Khi ly hôn, hòa giải là một thủ tục quan trọng trong quá trình ly hôn của hai vợ chồng. Có nhiều cặp vợ chồng gương vỡ lại lành trong quá trình hòa giải ly hôn. Cũng có nhiều cặp vợ chồng có tranh chấp về tài sản, con cái đã đạt được thỏa thuận với nhau trong quá trình hòa giải. Có thể thấy, hòa giải là một thủ tục đem lại hiểu quả cao trong việc thỏa thuận ly hôn của hai vợ chồng. Vậy, Thủ tục hòa giải trong ly hôn như thế nào? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu về vấn đề này qua bài viết dưới đây nhé.
Căn cứ pháp lý
Hòa giải trong ly hôn là gì?
Hòa giải được hiểu là việc một bên thứ ba tiến hành thuyết phục, hỗ trợ các bên trong việc thỏa thuận, thương lượng với nhau để chấm dứt hoàn toàn hoặc một phần những xung đột, tranh chấp, bất đồng với nhau.
Theo đó, hiện nay thủ tục hòa giải bao gồm hòa giải tại cơ sở, hòa giải tại Tòa án, tại trung tâm trọng tài thương mại, … để giải quyết các tranh chấp về các lĩnh vực ly hôn, lao động, thương mại…
Đặc biệt, trong các vụ án ly hôn thì hòa giải có ý nghĩa vô cùng to lớn để hàn gắn các mối quan hệ đã rạn nứt, giải quyết các tranh chấp, xung đột giữa hai bên một cách ổn thỏa, đảm bảo quyền, lợi ích của cả vợ chồng và con cái.
Theo đó, khi hòa giải một vụ ly hôn, cần phải dựa vào các nguyên tắc sau:
– Tôn trọng sự tự nguyện thỏa thuận của vợ chồng;
– Không dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, buộc vợ, chồng phải hòa giải mà không theo ý nguyện của họ;
– Nội dung thỏa thuận trong hòa giải không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội.
Ly hôn có bắt buộc phải hòa giải hay không?
Theo quy định tại Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:
“Quan hệ hôn nhân và gia đình nếu được xác lập dựa theo quy định của pháp luật thì được tôn trọng và bảo vệ.“
Quan hệ vợ chồng là điểm quan trọng để duy trì một gia đình hạnh phúc, trọn vẹn và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của phụ nữ và trẻ em. Do đó, khi đứng trước nguy cơ bị chấm dứt quan hệ thì cần phải kịp thời hòa giải.
Điều 52 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 cũng quy định rõ:
“Khuyến khích hòa giải ở cơ sở khi vợ, chồng có yêu cầu xin ly hôn.“
Trong đó, cơ sở là thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố, khu phố, khối phố và cộng đồng dân cư khác ( theo Điều 2 Luật Hòa giải ở cơ sở 2013). Người được lựa chọn có thể là những người có uy tín trong gia đình, dòng họ, cộng đồng dân cư.
Như vậy, khi ly hôn, pháp luật sẽ không bắt buộc phải hòa giải cơ sở mà chỉ khuyến khích các bên đạt được thỏa thuận, tự nguyện giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn với nhau.
Tuy nhiên, sau khi nộp đơn xin ly hôn thì Tòa án bắt buộc phải tiến hành hòa giải theo quy định tại Điều 54 Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
Đơn phương ly hôn
Theo Điều 205 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định thì Đối với vụ án đơn phương ly hôn, việc hòa giải được tiến hành trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm. Lúc này, Tòa án sẽ tiến hành hòa giải để các đương sự thoả thuận với nhau về việc giải quyết các vấn đề hôn nhân còn mâu thuẫn, tranh chấp.
Thuận tình ly hôn
Theo quy định tại Điều 397 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định Tòa án hòa giải trong thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu thuận tình ly hôn.
Lúc này, Thẩm phán sẽ tiến hành hòa giải để vợ chồng đoàn tụ, giải thích quyền, nghĩa vụ của vợ chồng, cha mẹ với con, về trách nhiệm cấp dưỡng…
Tuy nhiên, mặc dù bắt buộc nhưng có 04 trường hợp sau đây thì vụ án ly hôn sẽ không tiến hành hòa giải được:
– Người bị yêu cầu ly hôn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cố tình vắng mặt khi Tòa triệu tập hợp lệ đến lần thứ 02;
– Vợ chồng không thể tham gia hòa giải vì lý do chính đáng;
– Vợ hoặc chồng là người mất năng lực hành vi dân sự;
– Một trong hai vợ chồng đề nghị không tiến hành hòa giải.
Thủ tục hòa giải trong ly hôn tại Tòa án
Trong các vụ án ly hôn, thông thường thì thủ tục hòa giải bao gồm các bước sau:
Bước 1: Thẩm phán phổ biến quyền, nghĩa vụ của các đương sự; Phân tích kết quả của việc nếu như hai vợ chồng đoàn tụ;
Bước 2: Các đương sự trình bày nội dung về tranh chấp, bổ sung yêu cầu, căn cứ để bảo vệ cho yêu cầu ly hôn của mình và đề xuất những vấn đề cần hòa giải và hướng giải quyết (nếu có);
Bước 3: Thẩm phán xác định và kết luận những vấn đề mà hai vợ chồng đã thống nhất, chưa thống nhất và yêu cầu bổ sung, trình bày những nội dung chưa rõ, chưa thống nhất;
Bước 4: Tòa án lập biên bản và ra các quyết định: Công nhận sự thỏa thuận ly hôn của hai vợ chồng và tạm đình chỉ, đình chỉ giải quyết vụ án, đưa vụ án ra xét xử…
Những vụ án ly hôn nào không được hòa giải hoặc không tiến hành hòa giải được?
Theo quy định tại Điều 206, 207 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 về những vụ án dân sự không được hòa giải và không tiến hành hòa giải được như sau:
“Điều 206. Những vụ án dân sự không được hòa giải
1. Yêu cầu đòi bồi thường vì lý do gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước.
2. Những vụ án phát sinh từ giao dịch dân sự vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội.”
“Điều 207. Những vụ án dân sự không tiến hành hòa giải được
1. Bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đã được Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn cố tình vắng mặt.
2. Đương sự không thể tham gia hòa giải được vì có lý do chính đáng.
3. Đương sự là vợ hoặc chồng trong vụ án ly hôn là người mất năng lực hành vi dân sự.
4. Một trong các đương sự đề nghị không tiến hành hòa giải.”
Như vậy, Tòa án có nhiệm vụ tiến hành hòa giải trong vụ án ly hôn để các đương sự có thể thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án, trừ những vụ án không được hòa giải hoặc không tiến hành hòa giải được. Trường hợp của bạn muốn ly hôn nhưng bỏ qua thủ tục hòa giải để rút ngắn thời gian giải quyết thì bạn có thể đề nghị không tiến hành hòa giải, khi đó vụ án ly hôn của bạn sẽ thuộc trường hợp vụ án dân sự không tiến hành hòa giải được theo quy định trên.
Thông tin liên hệ
Luật sư X đã cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến vấn đề “Thủ tục hòa giải trong ly hôn như thế nào năm 2023?” Ngoài ra, chúng tôi có hỗ trợ dịch vụ pháp lý khác liên quan đến Đăng ký bảo hộ nhãn hiệu Tp Hồ Chí Minh. Hãy nhấc máy lên và gọi cho chúng tôi qua số hotline 0833102102 để được đội ngũ Luật sư, luật gia giàu kinh nghiệm tư vấn, hỗ trợ, đưa ra giải đáp cho quý khách hàng.
Mời bạn xem thêm bài viết
- Thủ tục ly hôn đơn phương nhanh nhất năm 2023
- Hòa giải ly hôn không thành thì phải làm sao?
- Không cần hòa giải thì có tiến hành ly hôn được không?
Câu hỏi thường gặp
Trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn thì Tòa án sẽ công nhận thuận tình ly hôn nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:
– Hai bên thật sự tự nguyện ly hôn;
– Đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con
Nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn.
(Điều 55 Luật Luật Hôn nhân và gia đình 2014)
Trường hợp vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu đáp ứng đủ các điều kiện dưới đây:
– Hòa giải tại Tòa án không thành;
– Có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
Lưu ý một số trường hợp đặc biệt:
– Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
– Trong trường hợp có yêu cầu ly hôn của cha, mẹ, người thân thích khác của người bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.
(Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình 2014)
