Bất động sản nhà đất là một trong những loại tài sản mà các nhà đầu tư luôn tập trung chú trọng vào để kinh doanh kiếm lợi nhuận. Dựa theo tình hình biến động của thị trường, các nhà đầu tư có thể phán đoán và quyết định lựa chọn đầu tư vào các loại đất khác nhau. Gần đây, nhiều nhà đầu tư đang có xu hướng quan tâm đến đất trồng cây lâu năm. Nhiều độc giả gửi câu hỏi đến cho luật sư băn khoăn không biết khi đầu tư bất động sản thì rủi ro khi mua đất trồng cây lâu năm là gì? Có nên mua đất trồng cây lâu năm có thời hạn hay không? Cần lưu ý những gì để hạn chế rủi ro khi mua đất trồng cây lâu năm? Bài viết sau đây của Luật sư X sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc về vấn đề này, mời quý bạn đọc cùng tham khảo nhé. Hi vọng bài viết sẽ đem lại nhiều thông tin hữu ích cho quý bạn đọc.
Căn cứ pháp lý
Đất trồng cây lâu năm là loại đất gì?
Tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư 27/2018/TT-BTNMT thì đất trồng cây lâu năm là đất sử dụng vào mục đích trồng các loại cây được trồng một lần, sinh trưởng và cho thu hoạch trong nhiều năm theo quy định tại Thông tư liên tịch 22/2016/TTLT-BNNPTNT-BTNMT, bao gồm :
- Cây công nghiệp lâu năm: Là cây lâu năm cho sản phẩm dùng làm nguyên liệu để sản xuất công nghiệp hoặc phải qua chế biến mới sử dụng được như cây cao su, ca cao, cà phê, chè, điều, hồ tiêu, dừa,…;
- Cây ăn quả lâu năm: Là cây lâu năm cho sản phẩm là quả để ăn tươi hoặc kết hợp chế biến như cây bưởi, cam, chôm chôm, mận, mơ, măng cụt, nhãn, sầu riêng, vải, xoài,…;
- Cây dược liệu lâu năm là cây lâu năm cho sản phẩm làm dược liệu như hồi, quế, đỗ trọng, long não, sâm,…;
- Các loại cây lâu năm khác là các loại cây lâu năm để lấy gỗ, làm bóng mát, tạo cảnh quan (như cây xoan, bạch đàn, xà cừ, keo, hoa sữa, bụt mọc, lộc vừng,..); kể cả trường hợp trồng hỗn hợp nhiều loại cây lâu năm khác nhau hoặc có xen lẫn cây lâu năm và cây hàng năm.
Trường hợp đất trồng cây lâu năm có kết hợp nuôi trồng thủy sản, kinh doanh dịch vụ thì ngoài việc thống kê theo mục đích trồng cây lâu năm còn phải thống kê thêm theo các mục đích khác là nuôi trồng thủy sản, sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp (trường hợp sử dụng đồng thời vào cả hai mục đích khác thì thống kê theo cả hai mục đích đó).
Thời hạn sử dụng đất trồng cây lâu năm là bao lâu?
Trường hợp thời hạn sử dụng đất trồng cây lâu năm là 50 năm
Theo khoản 1 Điều 126 Luật Đất đai 2013 quy định thời hạn giao đất, công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp là 50 năm đối với hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp theo khoản 2 Điều 129 Luật Đất đai 2013 với hạn mức giao đất trồng cây lâu năm như sau:
- Hạn mức giao đất trồng cây lâu năm cho mỗi hộ gia đình, cá nhân không quá 10 héc ta đối với xã, phường, thị trấn ở đồng bằng;
- Không quá 30 héc ta đối với xã, phường, thị trấn ở trung du, miền núi.
- Trường hợp hộ gia đình, cá nhân được giao thêm đất trồng cây lâu năm thì hạn mức đất trồng cây lâu năm không quá 05 héc ta đối với xã, phường, thị trấn ở đồng bằng; không quá 25 héc ta đối với xã, phường, thị trấn ở trung du, miền núi.
Khi hết thời hạn, hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nếu có nhu cầu thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định. Từ quy định trên, đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trồng cây lâu năm được Nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đất với hạn mức theo quy định thì thời hạn sử dụng đất là 50 năm. Khi hết thời hạn thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định nếu có nhu cầu.
