Tống đạt là gì?

Căn cứ:

• Bộ luật tố tụng dân sự 2015
• Luật tố tụng hành chính 2015
• Nghị quyết 04/2016/NQ-HĐTP

Nội dung tư vấn

  1. Khái niệm tống đạt

Tống đạt là việc giao văn bản của cơ quan tiến hành tố tụng như Tòa án, Viện kiểm sát, cơ quan thi hành án  cho đương sự một cách chính thức và mang tính áp đặt. Việc tống đạt văn bản chỉ thuộc về những cơ quan có thẩm quyền và phải trao tận tay người nhận. Vì mang tính áp đặt nên người nhận được văn bản tống đạt buộc phải tuân theo nội dung có trong văn bản.

Ví dụ: Ông B là nhân chứng trong vụ tranh chấp quyền sử dụng đất giữa bà C và bà D. Tòa án tống đạt Giấy triệu tập tham dự phiên tòa xét xử sơ thẩm đến nhà ông B. Như vậy ông B có nghĩa vụ phải tham gia phiên tòa xét xử sơ thẩm theo thời gian trong nội dung Giấy triệu tập.

2. Văn bản được tống đạt

Tống đạt được áp dụng trong thủ tục tố tụng nên các văn bản được tống đạt được gọi là văn bản tố tụng. Những văn bản tố tụng phải được tống đạt theo Điều 171 Bộ Luật dân sự 2015 và Điều 100 Luật Tố tụng hành chính 2015 bao gồm:

• Thông báo, giấy báo, giấy triệu tập, giấy mời trong tố tụng hành chính hoặc tố tụng dân sự.
  • Ví dụ:
    • Thông báo thụ lý vụ án dân sự, Thông báo hòa giải;
    • Giấy mời Kiểm sát viên tham gia phiên tòa;
    • Giấy triệu tập tham dự phiên tòa xét xử, Giấy triệu tập lấy lời khai.
• Bản án, quyết định của Tòa án.
  • Ví dụ:
    • Bản án dân sự sơ thẩm, bản án hành chính phúc thẩm;
    • Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, Quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án hành chính;
    • Quyết định hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời.
    • Quyết định kháng nghị của Viện kiểm sát; văn bản của cơ quan thi hành án dân sự.
• Văn bản tố tụng khác mà pháp luật có quy định phải cấp, tống đạt hoặc thông báo.

3. Thẩm quyền thực hiện việc tống đạt

Tống đạt là nghĩa vụ bắt buộc của các cơ quan tố tụng bao gồm Tòa án, Viện kiểm sát và cơ quan thi hành án. Việc tống đạt sẽ do những người có thẩm quyền sau đây thực hiện:

• Người tiến hành tố tụng, người của cơ quan ban hành văn bản tố tụng được giao nhiệm vụ thực hiện việc cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng.
  • Ví dụ: Thẩm phán (trong trường hợp cần thiết), Thư ký Tòa án
• Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người tham gia tố tụng dân sự cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi người tham gia tố tụng dân sự làm việc khi Tòa án có yêu cầu.
  • Trong một số trường hợp khi không thể tống đạt văn bản tố tụng trực tiếp cho đương sự thì Tòa án sẽ gửi các văn bản tố tụng cho Ủy ban nhân dân cấp xã và yêu cầu Uỷ ban tống đạt văn bản trực tiếp đến đương sự đồng thời gửi lại kết quả cho Tòa án.
  • Ví dụ: Anh A là nguyên đơn trong một vụ án hành chính nhưng vì nơi cư trú của anh A ở biên giới, cách xa khu vực Tòa án có thẩm quyền xét xử nên Tòa án quyết định giao Giấy triệu tập tham dự phiên tòa xét xử cho UBND xã nơi anh A cư trú. UBND xã sẽ tống đạt Giấy triệu tập trực tiếp đến nhà anh A và giao kết quả tống đạt lại cho Tòa án.
• Đương sự, người đại diện của đương sự hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong những trường hợp do Bộ luật này quy định.
• Nhân viên tổ chức dịch vụ bưu chính.
• Người có chức năng tống đạt.
• Những người khác mà pháp luật có quy định.
  • Ví dụ: Người thân thích của đương sự được Tòa án giao nhiệm vụ tống đạt.

