Về những lợi ích mà bảo hiểm y tế mang lại là không cần bàn cãi tuy nhiên nhiều người dân vẫn thắc mắc về việc bảo hiểm y tế có bắt buộc không? Bảo hiểm y tế (BHYT) là một trong số những chính sách mang đến nhiều lợi ích cho người lao động. Đóng BHYT giúp lao động chi trả toàn bộ hoặc một phần chi phí khám bệnh khi chẳng may ốm đau hay xảy ra vấn đề về sức khỏe ngoài ý muốn. Vậy đóng bảo hiểm xã hội không đóng bảo hiểm y tế có được không? Bài viết dưới đây của Luật sư X sẽ giải đáp thắc mắc cho bạn.
Căn cứ pháp lý
Đóng bảo hiểm xã hội không đóng bảo hiểm y tế có được không?
Đối tượng bắt buộc phải mua BHYT được quy định tại Nghị định số 146/2018/NĐ-CP, bao gồm những trường hợp dưới đây.
Nhóm do người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) đóng
– Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên.
– Người quản lý doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập và người quản lý điều hành hợp tác xã hưởng tiền lương.
– Cán bộ, công chức, viên chức.
– Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật.
Nhóm do cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) đóng
– Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hàng tháng.
– Người đang hưởng trợ cấp BHXH hằng tháng do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; công nhân cao su đang hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định của Chính phủ.
– NLĐ nghỉ việc hưởng trợ cấp ốm đau do mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày do Bộ Y tế ban hành.
– Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp BHXH hàng tháng.ADVERTISINGX
– NLĐ trong thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.
– Người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Nhóm do ngân sách Nhà nước đóng
– Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp hàng tháng từ ngân sách nhà nước.
– Người đã thôi hưởng trợ cấp mất sức lao động đang hưởng trợ cấp hàng tháng từ ngân sách Nhà nước.
– Người có công với cách mạng.
– Cựu chiến binh tham gia kháng chiến từ ngày 30/4/1975 trở về trước.
– Người tham gia kháng chiến và bảo vệ Tổ quốc, gồm người tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước đã được hưởng trợ cấp, cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước…
– Đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đương nhiệm.
– Trẻ em dưới 6 tuổi.
– Người thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hàng tháng.
– Người thuộc hộ gia đình nghèo, người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn…
– Người nước ngoài đang học tập tại Việt Nam được cấp học bổng từ ngân sách của Nhà nước Việt Nam.
– Người từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hàng tháng…
Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng
– Người thuộc hộ gia đình cận nghèo theo tiêu chí chuẩn cận nghèo theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
– Người thuộc hộ gia đình nghèo đa chiều.
– Học sinh, sinh viên.
– Người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Nhóm do người sử dụng lao động đóng
– Thân nhân của công nhân, viên chức quốc phòng đang phục vụ trong Quân đội.
– Thân nhân của công nhân công an đang phục vụ trong Công an nhân dân.
– Thân nhân của người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu.
Nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình
– Người có tên trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.
– Các đối tượng sau đây được tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình là chức sắc, chức việc, nhà tu hành, người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội…
Ngoài ra, còn nhóm đối tượng là học viên đào tạo sĩ quan dự bị từ 03 tháng trở lên chưa tham gia BHXH, BHYT, trong thời gian đào tạo được cơ sở đào tạo đóng BHYT theo quy định (theo Khoản 5 Điều 7 Nghị định 79/2020/NĐ-CP).
Như vậy, khi thuộc đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm y tế thì công nhân đang đóng bảo hiểm xã hội vẫn sẽ phải đóng bảo hiểm y tế.
Mức đóng bảo hiểm xã hội năm 2022.
Trường hợp tham gia BHXH bắt buộc
Người lao động Việt nam làm tại doanh nghiệp
| Thời gian | Người lao động | Người sử dụng lao động | ||||||
| Hưu trí-tử tuất | BHTN | BHYT | Hưu trí-tử tuất | Ốm đau-thai sản | TNLĐ-BNN | BHTN | BHYT | |
| Từ 01/01/2022 – 30/6/2022 | 8% | 1% | 1,5% | 14% | 3% | 0% | 0% | 3% |
| Từ 01/07/2022 – 30/9/2022 | 8% | 1% | 1,5% | 14% | 3% | 0,5% hoặc 0,3% | 0% | 3% |
| Từ 01/10/2022 trở đi | 8% | 1% | 1,5% | 14% | 3% | 0,5% hoặc 0,3% | 1% | 3% |
Căn cứ: Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, Nghị định số 58/2020/NĐ-CP, Nghị quyết 68/NQ-CP năm 2021, Nghị quyết 116/NQ-CP năm 2021.
Cán bộ, công chức, viên chức.
| Người lao động | Người sử dụng lao động | ||||||
| Hưu trí-tử tuất | BHTN | BHYT | Hưu trí-tử tuất | Ốm đau-thai sản | TNLĐ-BNN | BHTN | BHYT |
| 8% | 1% | 1,5% | 14% | 3% | 0,5% hoặc 0,3% | 1% | 3% |
Căn cứ: Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, Nghị định số 58/2020/NĐ-CP.
Người lao động nước ngoài
| Thời gian | Người lao động | Người sử dụng lao động | ||||
| Hưu trí-tử tuất | BHYT | Hưu trí-tử tuất | Ốm đau-thai sản | TNLĐ-BNN | BHYT | |
| Từ 01/01/2022 – 30/6/2022 | 8% | 1,5% | 14% | 3% | 0% | 3% |
| Từ 01/07/2022 trở đi | 8% | 1,5% | 14% | 3% | 0,5% hoặc 0,3% | 3% |
Căn cứ: Nghị định 143/2018/NĐ-CP, Nghị quyết 68/NQ-CP, Nghị định 58/2020/NĐ-CP.