Trường hợp thời hạn sử dụng đất trồng cây lâu năm không quá 50 năm
Theo khoản 2 Điều 126 Luật Đất đai 2013 quy định thời hạn cho thuê đất nông nghiệp đối với hộ gia đình, cá nhân không quá 50 năm. Khi hết thời hạn thuê đất, hộ gia đình, cá nhân nếu có nhu cầu thì được Nhà nước xem xét tiếp tục cho thuê đất.
Như vậy, đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trồng cây lâu năm được Nhà nước cho thuê đất thì thời hạn sử dụng không quá 50 năm và được Nhà nước xem xét tiếp tục cho thuê đất nếu có nhu cầu.
Có nên mua đất trồng cây lâu năm có thời hạn hay không?
Theo pháp luật đất đai hiện hành, đất trồng cây lâu năm là một trong những loại đất thuộc nhóm đất nông nghiệp. Do đó, để được phép xây nhà ở hay kinh doanh trên đất trồng cây lâu năm, người có quyền sử dụng đất phải làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất thổ cư. Nhưng phải phù hợp với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất hàng năm tại địa phương nơi có đất.
Do đó, khi tiến hành mua bán đất trồng cây lâu năm, người mua cần kiểm tra quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm tại địa phương để xác định được khu đất trồng cây lâu năm chuẩn bị mua ấy có được phép chuyển đổi sang mục đích khác hay không.
Đất trồng cây lâu năm có lợi ích tiêu biểu là có giá trị cao thu hút được đông đảo nhà đầu tư quan tâm bởi nếu chuyển đổi được đất trồng cây lâu năm sang đất thổ cư và giá đất tăng thì nhà đầu tư sẽ thu được khoản lời rất lớn. Khoản lời này thậm chí lớn hơn nhiều so với việc đầu tư đất thổ cư thông thường.
Tuy nhiên, khi tiến hành mua bán đất trồng cây lâu năm cũng có nhiều bất cập vì đây vừa là miếng mồi béo lại vừa là cạm bẫy rình rập. Nếu người mua không có sự quan sát và phán đoán chuẩn thì sẽ rất dễ gặp sai lầm, có thể là đất không có giá trị, bị lừa hay đất nằm trong vùng quy hoạch… Do đó, nếu nhà đầu tư có sự chắc chắn về lô đất định đầu tư thì mới nên mua, nếu không thì sẽ thiệt nhiều hơn so với lợi.
Rủi ro khi mua đất trồng cây lâu năm
Rủi ro thứ nhất, đất không đảm bảo pháp lý
Rủi ro đầu tiên thường gặp phải khi tiến hành mua đất trồng cây lâu năm là đất trồng cây lâu năm không đảm bảo pháp lý. Khi nhà đầu tư đã bỏ ra một khoản tiền lớn để mua lô đất trồng cây lâu năm nhưng lại không được cầm giấy tờ đất (sổ hồng hay bất cứ tài liệu và thông tin nào về mảnh đất) trên tay thì dễ dẫn đến vấn đề mâu thuẫn không đáng có với những người xung quanh liền kề đó, hay thậm chí là có thể ngay với chủ cũ của lô đất đó.
Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, những giấy tờ chuyển nhượng đất mang tính chất viết tay hoặc không được pháp luật công nhận sẽ trở nên vô dụng. Do đó, nhà đầu tư mua phải mảnh đất trồng cây lâu năm không có giấy tờ rõ ràng là không đảm bảo tính pháp lý thì nếu xảy ra tranh chấp hay kiện tụng thì người bất lợi chính là nhà đầu tư. Không chỉ vậy, đất trồng cây lâu năm không có pháp lý rõ ràng thì nhà đầu tư cũng không thể thế chấp ngân hàng và cũng rất khó bán lại cho người khác vì không có tính thanh khoản. Hoặc trong trường hợp nhà đầu tư mua phải đất trồng cây lâu năm không đảm bảo tính pháp lý mà lại nằm trong diện thu hồi thì nhà đầu tư sẽ không được hưởng tiền bồi thường đất.
Rủi ro thứ hai, đất trồng cây lâu năm bị vướng quy hoạch
Theo nguyên tắc Nhà nước, đất trồng cây lâu năm đã nằm trong diện quy hoạch thì không được chuyển nhượng. Bởi khi đã nằm trong diện quy hoạch thì miếng đất đó sẽ rất dễ bị thu hồi cho những mục đích phát triển hạ tầng của Nhà nước. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều chủ đất cố tính gian dối về tình trạng đất đang nằm trong diện quy hoạch. Đối với những nhà đầu tư chưa có kinh nghiệm thì rủi ro khi mua đất trồng cây lâu năm lúc này là rất dễ mắc bẫy và mua phải những lô đất thuộc diện quy hoạch. Những lô đất này thường có giá trị rất thấp, gây thiệt hại cho nhà đầu tư.
Rủi ro thứ ba, đất trồng cây lâu năm khó chuyển sang đất thổ cư
Mặc dù, đất trồng cây lâu năm có thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất thổ cư. Song, để đổi sang đất thổ cư thì đất trồng cây lâu năm phải đáp ứng những điều kiện luật đất đai hiện hành đồng thời phải phù hợp với chính sách phát triển của địa phương. Khi thỏa mãn đủ hai điều kiện này thì đất trồng cây lâu năm mới có thể chuyển đổi sang đất thổ cư được.
Tuy nhiên, không phải tất cả các mảnh đất là đất trồng cây lâu năm đều có thể chuyển đổi thành đất thổ cư. Chỉ những nơi có điều kiện phát triển đặc biệt, những địa phương được Nhà nước định hướng phát triển thì mới có thể chuyển đất trồng cây lâu năm lên đất thổ cư dễ dàng được. Do đó, các nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ thông tin về lô đất đó, đừng vội vàng “xuống tiền” để tránh rủi ro khi mua đất trồng lâu năm đang gặp cơn sốt ảo.
Rủi ro thứ tư, gặp phải người bán đất lừa đảo khi mua bán đất trồng cây lâu năm
Khi tiến hành mua bán đất trồng cây lâu năm, người bán có thể là người có quyền sử dụng đất hoặc là bên thứ ba được người có quyền sử dụng đất ủy quyền. Trong thị trường bất động sản hiện nay, có nhiều người uy tín nhưng cũng có không ít những người luôn tìm đủ mọi mánh khóe để lừa gạt người mua. Có rất nhiều đơn vị về bất động sản, đất đai lợi dụng lòng tin của khách hàng để tung ra những thông tin quảng cáo sai sự thật. Một trong những chiêu trò dễ bắt gặp nhất là người bán đất thường nói rằng mình có nhiều quan hệ hoặc là những thủ tục pháp lý về chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người mua rất dễ dàng. Hoặc người bán đất đưa ra những tiềm năng không có thật của lô đất để lừa bán cho người mua hoặc bán với mức rẻ hơn nhiều so với thị trường.
Kinh nghiệm hạn chế rủi ro khi mua đất trồng cây lâu năm
Để hạn chế rủi ro xó thể xảy ra khi mua đất trồng cây lâu năm, các nhà đầu tư nên lưu ý một số vấn đề như sau:
Một là, kiểm tra tính pháp lý của lô đất định đầu tư
Pháp lý chính là yếu tố đầu tiên mà các nhà đầu tư cần đảm bảo chắc chắn trước khi quyết định có mua miếng đất này hay không. Đối với đất trồng cây lâu năm thì cần có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc các loại giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu đất khác. Khi nắm bắt được những loại giấy tờ này trong tay, các nhà đầu tư sẽ biết được vị trí, diện tích và những thông tin quan trọng khác liên quan đến miếng đất.
Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng có thể kiểm tra pháp lý miếng đất bằng cách lên trực tiếp đến cơ quan chức năng địa phương để tra cứu độ chính xác về các thông tin trên giấy tờ đó. Đồng thời, các nhà đầu tư không nên mua bán đất trong trường hợp viết tay giấy tờ mua đất hoặc thỏa thuận bằng lời nói khi mua đất vì rủi ro sẽ tiềm ẩn rất nhiều.
Thứ hai, các nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ quy hoạch của lô đất trồng cây lâu năm sắp mua
Ngoài việc kiểm tra tính pháp lý của lô đất thì để tránh việc mua phải những miếng đất vướng quy hoạch thì công đoạn kiểm tra thông tin quy hoạch là việc làm không thể thiếu. Hiện nay, thông tin quy hoạch đất đai có thể tra cứu dễ dàng tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp xã, cổng thông tin điện tử địa phương hoặc hỏi trực tiếp từ cán bộ địa chính.
Thứ ba, các nhà đầu tư nên tìm kiếm thông tin về tiềm năng thực tế của lô đất
Hiện nay, để bán được đất, người bán thường sử dụng nhiều thông tin không chính xác, thậm chí là thổi phồng về tiềm năng của miếng đất trong khu vực. Do đó, để nắm được giá trị thực của mảnh đất cũng như là để tránh mua phải miếng đất “sốt ảo” thì các nhà đầu tư cần tìm hiểu thông tin từ nhiều nguồn (như hỏi lô đất bên cạnh giá bao nhiêu, hỏi những người xung quanh, …) cũng như đọc thông tin trên các tờ báo chính thống.
Thứ tư, các nhà đầu tư cần khảo sát thực tế miếng đất
Việc khảo sát thực tế sẽ giúp các nhà đầu tư có thể chứng kiến tận mắt được mảnh đất mà mình sắp có. Tham quan thực tế cũng giúp cho các nhà đầu tư nắm bắt được thông tin trực tiếp tại vùng đó, thông tin sẽ chất lượng hơn, rõ ràng, cụ thể và chính xác hơn.
Tuy nhiên, khi khảo sát, các nhà đầu tư nên cảnh giác với những chiêu trò của người bán có thể khiến bản thân bị tác động. Hiện nay, có rất nhiều trường hợp lừa đảo được ghi nhận và một vài thủ đoạn lừa gạt mà họ dùng thường là thuê những người đóng giả làm nhà đầu tư khác để tạo sự khan hiếm cho mảnh đất, khiến nhà đầu tư đang có nhu cầu mua mảnh đất đó tin rằng mảnh đất này đang rất có giá trị và dễ “chốt đơn” liền tay, nhanh chóng. Do vậy, các nhà đầu tư nên hết sức cảnh giác trước chiêu trò lừa đảo này.
Mời bạn xem thêm
- Hoãn thi hành án tử hình được thực hiện thế nào?
- Quy định chung về thủ tục công nhận và cho thi hành án tại Việt Nam
- Thi hành án phạt quản chế diễn ra theo trình tự nào chế theo pháp luật
Thông tin liên hệ
Vấn đề “Rủi ro khi mua đất trồng cây lâu năm” đã được Luật sư X giải đáp thắc mắc ở bên trên. Với hệ thống công ty Luật sư X chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý trên toàn quốc. Chúng tôi sẽ giải đáp mọi thắc mắc của quý khách hàng liên quan tới tư vấn pháp lý về đặt cọc mua bán nhà đất. Với đội ngũ luật sư, chuyên viên, chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ giúp quý khách giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm chi phí và ít đi lại. Chi tiết vui lòng liên hệ tới hotline: 0833.102.102
Câu hỏi thường gặp
Về nguyên tắc, Nhà nước sẽ thu hồi đất khi hết thời hạn sử dụng đất mà không được gia hạn. Đối với đất trồng cây lâu năm thuộc nhóm đất nông nghiệp nên khi hết thời hạn sử dụng đất, nếu có nhu cầu, hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sẽ được tiếp tục sử dụng đất với thời hạn không quá 50 năm nếu đất có nguồn gốc là Nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đất hoặc nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp.
Đất trồng cây lâu năm có thể được bán hay chính xác là quyền sử dụng đất trồng cây lâu năm có thể được chuyển nhượng. Điều 167 Luật Đất đai 2013 quy định quyền mua bán/chuyển nhượng quyền sử dụng đất là một trong những quyền của người sử dụng đất. Tuy nhiên, để thực hiện được quyền này thì người sử dụng đất, thửa đất trồng cây lâu năm phải thỏa mãn các điều kiện của Luật Đất đai 2013 và các văn bản khác có liên quan.
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 75 Luật Đất đai 2013, trường hợp nhà trên đất trồng cây lâu năm có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất sẽ được bồi thường. Tuy nhiên theo pháp luật về đất đai có trường hợp khi Nhà nước thu hồi đất thì không được bồi thường đối với đất nông nghiệp được giao theo quy định tại Điều 82 Luật Đất đai 2013 bao gồm:
– Đất được Nhà nước giao để quản lý.
– Đất bị thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai theo quy định Điều 64 Luật Đất đai 2013
– Đất bị thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người theo quy định tại điểm a, b, c và d khoản 1 Điều 65 Luật Đất đai 2013
– Trường hợp không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này, trừ trường hợp đất nông nghiệp đã sử dụng trước ngày 01 tháng 7 năm 2004.