Điều 177. Thủ tục cấp, tống đạt, thông báo trực tiếp cho cá nhân

5. Trường hợp người được cấp, tống đạt, thông báo vắng mặt thì người thực hiện việc cấp, tống đạt, thông báo phải lập biên bản và giao cho người thân thích có đủ năng lực hành vi dân sự cùng nơi cư trú với họ hoặc tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc để thực hiện việc ký nhận hoặc điểm chỉ và yêu cầu người này cam kết giao lại tận tay ngay cho người được cấp, tống đạt, thông báo. Biên bản phải được lưu trong hồ sơ vụ án.

4. Phương thức tống đạt

Căn cứ theo pháp luật hiện hành, có một số phương thức tống đạt phổ biến như sau:

• Tống đạt văn bản tố tụng trực tiếp;
• Tống đạt văn bản tố tụng qua dịch vụ bưu chính;
• Tống đạt văn bản tố tụng qua người thứ ba được ủy quyền;
• Tống đạt văn bản tố tụng bằng phương tiện điện tử theo yêu cầu của đương sự hoặc người tham gia tố tụng khác phù hợp với quy định của pháp luật về giao dịch điện tử;
• Niêm yết công khai.

Đối với phương thức văn bản tố tụng trực tiếp, thủ tục thực hiện như sau:

• Tòa án có thể triệu tập đương sự đến Tòa án để giao văn bản hoặc tống đạt đến nơi cư trú của người nhận văn bản.
• Văn bản tố tụng được tống đạt đến địa chỉ mà các đương sự đã gửi cho Tòa án theo phương thức đương sự yêu cầu hoặc tới địa chỉ mà các đương sự đã thỏa thuận và đề nghị Tòa án liên hệ theo địa chỉ đó.
• Nếu người được tống đạt là cá nhân thì văn bản tố tụng phải được giao trực tiếp cho họ và đương sự phải ký nhận theo quy định.
• Nếu người được tống đạt là cơ quan, tổ chức thì văn bản tố tụng phải được giao trực tiếp cho người đại diện theo pháp luật hoặc người chịu trách nhiệm nhận văn bản của cơ quan, tổ chức đó và phải được những người này ký nhận. 
• Trường hợp người được tống đạt từ chối nhận văn bản tố tụng thì người tống đạt phải lập biên bản nêu rõ lý do của việc từ chối, có xác nhận của đại diện tổ dân phố hoặc Công an xã, phường, thị trấn về việc người đó từ chối nhận văn bản tố tụng. Biên bản phải được lưu trong hồ sơ vụ án.
• Trường hợp người được tống đạt vắng mặt thì người thực hiện việc cấp, tống đạt, thông báo phải lập biên bản và giao cho người thân thích có đủ năng lực hành vi dân sự cùng nơi cư trú với họ hoặc tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc để thực hiện việc ký nhận hoặc điểm chỉ và yêu cầu người này cam kết giao lại tận tay ngay cho người được cấp, tống đạt, thông báo.

Phương thức tống đạt trực tiếp là phương thức đem lại hiệu quả cao nhất cho quá trình giải quyết vụ án. Đảm bản nhanh, chính xác, kịp thời không bị khiếu nại và không bị huỷ án vì lý do này. Nên thường Thư ký Toà án ở các thành phố thị xã chọn thủ tục này.

Ngoài ra còn có một phương thức khác được áp dụng phổ biến hiện nay là tống đạt văn bản tố tụng bằng phương tiện điện tử theo Nghị quyết 04/2016/NQ-HĐTP.

Điều 20. Tòa án cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng bằng phương tiện điện tử

Trong trường hợp người khởi kiện, người tham gia tố tụng đã đăng ký gửi và nhận, đăng ký nhận thông điệp dữ liệu điện tử với Tòa án và được Tòa án chấp nhận theo quy định tại Điều 12, Điều 15 của Nghị quyết này thì văn bản tố tụng do Tòa án ban hành theo quy định của pháp luật tố tụng phải được Tòa án gửi từ Cổng thông tin điện tử của Tòa án đến địa chỉ thư điện tử đã được đăng ký của người khởi kiện, người tham gia tố tụng trong thời hạn pháp luật quy định.  

Hy vọng bài viết này hữu ích với bạn!

Khuyến nghị

1. LSX là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ luật sư tranh tụng tại Việt Nam
2. Nội dung tư vấn pháp luật mà LSX cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo. Để có những những tư vấn rõ ràng và cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay