“Thừa kế luôn là một trong những vấn đề dân sự được quan tâm nhất mỗi khi nhắc đến ngành học này. Bên cạnh thừa kế theo pháp luật thì phổ biến hơn vẫn là thừa kế theo di chúc. Với cách hiểu thông thường mà nhiều người vẫn nghĩ thì tài sản thừa kế chỉ có thể để lại cho người thân trong gia đình, vậy nếu người chết để lại di sản cho người khác thì có được không? Để hiểu rõ vấn đề này, mời các bạn cùng thảm khảo bài viết sau của Luật sư X.””
Căn cứ pháp lý
Nội dung tư vấn
Di chúc là gì? Hiểu như thế nào về quyền thừa kế, người thừa kế?
Di chúc là gì?
Tại Điều 624 Bộ luật dân sự 2015 có định nghĩa di chúc như sau:
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Theo đó, ta thấy pháp luật công nhận quyền tự định đoạt tài sản thừa kế của người lập di chúc, thể hiện sự tôn trọng ý chí cá nhân của người lập di chúc.
Hiểu như thế nào về quyền thừa kế, người thừa kế?
Theo quy định của pháp luật hiện hành, bất kì ai cũng có thể để lại di sản thừa kế miễn là đáp ứng một trong hai điều kiện sau:
1. Người thành niên minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.
2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
Theo đó, quyền thừa kế được hiểu là việc cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Người thừa kế theo pháp luật được hiểu là “Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.”
Có được lập di chúc để lại tài sản thừa kế cho người khác không?
Như đã trình bày ở trên, di chúc là mong muốn để lại tài sản của mình cho người khác sau khi chết của người lập di chúc nên việc muốn để lại tài sản cho ai hoàn toàn dựa vào ý chí chủ quan của người để lại di chúc. Pháp luật không can thiệp và quy định vấn đề này.
Do đó, việc để lại di chúc cho ai là quyền của người để lại di chúc. Người này mong muốn ai là người nhận tài sản thừa kế sau khi mình qua đời thì hoàn toàn có thể để lại di chúc cho người đó, không phân biệt người đó có phải người thân trong gia đình không.
Cụ thể, tại Điều 626 Bộ luật dân sự 2015 có quy định về quyền của người lập di chúc như sau:
Điều 626: Người lập di chúc có quyền sau đây:
1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.
2. Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.
3. Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.
4. Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.
5. Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.
Điều kiện để người khác được nhận được tài sản thừa kế
Mặc dù nói việc để lại tài sản thừa kế cho ai là quyền của người lập di chúc, tuy nhiên, người thụ hưởng phải đáp ứng các điều kiện sau để có thể hưởng tài sản thừa kế:
– Phải còn sống vào thời điểm mở thừa kế, không được chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc.
– Di sản thừa kế phải còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
– Hoặc rơi vào các trường hợp không được hưởng di sản khi:
+ Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó.
+ Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản.
+ Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng.
+ Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
+ Tuy nhiên, những người kể trên vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật sư X về vấn đề “Có được lập di chúc để lại tài sản thừa kế cho người khác không?”.
Xem thêm:
Hy vọng bài viết hữu ích với mọi người!
Khuyến nghị
- LSX là thương hiệu hàng đầu về pháp luật lao động tại Việt Nam
- Nội dung tư vấn pháp luật mà LSX cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo. Để có những những tư vấn rõ ràng và cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi: 0833.102.102.
Câu hỏi liên quan
Di sản thừa kế bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.
Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.
Trường hợp không có người thừa kế theo di chúc, theo pháp luật hoặc có nhưng không được quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản thì tài sản còn lại sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản mà không có người nhận thừa kế thuộc về Nhà nước.
Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.
