Nếu như kết hôn là nền tảng, cơ sở phát sinh quan hệ hôn nhân thì ly hôn lại là một trong những căn cứ làm chấm dứt quan hệ vợ chồng. Theo đó các quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng cũng sẽ chấm dứt. Một trong những vấn đề mà chúng ta luôn quan tâm là quyền nuôi con, khi các bên không thỏa thuận được với nhau thì tòa án sẽ quyết định giao con cho một trong hai bên nuôi. Cũng nhiều trường hợp cha mẹ, không thể đến thăm con cái sau ly hôn khi bị người khác ngăn cản. Vậy khi bị cản trở quyền thăm con thì sẽ phải làm gì? Người cản trở liệu có bị xử phạt không? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Căn cứ pháp lý
- Luật Hôn nhân và gia đình 2014;
- Nghị định số 126/2014/NĐ-CP
- Nghị định số 167/2013/NĐ-CP
- Thông tư liên tịch số 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP
Nội dung tư vấn
Quy định về quyền nuôi con sau ly hôn
Việc tranh giành quyền nuôi con giữa các cặp vợ chồng khi ly hôn luôn là vấn đề nhạy cảm và khó mà thỏa mãn mong muốn của cả hai bên, trừ trường hợp ly hôn thuận tình. Trường hợp hai vợ chồng không thỏa thuận được thì việc giao con cho ai nuôi sẽ do Tòa án quyết định căn cứ vào khả năng của mỗi bên. Tuy nhiên pháp luật nước ta cho phép bên không được trực tiếp nuôi con vẫn có quyền thăm nom con nhưng cũng phải đảm bảo tuân thủ các nghĩa vụ. Đồng thời bên trực tiếp nuôi con cũng phải thực hiện các nghĩa vụ tương ứng. Vì thế pháp luật hôn nhân gia đinh đã có quy định rất rõ về các quyền, nghĩa vụ của các bên sau ly hôn đối với con cái.
Tại Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật Dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Trong đó lợi ích về mọi mặt của con bao gồm lợi ích về vật chất và tinh thần, cụ thể:
- Về vật chất: điều kiện kinh tế, nơi ở (bảng lương hàng tháng,công việc ổn định, điều kiện kinh tế khác..)
- Về tinh thần: thời gian chăm sóc, dạy dỗ con; sự yêu thương dành cho con; đạo đức nhân phẩm có tốt hay không,…..
Do đó trường hợp vợ chồng ly hôn nếu thỏa thuận được việc nuôi con thì càng tốt nếu không sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý, sự phát triển của con cái. Trường hợp muốn giành quyền nuôi con thì phải chứng minh được mình có các điều kiện tốt nhất cho sự phát triển về mọi mặt của con. Khi đã phân định rõ ai là người được nuôi con thì pháp luật cũng quy định các quyền và nghĩa tương ứng phát sinh mà các bên phải tuân thủ.
Có được ngăn cản khi cha mẹ đến thăm nuôi con cái không ?
Tại Điều 82, Điều 83 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định như sau:
Điều 82. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn
1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
3. Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.
Cha, mẹ trực tiếp nuôi con không được lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người không trực tiếp nuôi con.
Điều 83. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ trực tiếp nuôi con đối với người không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn
1. Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tại Điều 82 của Luật này; yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình.
2. Cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Như vậy khi quyết định, bản án của Tòa án có hiệu lực sẽ chỉ làm chấm dứt quyền và nghĩa vụ của vợ chồng còn quyền và nghĩa vụ với con cái vẫn phải được bảo đảm thực hiện. Không ai có quyền ngăn cản, cha mẹ tiến hành việc thăm nuôi con cái sau khi ly hôn. Có thể thấy đây là quy định hoàn toàn hợp lý bởi lẽ con cái là con chung của hai người và khi ly hôn xảy ra thì người không được nuôi con cũng phải được thăm, chăm sóc con là điều dễ hiểu, giữ gìn truyền thống tình cảm mẫu tử, phụ tử. Chính quy định thành từng điều cụ thể trong văn bản có hiệu lực pháp lý cao nhất nhằm đảm bảo tính tuân thủ của các chủ thể có liên quan.
Bị người khác ngăn cản khi thăm nuôi con cái phải làm gì ?
Thực tế cho thấy nhiều trường hợp sau ly hôn thì bên trực tiếp nuôi con không cho phép hoặc dùng mọi biện pháp để ngăn cản khi người kia tới thăm nuôi con.Tuy nhiên dựa trên những phân tích ở trên về quyền và nghĩa vụ của vợ chồng với con sau ly hôn thì việc cản trở như vậy là một trong những hành vi bị nghiêm cấm.
