Đất 5% là loại đất mà gần như địa phương nào cũng sẽ có. Loại đất này là loại đất dễ xảy ra tranh chấp và phức tạp trong giải quyết. Vậy đất 5% là loại đất gì?
LSX xin đưa ra ý kiến tham khảo như sau:
Căn cứ:
- Luật đất đai 2013
Nội dung tư vấn
1. Khái niệm về đất 5%
Đất 5% hầu như địa phương nào, đặc biệt vùng nông thôn, miền núi cũng có. Đây là một diện tích đất được coi là “Đất công ích” theo quy định tại Khoản 1 Điều 132 Luật đất đai 2013 có quy định như sau:
Điều 132. Đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích
Căn cứ vào quỹ đất, đặc điểm và nhu cầu của địa phương, mỗi xã, phường, thị trấn được lập quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương.
Như vậy, đất này được lấy từ quỹ đất nông nghiệp với mục đích cho lợi ích của cộng đồng dân cư nơi đó. Tất nhiên, nguồn gốc hình thành cũng khá đa dạng khí:
- Các tổ chức, cá nhân tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước,
- Đất phát sinh từ việc khai hoang
- Đất nông nghiệp từ việc nhà nước thu hồi
2. Đặc điểm của đất 5%
Mục đích sử dụng
Theo Khoản 2 Điều 132 Luật Đất đai 2013 ở trên thì Quỹ đất 5% được sử dụng vào các mục đích sau đây:
2. Quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn để sử dụng vào các mục đích sau đây:
a) Xây dựng các công trình công cộng của xã, phường, thị trấn bao gồm công trình văn hóa, thể dục thể thao, vui chơi, giải trí công cộng, y tế, giáo dục, chợ, nghĩa trang, nghĩa địa và các công trình công cộng khác theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;
b) Bồi thường cho người có đất được sử dụng để xây dựng các công trình công cộng quy định tại điểm a khoản này;
c) Xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương.
Tóm gọn vấn đề thì đất này sử dụng với những mục đích thiết yếu để xây dựng văn hóa, lối sống, hỗ trợ các cư dân tại địa bàn có đất, như là:
- Để xây dựng các công trình công cộng như: Công trình văn hóa, khu thể dục thể thao, công trình vui chơi giải trí,…
- Bồi thường cho người có đất được sử dụng để xây dựng các công trình công cộng
- Xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương
- …
Khi địa phương sử dụng quá diện tích 5%:
Như vậy, mỗi địa phương sẽ có tối thiểu là 5% diện tích đất cho mục đích công ích xã hội. Tuy nhiên, có nhiều địa phương đã sử dụng hết, quá số lượng đất này buộc phải thêm một phần diện tích để phù hợp phát triển và quy hoạch.
Trường hợp địa phương để lại quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích vượt quá 5% thì diện tích ngoài mức 5% được sử dụng để:
- Tiếp tục xây dựng các công trình công cộng của địa phương (Ví dụ làm đường xá, cầu cống …)
- Bồi thường khi sử dụng đất khác để xây dựng các công trình công cộng của địa phương (Ví dụ như bồi thường cho các gia đình đã bị lấn đất bằng một diện tích đất tương ứng tại một địa điểm khác)
- Giao cho hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản tại địa phương chưa được giao đất hoặc thiếu đất sản xuất.
Khi địa phương chưa sử dụng đất 5%
Không phải địa phương nào cũng sử dụng hết được diện tích đất này, do đó nhiều trường hợp diện tích thừa này bị bỏ không sẽ gây lãng phí. Do đó, trường hợp còn diện tích đất chưa sử dụng thì hộ gia đình, cá nhân tại địa phương được thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản theo hình thức đấu giá.
Thời hạn sử dụng đất: Mỗi lần thuê sẽ có thời hạn tối đa sử dụng không quá 5 năm.
Thu ngân sách: Tiền thu được từ thuê đất 5% sẽ phải nộp vào ngân sách nhà nước và chỉ được sử dụng cho nhu cầu công ích của xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật.
Khuyến nghị
- LSX là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ luật sư tranh tụng tại Việt Nam
- Nội dung tư vấn pháp luật mà LSX cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo. Để có những những tư vấn rõ ràng và cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay
