Thực hiện án tử hình như thế nào? Chi phí mai táng được hỗ trợ?

Trong hệ thống hình phạt được quy định trong luật hình sự nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thì hình phạt tử hình là hình phạt cuối cùng thể hiện sự nghiêm khắc nhất của pháp luật đối với người phạm tội. Vậy thực hiện án tử hình như thế nào? Chi phí mai táng người bị thi hành án tử hình như thế nào? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu nhé!

 Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017;
• Luật thi hành án hình sự năm 2019;
• Nghị định 43/2020/NĐ-CP của Chính Phủ ngày 08/4/2020 quy định về thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc.

Nội dung tư vấn:

Thực hiện án tử hình như thế nào?

Trước khi bị đưa ra thi hành án

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 82 Luật thi hành án hình sự năm 2019 thì trước khi bị đưa ra thi hành án tử hình, người chấp hành án tử hình được ăn uống, viết thư, ghi âm lời nói gửi lại thân nhân.

Áp giải người chấp hành án tử hình

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 82 Luật thi hành án hình sự năm 2019 thì Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp hoặc Vệ binh hỗ trợ tư pháp thực hiện áp giải người chấp hành án đến nơi làm việc của Hội đồng thi hành án tử hình;

Xác nhận danh tính

Cán bộ chuyên môn thuộc Công an nhân dân hoặc Quân đội nhân dân tiến hành lăn tay, kiểm tra danh bản, chỉ bản, đối chiếu với hồ sơ, tài liệu có liên quan; chụp ảnh, ghi hình quá trình làm thủ tục lăn tay, kiểm tra và lập biên bản; báo cáo Hội đồng thi hành án tử hình về kết quả kiểm tra; (Khoản 4 Điều 82 Luật thi hành án hình sự 2019)

Công bố quyết định thi hành án

•  Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình công bố quyết định thi hành án, quyết định không kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao và quyết định không kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao không chấp nhận kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao hoặc kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, quyết định của Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm hình phạt tử hình. (Khoản 4 Điều 82 Luật thi hành án hình sự 2019)
• Giao các quyết định trên cho người chấp hành án để người đó tự đọc. Trường hợp người chấp hành án không biết chữ, không biết tiếng Việt hoặc không tự mình đọc được thì Hội đồng thi hành án tử hình chỉ định người đọc hoặc phiên dịch các quyết định trên cho người đó nghe. Quá trình công bố và đọc các quyết định phải được chụp ảnh, ghi hình, ghi âm và lưu vào hồ sơ thi hành án tử hình;

Quy trình tiêm thuốc độc

Cán bộ chuyên môn do cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu chỉ định thực hiện việc thi hành án và báo cáo kết quả cho Chủ tịch Hội đồng; Cán bộ thi hành án chuyển bị đủ 03 liều thuốc (trong đó có 01 liều chính và 02 liều dự phòng, mỗi liều gồm 03 loại thuốc) Điều 6 Nghị định 43/2020/NĐ-CP quy định về thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc

Bước 1: Người bị thi hành án tử hình được cố định vào giường với tư thế nằm ngửa; bảo đảm không làm cản trở sự lưu thông máu.

Bước 2: Tiêm thuốc độc Việc tiêm thuốc sẽ được thực hiện bằng máy có nút bấm, và thứ tự thực hiện như sau:

• Tiêm thuốc làm mất tri giác.

Sau khi tiêm thuốc xong, cán bộ chuyên môn thực hiện thi hành án tử hình; phải tiến hành kiểm tra, nếu người bị thi hành án tử hình chưa mất tri giác; thì tiếp tục tiêm thuốc cho đến khi họ mất tri giác

• Tiêm thuốc làm liệt hệ vận động.
• Tiêm thuốc làm ngưng hoạt động tim

Mỗi lần tiêm thuốc sau mười phút mà người bị thi hành án tử hình chưa chết; cán bộ kiểm tra phải báo cáo Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình; để ra lệnh tiếp tục sử dụng liều thuốc dự phòng tiêm lần thứ hai, thứ ba; Trường hợp tiêm hết liều thuốc thứ ba sau mười phút; mà người bị thi hành án chưa chết; thì Đội trưởng Đội thi hành án phải báo cáo Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình; ra quyết định tạm dừng thi hành án.

Xác định tình trạng và lập biên bản thi hành án

• Bác sỹ pháp y xác định tình trạng của người đã bị thi hành án tử hình; và báo cáo kết quả cho Hội đồng. Sau khi bác sĩ pháp y kết luận người bị thi hành án tử hình đã chết; theo lệnh của Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình, cán bộ thi hành án tử hình ngừng truyền; và đưa kim tiêm, đường ống dẫn ra khỏi người bị thi hành án tử hình.
• Hội đồng thi hành án tử hình lập biên bản theo quy định về việc người bị thi hành án đã chết; báo cáo về quá trình, kết quả thi hành án cho Tòa án nhân dân tối cao; Viện kiểm sát nhân dân tối cao, cơ quan quản lý thi hành án hình sự. Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu; làm thủ tục khai tử tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thi hành án;

Bảo quản tử thi và mai táng

• Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu; có trách nhiệm bảo quản tử thi, tổ chức mai táng; vẽ sơ đồ mộ người đã bị thi hành án. Ủy ban nhân dân cấp xã nơi mai táng có nhiệm vụ phối hợp; với cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh; cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu trong việc mai táng; và quản lý mộ của người đã bị thi hành án;
• Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thi hành án, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu thông báo cho thân nhân của người đã bị thi hành án biết, trừ trường hợp thân nhân hoặc người đại diện của người bị thi hành án tử hình biết để làm đơn xin nhận tử thi của người đã bị thi hành án tử hình.

Chi phí mai táng người bị thi hành án tử hình

Theo điều 7 Nghị định 43/2020/NĐ-CP thì chi phí mai táng người bị thi hành án tử hình; bao gồm: 01 quan tài bằng gỗ, 01 bộ quần áo, 04 m vải liệm, hương, nến, rượu, cồn để làm vệ sinh khi liệm tử thi; và các chi phí mai táng khác. Trường hợp thân nhân; hoặc người đại diện hợp pháp của người bị kết án tử hình được nhận tử thi; tro cốt về mai táng thì phải tự chịu chi phí và phải cam kết chấp hành đúng quy định của pháp luật; về bảo đảm an ninh, trật tự, vệ sinh môi trường. Bài viết trên đây là toàn bộ trình tự thi hành án tử hình theo quy định của pháp luật Việt Nam. Luật sư X rất mong bài viết có ích cho bạn!

Câu hỏi thường gặp: