Căn cứ pháp lý
- Luật An toàn thực phẩm năm 2010.
- Nghị định 15/2018/NĐ-CP ngày 02 tháng 02 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm.
- Thông tư 38/2018/TT-BNNPTNT ngày 25 tháng 12 năm 2018 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định việc thẩm định, chứng nhận cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm nông, lâm, thủy sản đủ điều kiện an toàn thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Nội dung tư vấn
1. Bán hoa quả có phải xin giấy chứng nhận an toàn thực phẩm không?
Thực phẩm là sản phẩm mà con người ăn, uống ở dạng tươi sống hoặc đã qua sơ chế, chế biến, bảo quản. Thực phẩm không bao gồm mỹ phẩm, thuốc lá và các chất sử dụng như dược phẩm (khoản 20 Điều 2 Luật An toàn thực phẩm năm 2010).
Thực phẩm tươi sống là thực phẩm chưa qua chế biến bao gồm thịt, trứng, cá, thuỷ hải sản, rau, củ, quả tươi và các thực phẩm khác chưa qua chế biến ((khoản 21 Điều 2 Luật An toàn thực phẩm năm 2010).
Như vậy, hoa quả chính là một loại thực phẩm.
Kinh doanh thực phẩm là việc thực hiện một, một số hoặc tất cả các hoạt động giới thiệu, dịch vụ bảo quản, dịch vụ vận chuyển hoặc buôn bán thực phẩm (khoản 8 Điều 2 Luật An toàn thực phẩm năm 2010). Từ quy định trên của điều luật thì ta có thể kết luận rằng bán hoa quả là một trong những hình thức kinh doanh thực phẩm.
Khoản 1 Điều 11 Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định: “Cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm phải có Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm khi hoạt động, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 12 Nghị định này”.
Khoản 1 Điều 12 Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định: “Các cơ sở sau đây không thuộc diện cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm:
a) Sản xuất ban đầu nhỏ lẻ; b) Sản xuất, kinh doanh thực phẩm không có địa điểm cố định; c) Sơ chế nhỏ lẻ; d) Kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ đ) Kinh doanh thực phẩm bao gói sẵn; e) Sản xuất, kinh doanh dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm; g) Nhà hàng trong khách sạn; h) Bếp ăn tập thể không có đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm; i) Kinh doanh thức ăn đường phố; k) Cơ sở đã được cấp một trong các Giấy chứng nhận: Thực hành sản xuất tốt (GMP), Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (HACCP), Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm ISO 22000, Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế (IFS), Tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn thực phẩm (BRC), Chứng nhận hệ thống an toàn thực phẩm (FSSC 22000) hoặc tương đương còn hiệu lực”.Có thể thấy, trong mọi trường hợp trừ các trường hợp sau đây thì cơ sở bán hoa quả đều xin phép cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Cụ thể, các trường hợp đó là:
- Không có địa điểm cố định để bán
- Bán hoa quả nhỏ lẻ
- Bán hoa quả đóng gói sẵn
- Đã được cấp một trong các Giấy chứng nhận: Thực hành sản xuất tốt (GMP), Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (HACCP), Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm ISO 22000, Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế (IFS), Tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn thực phẩm (BRC), Chứng nhận hệ thống an toàn thực phẩm (FSSC 22000) hoặc tương đương còn hiệu lực.
Mặc dù, không phải xin cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm nhưng các cơ sở trên vẫn phải tuân thủ các yêu cầu về điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm tươi sống. Cụ thể là:
- Đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật tương ứng
- Tuân thủ quy định về giới hạn vi sinh vật gây bệnh, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật kim loại nặng, tác nhân gây ô nhiễm và các chất khác trong thực phẩm có thể gây hại đến sức khỏe, tính mạng con người
- Quy định về bao gói và ghi nhãn thực phẩm
- Quy định về bảo quản thực phẩm
- Bảo đảm truy xuất được nguồn gốc
2. Cơ quan nào có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đối với cơ sở bán hoa quả?
Điều 35 Luật An toàn thực phẩm năm 2010 quy định: “Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ trưởng Bộ Công thương quy định cụ thể thẩm quyền cấp, thu hồi Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý”.
Điều 38 Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định về trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tại khoản 6 có quy định: “Tổ chức cấp, phân cấp việc cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm cho các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý tại khoản 3, 4 của Điều này”.
Khoản 4 quy định “Quản lý và phân cấp quản lý … cơ sở sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thực phẩm quy định tại Phụ lục III ban hành kèm theo Nghị định này”.
Căn cứ theo phụ lục III ban hành kèm theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP thì hoa quả là một trong những loại thực phẩm thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông (Mục IV của phụ lục III).
Từ những quy định trên của pháp luật thì việc cấp, phân cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm cho cơ sở bán hoa quả thuộc thẩm quyền của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Khoản 1 Điều 17 Thông tư 38/2018/TT-BNNPTNN quy định: “Cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận ATTP: Là các cơ quan thẩm định quy định tại Điều 5 Thông tư này theo nguyên tắc cơ quan nào thẩm định điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm nông, lâm, thủy sản thì cơ quan đó cấp Giấy chứng nhận ATTP”.
Theo Điều 5 Thông tư 38/2018/TT-BNNPTNN thì cơ quan thẩm định sẽ gồm:
- Cơ quan thẩm định cấp trung ương: các Tổng cục, Cục quản lý chuyên ngành thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
- Cơ quan thẩm định cấp địa phương: Do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định dựa trên phân cấp của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tình hình thực tiễn của địa phương và đề xuất của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Dựa vào cơ cấu tổ chức của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì trường hợp
3. Thủ tục cấp giấy Giấy chứng nhận cơ sở bán hoa quả đủ điều kiện an toàn thực phẩm
Trình tự, thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm được quy định tại Điều 36 Luật An toàn thực phẩm 2010 và được cụ thể hóa tại Điều 17 Thông tư 38/2018/TT-BNNPTNT.
Theo tinh thần của Điều luật thì việc xin cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm của cơ sở bán hoa quả sẽ được thực hiện như sau:
Bước 1: Nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm
Hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm gồm có:
- Đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm theo mẫu tại Phụ lục V ban hành kèm theo Thông tư 38/2018/TT-BNNPTNT
- Bản thuyết minh về điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm của cơ sở theo Phụ lục VI ban hành kèm theo Thông tư 38/2018/TT-BNNPTNT
Tổ chức, cá nhân bán hoa quả nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo một trong các hình thức: trực tiếp, gửi qua fax, e-mail, mạng điển tử (sau đó gửi hồ sơ bản chính); gửi theo đường bưu điện.
Bước 2: Kiểm tra, thụ lý, cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm của cơ sở, cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm phải xem xét tính đầy đủ của hồ sơ và thông báo bằng văn bản cho cơ sở nếu hồ sơ không đầy đủ.
- Kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm thực hiện thẩm tra hồ sơ thẩm định, xếp loại cơ sở và cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm trong 07 ngày làm việc (nếu cơ sở đã được thẩm định và xếp loại A hoặc B); hoặc tổ chức đi thẩm định thực tế điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm tại cơ sở và cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm nếu đủ điều kiện trong thời hạn 15 ngày làm việc (trường hợp cơ sở chưa được thẩm định, xếp loại).
- Trường hợp không cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Bước 3: Tổ chức, cá nhân bán hoa quả nhận kết quả.
Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm có hiệu lực trong thời hạn 03 năm. Trước 06 tháng tính đến ngày Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm hết hạn, cơ sở nộp hồ sơ đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm trong trường hợp tiếp tục bán hoa quả. Việc cấp lại Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đực thực hiện theo các bước như trên.Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi. Hi vọng bài viết hữu ích đối với bạn!
