Thủ tục tuyên bố cá nhân đã chết như thế nào?

Chào Luật sư. Chồng tôi làm việc đánh bắt cá ở Campuchia. Vào buổi trưa hôm đó tàu của anh vẫn đi đánh cá như mọi ngày, khi đó tàu có neo đậu giữa biển để nấu ăn thì bất ngờ bình gas phát nổ và làm chiếc tàu bị chìm. Một số thủy thủ được cứu vớt kịp thời, chồng tôi tới nay vẫn chưa có dấu tích. Tính tới thời điểm hiện tại cũng đã được 4 năm kể từ khi Tòa án tuyên bố chồng tôi mất tích và cũng là 6 năm kể từ lúc gặp nạn trên tàu. Tôi và gia đình anh quyết định làm thủ tục tuyên bố chết cho anh ấy. Cho tôi hỏi hiện nay pháp luật có quy định như thế nào về thủ tục tuyên bố cá nhân đã chết? Trong trường hợp nào thì được hủy bỏ tuyên bố chết của một người?

Chào bạn, cảm ơn bạn vì đã đặt câu hỏi cho chúng tôi. Để giải đáp thắc mắc hãy cùng Luật sư X tìm hiểu qua bài viết sau nhé.

Căn cứ pháp lý

• Bộ luật dân sự 2015

Khi nào thì một người bị tuyên bố chết?

Căn cứ theo quy định tại Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

Tuyên bố chết

1. Người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Tòa án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong trường hợp sau đây:
   a) Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
   b) Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
   c) Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
   d) Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 68 của Bộ luật này.
2. Căn cứ vào các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, Tòa án xác định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết.
3. Quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người bị tuyên bố là đã chết để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch.

Như vậy, một người được tuyên bố là đã chết nếu thuộc các trường hợp được nêu trên.

Thủ tục tuyên bố cá nhân đã chết

Theo khoản 2 Điều 391 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, hồ sơ nộp để yêu cầu Toà án tuyên bố một người là đã chết gồm:

• Đơn yêu cầu (có mẫu).
• Tài liệu, chứng cứ chứng minh người này đã chết theo các trường hợp nêu trên: Bị biệt tích, đã bị tuyên bố mất tích trước đó, gặp thảm hoạ, thiên tai…
• Giấy tờ nhân thân chứng minh bản thân là người có quyền yêu cầu Toà án ra quyết định: Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn hạn, các giấy tờ chứng minh quyền, nghĩa vụ liên quan giữa người yêu cầu và người bị yêu cầu tuyên bố đã chết (bản sao).

Theo quy định tại Điều 392 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, thì thủ tục yêu cầu tuyên bố một người là đã chết sẽ thực hiện như sau:

Bước 1: Nộp đơn yêu cầu, tài liệu, chứng cứ để chứng minh người bị yêu cầu tuyên bố là đã chết.

Bước 2: Tòa án ra quyết định thông báo tìm kiếm trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu tuyên bố một người là đã chết.

Bước 3: Thông báo tìm kiếm theo quy định

Khi nào được hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết?

Căn cứ theo quy định tại Điều 73 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

“Điều 73. Hủy bỏ quyết định tuyên bố chết

1. Khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết.
2. Quan hệ nhân thân của người bị tuyên bố là đã chết được khôi phục khi Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết, trừ trường hợp sau đây:
   a) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã được Tòa án cho ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 68 của Bộ luật này thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật;
   b) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã kết hôn với người khác thì việc kết hôn đó vẫn có hiệu lực pháp luật.
3. Người bị tuyên bố là đã chết mà còn sống có quyền yêu cầu những người đã nhận tài sản thừa kế trả lại tài sản, giá trị tài sản hiện còn.
   Trường hợp người thừa kế của người bị tuyên bố là đã chết biết người này còn sống mà cố tình giấu giếm nhằm hưởng thừa kế thì người đó phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã nhận, kể cả hoa lợi, lợi tức; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.
4. Quan hệ tài sản giữa vợ và chồng được giải quyết theo quy định của Bộ luật này, Luật hôn nhân và gia đình.
5. Quyết định của Tòa án hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người bị tuyên bố là đã chết để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch.”

Theo đó, khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án sẽ ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết. Quan hệ nhân thân, quan hệ tài sản của họ được khôi phục, giải quyết theo quy định trên.

Có thể bạn quan tâm

• Đồng phạm tội buôn lậu xử phạt như thế nào?
• Thủ tục thành lập quỹ từ thiện 2023
• Đá gà ăn tiền ngày tết bị xử phạt ra sao theo quy định 2023
• Đánh bài ăn tiền dịp Tết bị xử phạt như thế nào năm 2023?

Thông tin liên hệ Luật Sư X

Trên đây là nội dung bài viết liên quan đến vấn đề “Thủ tục tuyên bố cá nhân đã chết“. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả, Luật sư X với đội ngũ luật sư, luật gia và chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ cung cấp dịch vụ pháp lý như hồ sơ hưởng thai sản. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe mọi thắc mắc của quý khách hàng. Thông tin chi tiết quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số hotline: 0833102102

Hoặc qua các kênh sau:

FaceBook: www.facebook.com/luatsux
Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux

Câu hỏi thường gặp