Trong cuộc đời mỗi con người luôn có ba vấn đề lớn đe dọa đến sự an toàn là mất khả năng lao động, tuổi già và cái chết. Đó là quy luật tự nhiên và nó không bỏ sót một ai. Do đó đã có rất nhiều người tìm đến bảo hiểm nhân thọ như một phương pháp để dự phòng rủi ro cho tương lai. Vậy bảo hiểm nhân thọ là gì? Có nên mua bảo hiểm nhân thọ hay không? Những lưu ý gì khi muốn mua bảo hiểm,….Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
Căn cứ pháp lý
- Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2000 sửa đổi, bổ sung 2010;
- Nghị định 73/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm;
- Các văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành có liên quan.
Nội dung tư vấn
1. Bảo hiểm nhân thọ được hiểu như thế nào?
Theo cách hiểu thông thường, bảo hiểm nhân thọ được coi là một quỹ dự trữ tài chính dài hạn, được đóng góp bởi số đông nhiều người nhằm chia sẻ rủi ro cho một số ít người kém may mắn. Đây được hiểu là một hợp đồng giữa một cá nhân nào đó với một công ty bảo hiểm nhân thọ để bảo vệ cho bản thân và gia đình. Bên cạnh đó cũng có thể là hợp đồng hình thành giữa một tổ chức với một công ty bảo hiểm nhân thọ nhằm để bảo hiểm cho tất cả nhân viên, đảm bảo tài chính cho người tham gia bảo hiểm. Bên mua bảo hiểm sẽ đóng một số tiền nhỏ theo định kỳ trong một khoảng thời gian thỏa thuận với công ty bảo hiểm. Khi có bất trắc xảy ra công ty bảo hiểm sẽ đền bù cho bên mua hoặc người thừa kế một khoản tiền lớn theo những điều khoản trong hợp đồng. Trường hợp khi khách hàng không gặp bất trắc hay rủi ro nào đến khi hợp đồng kết thúc thì khách hàng sẽ được nhận lại số tiền đóng phí, các khoản lãi và các khoản thưởng khác nếu có.
Về mặt pháp lý, theo quy định tại khoản 12 Điều 3 Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2000 sửa đổi, bổ sung năm 2010 giải thích như sau:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Bảo hiểm nhân thọ là loại nghiệp vụ bảo hiểm cho trường hợp người được bảo hiểm sống hoặc chết.
Như vậy có thể hiểu một cách đơn giản, bảo hiểm nhân thọ chính là hình thức bảo hiểm cho tính mạng của con người. Bảo hiểm nhân thọ bao gồm sau:
- Bảo hiểm trọn đời;
- Bảo hiểm sinh kỳ;
- Bảo hiểm tử kỳ;
- Bảo hiểm hỗn hợp;
- Bảo hiểm trả tiền định kỳ;
- Các nghiệp vụ bảo hiểm nhân thọ khác do Chính phủ quy định.
Để kinh doanh bảo hiểm nhân thọ doanh nghiệp phải đáp ứng điều kiện về số vốn pháp định theo quy định tại Nghị định 73/2016/NĐ-CP:
- Kinh doanh bảo hiểm nhân thọ (trừ bảo hiểm liên kết đơn vị, bảo hiểm hưu trí) và bảo hiểm sức khỏe: 600 tỷ đồng Việt Nam;
- Kinh doanh bảo hiểm sức khỏe và bảo hiểm liên kết đơn vị hoặc bảo hiểm hưu trí: 800 tỷ đồng Việt Nam;
- Kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe bảo hiểm liên kết đơn vị và bảo hiểm hưu trí: 1.000 tỷ đồng Việt Nam.
Từ khái niệm trên có thể đưa ra một số các đặc điểm của bảo hiểm như sau:
- Tất cả các phí bảo hiểm của khách hàng đóng vào sẽ tạo thành một quỹ dự trữ tài chính và nó được quản lý bởi công bảo bảo hiểm và chịu sự giám sát chặt chẽ của Bộ Tài Chính – cơ quan chủ quản.
- Dùng để chi trả cho các sự kiện rủi ro xảy ra như tai nạn, bệnh tật,..
- Thường quỹ này sẽ được mang đi đầu tư để sinh lời: đầu tư trong nước tối thiểu 60% đầu tư trái phiếu Chính phủ, tối đa 40% đầu tư vào ngân hàng và tối đa 20% đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp và lợi nhuận thu được sẽ được chia cho khách hàng.
2. Ý nghĩa của bảo hiểm nhân thọ
Với tính chất là hình thức bảo hiểm cho tính mạng con người nên bảo hiểm nhân thọ có ý nghĩa rất lớn với người tham gia cụ thể:
- Khi gặp rủi ro: bảo hiểm nhân thọ chính là phao cứu sinh giúp chúng ta bù đắp những rủi ro xảy ra như tai nạn giao thông, ốm đau bệnh tật.
- Nếu không có rủi ro: khoản tiền mà khách hàng đã đóng chính là khoản tiền tiết kiệm và được trả lãi.
Vì vậy đây chính là những khoản đầu tư sinh lời vô cùng hoàn hảo, an toàn đảm bảo chắc chắn cho bản thân và gia đình của người tham gia mua bảo hiểm nhân thọ. Đây cũng chính là lý do mà bảo hiểm nhân thọ ra đời và nó vừa mang ý nghĩa kinh tế vừa mang ý nghĩa xã hội.
3. Cách thức đóng phí bảo hiểm nhân thọ
Khi mua bảo hiểm nhân thọ khách hàng đều quan tâm đến cách thức đóng phí và xử lý các trường hợp liên quan đến việc đóng phí bảo hiểm. Theo đó bên mua bảo hiểm thực hiện đóng phí bảo hiểm theo quy định tại Điều 35 Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2000 sửa đổi, bổ sung 2010 như sau:
Điều 35. Đóng phí bảo hiểm nhân thọ
1. Bên mua bảo hiểm có thể đóng phí bảo hiểm một lần hoặc nhiều lần theo thời hạn, phương thức thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
2. Trong trường hợp phí bảo hiểm được đóng nhiều lần và bên mua bảo hiểm đã đóng một hoặc một số lần phí bảo hiểm nhưng không thể đóng được các khoản phí bảo hiểm tiếp theo thì sau thời hạn 60 ngày, kể từ ngày gia hạn đóng phí, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng, bên mua bảo hiểm không có quyền đòi lại khoản phí bảo hiểm đã đóng nếu thời gian đã đóng phí bảo hiểm dưới hai năm, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.
3. Trong trường hợp bên mua bảo hiểm đã đóng phí bảo hiểm từ hai năm trở lên mà doanh nghiệp bảo hiểm đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng theo quy định tại khoản 2 Điều này thì doanh nghiệp bảo hiểm phải trả cho bên mua bảo hiểm giá trị hoàn lại của hợp đồng bảo hiểm, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.
4. Các bên có thể thoả thuận khôi phục hiệu lực hợp đồng bảo hiểm đã bị đơn phương đình chỉ thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều này trong thời hạn hai năm, kể từ ngày bị đình chỉ và bên mua bảo hiểm đã đóng số phí bảo hiểm còn thiếu.
Như vậy người mua bảo hiểm có thể đóng 1 lần hoặc chia thành nhiều lần với phương thức do các bên trong hợp đồng tự thỏa thuận với nhau. Bên mua bảo hiểm cần lưu ý về thời gian đóng phí bảo hiểm để xem mình có thuộc trường hợp được hoàn lại phí hay không khi mà không có đủ điều kiện đóng tiếp theo quy định trên.
4. Những lưu ý khi mua bảo hiểm nhân thọ
Thứ nhất, yêu cầu công ty bảo hiểm giải thích rõ các điều khoản trong hợp đồng để tránh những rủi ro không đáng có do không hiểu rõ nội dung của hợp đồng. Trong trường hợp hợp đồng bảo hiểm có điều khoản không rõ ràng thì điều khoản đó được giải thích theo hướng có lợi cho bên mua bảo hiểm.
Thứ hai, thông báo chính xác về tuổi của người được hưởng: Người mua bảo hiểm phải thông báo chính xác về tuổi của người được bảo hiểm để làm cơ sở tính phí. Khi thông báo sai tuổi thì có hai trường hợp xảy ra, nếu việc thông báo sai làm tăng số phí phải đóng thì công ty bảo hiểm phải hoàn trả số tiền phí vượt trội hoặc tăng số tiền bảo hiểm; nếu làm giảm số phí phải đóng thì công ty bảo hiểm sẽ yêu cầu đóng phí bổ sung hoặc giảm số tiền bảo hiểm. Do đó người mua bảo hiểm cần thông báo chính xác về tuổi của người được bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.
Thứ ba, nếu không thể đóng tiếp thì sẽ được rút tiền phí đã đóng như đã nói ở trên.
Thứ tư, lưu ý các trường hợp mà doanh nghiệp không phải trả bảo hiểm: Người được bảo hiểm chết do tự tử trong thời hạn hai năm, kể từ ngày nộp khoản phí bảo hiểm đầu tiên hoặc kể từ ngày hợp đồng bảo hiểm tiếp tục có hiệu lực; Người được bảo hiểm chết hoặc bị thương tật vĩnh viễn do lỗi cố ý của bên mua bảo hiểm hoặc lỗi cố ý của người thụ hưởng; Người được bảo hiểm chết do bị thi hành án tử hình.
Như vậy bảo hiểm nhân thọ là một trong những loại hình bảo hiểm khá phổ biến hiện nay, tạo sự an toàn cho người mua cũng như gia đình của họ. Khi lựa chọn ký hợp đồng bảo hiểm thì người mua cần chú ý tuân thủ các quy định của pháp luật cũng chính là bảo vệ chính mình.
Hy vọng bài viết hữu ích đối với bạn!
Khuyến nghị
- LSX là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ luật sư tranh tụng tại Việt Nam.
- Nội dung tư vấn pháp luật mà LSX cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo. Để có những những tư vấn rõ ràng và cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay.
