng khoán nào có lãi và ai phải cắt lỗ.
Do đó, ngay từ cơ quan chịu trách nhiệm xây dựng và đề xuất chính sách thuế thu nhập cá nhân. Bộ Tài chính cần sớm trình Chính phủ báo cáo Quốc hội cho sửa đổi quy định về thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chứng khoán. Do vậy, quan điểm xây dựng chính sách thuế thu nhập cá nhân cần phải được đổi mới ngay từ Bộ Tài chính. Nguyên tắc tính thuế đối với các khoản thu từ đầu tư, kinh doanh là phải đảm bảo có thu nhập mới phải nộp thuế. Trường hợp có lãi, mức thuế sẽ nộp ở mức độ nào đó để vẫn đủ khuyến khích nhà đầu tư tham gia thị trường. Có như vậy, kinh tế mới tăng trưởng và phát triển bền vững.
Mời bạn xem thêm
- Thủ tục nộp thuế chuyển nhượng nhà đất 2024
- Cách tính thuế chuyển nhượng đất nông nghiệp như thế nào?
- Ai nộp thuế chuyển quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật?
Thông tin liên hệ
Trên đây là nội dung bài viết liên quan đến vấn đề “Theo quy định chơi chứng khoán có phải nộp thuế tncn không?“. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả, LSX với đội ngũ luật sư, luật gia và chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe mọi thắc mắc của quý khách hàng. Thông tin chi tiết quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số hotline: 0833.102.102
Câu hỏi thường gặp
Pháp luật hiện hành không có quy định mua chứng khoán bị lỗ (tức giá bán ra thấp hơn giá mua vào) thì không phải nộp thuế, mà tiền thuế sẽ tính trên giá trị chuyển nhượng chứng khoán.
Do đó, nếu các bạn có chuyển nhượng chứng khoán thì phải đóng thuế thu nhập cá nhân dựa trên giá trị chuyển nhượng, dù cho chơi chứng khoán lỗ.
Theo quy định tại Điều 3 Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007 có quy định về thu nhập chịu thuế như sau:
……
“3. Thu nhập từ đầu tư vốn, bao gồm:
Tiền lãi cho vay;
Lợi tức cổ phần
Thu nhập từ đầu tư vốn dưới các hình thức khác, trừ thu nhập từ lãi trái phiếu Chính phủ.
4. Thu nhập từ chuyển nhượng vốn, bao gồm:
Thu nhập từ chuyển nhượng phần vốn trong các tổ chức kinh tế
Thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán
Thu nhập từ chuyển nhượng vốn dưới các hình thức khác.”
…………
Theo quy định tại Điều 4, Luật Chứng khoán 2019, thị trường có nhiều loại chứng khoán khác nhau, tùy thuộc vào quyền và lợi ích mà chúng đại diện. Một số ví dụ về các loại chứng khoán phổ biến như sau:
Cổ phiếu: là chứng khoán xác nhận quyền sở hữu một phần vốn của công ty cổ phần. Người sở hữu cổ phiếu được gọi là cổ đông, có quyền tham gia quản trị công ty, nhận cổ tức và chia sẻ lợi nhuận của công ty.
Quyền mua cổ phiếu: là chứng khoán cho phép người sở hữu quyền mua cổ phiếu của công ty với một mức giá và trong một khoảng thời gian nhất định.
Trái phiếu: là chứng khoán xác nhận khoản vay của người phát hành trái phiếu đối với người mua trái phiếu.
Tín phiếu: là chứng khoán xác nhận khoản vay ngắn hạn của người phát hành tín phiếu đối với người mua tín phiếu.
Chứng chỉ quỹ: là chứng khoán xác nhận quyền sở hữu một phần tài sản của quỹ đầu tư.