Trường hợp tham gia BHXH tự nguyện
Theo Điều 87 Luật BHXH năm 2014, hằng tháng, người lao động tham gia BHXH tự nguyện sẽ phải đóng với mức sau:
| Mức đóng/tháng | = | 22% | x | Mức thu nhập chọn đóng BHXH tự nguyện | – | Mức nhà nước hỗ trợ đóng |
Trong đó:
– Mức thu nhập chọn đóng BHXH thấp nhất = Mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn
– Mức thu nhập chọn đóng BHXH cao nhất = 20 x Mức lương cơ sở
– Mức nhà nước hỗ trợ đóng là 30% (hộ nghèo) hoặc 25% (hộ cận nghèo) hoặc 10% (đối tượng khác) của mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn.
Với mức chuẩn nghèo nông thôn năm 2022 là 1,5 triệu đồng/tháng và mức lương cơ sở là 1,49 triệu đồng/tháng, mức đóng BHXH tự nguyện năm 2022 của người lao động sẽ được xác định trong khoảng sau:
| Đối tượng | Mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu sau khi trừ tiền Nhà nước hỗ trợ | Mức đóng BHXH tự nguyện tối đa sau khi trừ tiền Nhà nước hỗ trợ |
| Hộ nghèo | 231.000 đồng | 6.457.000 đồng |
| Hộ cận nghèo | 247.500 đồng | 6.473.500 đồng |
| Đối tượng khác | 297.000 đồng | 6.523.000 đồng |
Doanh nghiệp không đóng BHXH cho lao động trong 6 tháng, mức xử lý ra sao?
Theo quy định, sau một tháng làm việc theo hợp đồng lao động, người lao động được đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc. Công ty trốn đóng BHXH cho người lao động có thể bị xử phạt tới 75 triệu đồng.
Việc công ty quy định nhân viên chính thức làm việc đủ 6 tháng mới được xem xét đóng bảo hiểm là vi phạm quy định của pháp luật về nghĩa vụ đóng BHXH của người sử dụng lao động.
Trong trường hợp này, công ty không đóng BHXH cho người lao động, tức là đã vi phạm quy định của pháp luật về BHXH được quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 17 Luật BHXH 2014.
Cụ thể, khi công ty không đóng hoặc trốn đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 30 ngày trở lên thì sẽ phải đóng đủ số tiền chưa đóng, chậm đóng và phải nộp số tiền lãi bằng 2 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng.
Bên cạnh đó, tùy từng trường hợp còn bị xử phạt hành chính từ 12-20% tổng số tiền phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng.
Công nhân muốn gộp 2 sổ BHXH thì cần thủ tục gì?
Theo điểm C, khoản 1, Điều 31 Công văn số 2089/VBHN-BHXH ngày 26/6/2020 của BHXH Việt Nam quy định: Các trường hợp cấp lại, gộp sổ, điều chỉnh nội dung đã ghi trên sổ BHXH, thẻ BHYT; cộng nối thời gian nhưng không phải đóng BHXH thì thực hiện kê khai hồ sơ theo quy định tại Điều 27 và nộp hồ sơ như sau:
Người đang làm việc nộp cho đơn vị nơi đang làm việc hoặc nộp cho cơ quan BHXH. Người đang bảo lưu thời gian đóng BHXH hoặc đã được giải quyết hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH đề nghị cấp lại, điều chỉnh nội dung trên sổ BHXH: Nộp cho cơ quan BHXH trên toàn quốc.
Mời bạn xem thêm bài viết
- Mất sổ bảo hiểm xã hội có lãnh tiền được không?
- Khi nào được giảm mức hình phạt đã tuyên?
- Mẫu đơn kiện đòi lại đất mới nhất
- Án tích có tự xóa sau khi chấp hành xong hình phạt không?
- Phạm tội ngoại tình có được tha thứ không?
Thông tin liên hệ
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của chúng tôi về vấn đề “Đóng bảo hiểm xã hội không đóng bảo hiểm y tế có được không?”. Mọi thắc mắc về thủ tục pháp lý có liên quan như điều kiện cấp phép bay flycam, thủ tục đăng ký bảo hộ logo thương hiệu, hợp pháp hóa lãnh sự ở hà nội, dịch vụ luật sư thành lập công ty trọn gói giá rẻ… Quý khách vui lòng liên hệ Luật Sư X để được hỗ trợ, giải đáp.
Liên hệ hotline: 0833.102.102.
- FaceBook: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
Tại Điểm e, khoản 1, điều 7 Nghị định 146 năm 2018 của Chính phủ quy định mức đóng BHYT hộ gia đình như sau: Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; Người thứ 2, 3, 4 đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; Từ người thứ 5 trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
Như vậy, nếu chỉ có một thành viên hộ gia đình tham gia BHYT hộ gia đình thì mức đóng bằng 4.5% mức lương cơ sở tại thời điểm bạn đăng ký tham gia.
Theo quy định mới, kể từ ngày 01/01/2016 trở đi. Khi muốn tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện, người dân phải đăng ký tham gia theo hộ gia đình. Ngoài ra, bảo hiểm y tế tự nguyện cũng sẽ không được bán tại các cơ sở khám chữa bệnh mà chỉ được đăng ký tại địa phương cư trú.
Được quỹ BHYT thanh toán 80% chi phí khám, chữa bệnh thuộc phạm vi chi trả BHYT (có giới hạn tỉ lệ thanh toán một số thuốc, hóa chất, vật tư y tế và dịch vụ kỹ thuật theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế); 100% chi phí khám, chữa bệnh tại tuyến xã và chi phí cho một lần khám, chữa bệnh thấp hơn 15% tháng lương cơ sở