Những hành vi sai trái đó có thể xuất phát từ tâm lý hẹp hòi, cố chấp, muốn trả thù cho mâu thuẫn giữa hai người mặc con trẻ phải gánh chịu hậu quả mà không biết hành động như vậy là sai làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của con trẻ, đó là quyền được yêu thương, chăm sóc đầy đủ của cả cha và mẹ,
Trong những trường hợp như vậy người bị cản trở quyền thăm con có thể sử dụng các phương án xử lý như sau:
Thứ nhất, thỏa thuận giữa vợ chồng: thỏa thuận luôn là cách thức giải quyết nhẹ nhàng nhất khi có tranh chấp xảy ra. Trong trường hợp này cũng vậy, người không trực tiếp nuôi con có thể nói chuyện trao đổi với người trực tiếp nuôi con về việc cản trở như vậy là trái pháp luật và có thể bị xử phạt, đồng thời người chịu ảnh hướng lớn nhất là con cái.
Thứ hai, nhờ tổ trưởng tổ dân phố đến chứng kiến và xác nhận về việc có đến thăm con nhưng bị cản trở.
Thứ ba, đến trường xin sao chụp hồ sơ, học bạ… để chứng minh tình trạng sức khỏe cũng như học lực của con.
Thứ tư, làm đơn yêu cầu Tòa án cho thi hành việc thăm con, chăm sóc con chung theo, bản án của Tòa án. Cơ quan thi hành án sẽ mời các bên lên làm việc và nêu rõ về việc bên trực tiếp nuôi con không được cản trở và tạo điều kiện tốt nhất để bên không trực tiếp nuôi con được thực hiện quyền trọn vẹn và có ghi biên bản nội dung làm việc có ký tên, xác nhận của các bên.
Thứ năm, làm thủ tục xin thay đổi người trực tiếp nuôi con. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
- Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
- Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật Dân sự.
Nhiều trường họp yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con không được chấp nhận bởi việc chứng minh khá khó khăn. Tuy nhiên chính việc không chấp nhận yêu cầu đó đã vô tình làm ảnh hưởng đến quyền của con được yêu thương, chăm sóc từ cả bố, mẹ.
Hành vi ngăn cản khi cha mẹ đến thăm nuôi con cái thì bị xử lý thế nào ?
Khi có hành vi ngăn cản quyền thăm nom con thì người gây cản trở sẽ phải chịu xử lý theo quy định.
Tại Điều 53 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 53. Hành vi ngăn cản việc thực hiện quyền, nghĩa vụ trong quan hệ gia đình giữa ông, bà và cháu; giữa cha, mẹ và con; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau
Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với hành vi ngăn cản quyền thăm nom, chăm sóc giữa ông, bà và cháu; giữa cha, mẹ và con, trừ trường hợp cha mẹ bị hạn chế quyền thăm nom con theo quyết định của tòa án; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau.
Việc quy định mức xử lý như vậy là nhằm đảm bảo quyền của bên không được trực tiếp nuôi con bởi vì họ đã phải chịu sự thiệt thòi so với người trực tiếp nuôi con. Đồng thời quy định như vậy nhằm tạo sự răn đe, nâng cao trách nhiệm trong tuân thủ pháp luật.
Tóm lại, khi đã ly hôn thì người chịu ảnh hưởng nhiều nhất, thiệt thòi lớn nhất chính là những đứa con. Vì vậy dù như thế nào thì cũng phải đảm bảo sự phát triển tốt nhất cho con, đảm bảo quyền được yêu thương của con.
Hy vọng bài viết hữu ích cho bạn đọc!
Video Luật sư X giải đáp tư vấn Bị ngăn cản khi thăm con cái sau ly hôn thì làm thế nào?
Thông tin liên hệ với Luật sư X
Luật sư X là đơn vị Luật uy tín; chuyên nghiệp, được nhiều cá nhân và tổ chức đặt trọn niềm tin. Được hỗ trợ và đồng hành giải quyết khó khăn về mặt pháp lý của quý khách là mong muốn của Luật sư X. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ của Luật Sư X hãy liên hệ
Hotline: 0833.102.102
Câu hỏi liên quan
Đơn khởi kiệ yêu cầu giải quyết quyền nuôi con.
Sổ hộ khẩu, Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân (bản sao có chứng thực).
Bản sao giấy khai sinh của con.
Các tài liệu chứng minh về khả năng kinh tế để đảm bảo giành quyền nuôi con.
Chỉ khi không thể thỏa thuận được, Tòa án mới áp dụng mức cấp dưỡng cho các bên. Trên thực tế, Toà án thường ấn định mức cấp dưỡng dao động 15-30% mức thu nhập của người cấp dưỡng.
Trường hợp bố, mẹ đều không đủ điều kiện nuôi dưỡng, quyền nuôi con sẽ được trao cho người giám hộ do Tòa án chỉ định. Đối với con dưới 36 tháng tuổi quyền nuôi dưỡng con được giao cho người mẹ và bên còn lại phải có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định.
