Khi mua các sản phẩm thực phẩm nói riêng, và các loại hàng hóa khác nói chung, ngoài các thông tin cần quan tâm như hình thức, cách sử dụng, hạn dùng… người tiêu dùng cũng cần quan tâm đến xuất xứ hàng hóa vì trên thực tế, có không ít các loại thực phẩm, hàng hóa khác được làm giả, nhưng để tăng thêm sự tin cậy của người tiêu dùng, người ta không ngại khi in lên nhãn mác, bao bì một ký hiệu nhận dạng, đó là mã vạch. Ít người có thể biết được ý nghĩa của dấu mã vạch trên bao bì sản phẩm là gì? Cùng tìm hiểu rõ vấn đề trên qua bài viết dưới đây?
Mã vạch là gì?
Mã vạch là sự thể hiện thông tin trong các dạng nhìn thấy trên các bề mặt của sản phẩm, hàng hóa mà máy móc có thể đọc được. Nguyên thủy thì mã vạch lưu trữ dữ liệu theo bề rộng của các vạch được in song song cũng như của khoảng trống giữa chúng, nhưng ngày nay chúng còn được in theo các mẫu của các điểm, theo các vòng tròn đồng tâm hay chúng ẩn trong các hình ảnh. Mã vạch có thể được đọc bởi các thiết bị quét quang học gọi là máy đọc mã vạch hay được quét từ hình ảnh bằng các phần mềm chuyên biệt.
Nội dung của mã vạch là thông tin về sản phẩm như: Nước đăng ký mã vạch, tên doanh nghiệp, lô, tiêu chuẩn chất lượng đăng ký, thông tin về kích thước sản phẩm, nơi kiểm tra…
Mã vạch sản phẩm bao gồm 2 phần chính:
- Mã số hàng hóa: Dãy số thể hiện thông tin về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm thông qua quy ước mã số cho các quốc gia trên thế giới của Tổ chức GS1. Người dùng có thể dễ dàng nhận diện mã số này.
- Mã vạch: Tổ hợp những khoảng trắng, vạch trắng được sắp xếp đúng quy luật, thông số, chỉ có thể đọc được bằng những thiết bị hỗ trợ chuyên dụng như máy quét mã vạch,…
Ý nghĩa của dấu mã vạch trên bao bì sản phẩm
Tất cả các loại hàng hóa lưu thông trên thị trường đều cần phải có mã vạch. Mã vạch giống như một “Chứng minh thư” của hàng hoá, giúp ta phân biệt được nhanh chóng và chính xác các loại hàng hoá khác nhau.
Hiện nay ở Việt Nam, hàng hóa trên thị trường hầu hết áp dụng chuẩn mã vạch EAN của Tổ chức mã số vật phẩm quốc tế – EAN International với 13 con số, chia làm 4 nhóm, có cấu tạo và ý nghĩa từ trái qua phải như sau:
- Nhóm 1: Từ trái sang phải, ba chữ số đầu là mã số về quốc gia (vùng lãnh thổ). Xem 3 chữ số đầu tiên của mã vạch và đối chiếu với bảng hệ thống mã vạch quy chuẩn dưới đây để biết được xuất xứ quốc gia của mặt hàng.
- Nhóm 2: Tiếp theo gồm bốn chữ số là mã số về doanh nghiệp.
- Nhóm 3: Tiếp theo gồm năm chữ số là mã số về hàng hóa.
- Nhóm 4: Số cuối cùng (bên phải) là số về kiểm tra.
Tóm lại: Mã vạch giúp cho chúng ta biết được sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ từ quốc gia, vùng lãnh thổ nào. Bên cạnh đó còn biết được chất lượng sản phẩm thông qua các bước kiểm tra để biết hàng thật hay hàng giả của sản phẩm.
Ý nghĩa của dấu mã vạch trên bao bì sản phẩm và cách kiểm tra thật giả
Bước 1: Ba chữ số đầu tiên tương ứng với xuất xứ quốc gia của hàng hóa đó (quy định theo hệ thống mã vạch chuẩn).
Ví dụ như hàng hóa sản xuất tại Việt Nam sẽ có 3 chữ số đầu là 893, sản xuất tại Trung Quốc sẽ bao gồm các mã 690, 691, 692, 693, và tại Thái Lan sẽ là 885.
Bước 2: Sau khi xác định được xuất xứ quốc gia, bạn tiếp tục kiểm tra tính hợp lệ của mã vạch sản phẩm đó theo nguyên tắc sau:
Lấy tổng các con số hàng chẵn nhân 3 cộng với tổng với các chữ số hàng lẻ (trừ số thứ 13 ra, số thứ 13 là số để đối chiếu). Tiếp theo, bạn lấy kết quả cộng với số thứ 13, nếu tổng có đuôi là 0 là mã vạch hợp lệ, nếu khác 0 là không hợp lệ. Để xác minh, tiếp tục quét mã vạch sản phẩm để biết hàng thật hàng giả.
Một số vấn đề cần lưu ý về ý nghĩa của dấu mã vạch trên bao bì sản phẩm
Nên sử dụng mã vạch để kiểm tra, đối chiếu độ chính xác các thông tin ghi trên sản phẩm khi cảm thấy không tin tưởng. Với các sản phẩm không ghi “Made in …, Made by …;” hoặc ghi bằng ngôn ngữ quốc gia không đọc được; việc dùng mã vạch để xác định thông tin là rất cần thiết.
Mã vạch do cơ quan có thẩm quyền cấp tương ứng với từng sản phẩm; nhìn chung là 1 dấu hiệu khó làm giả. Tuy nhiên không có gì tuyệt đối; trong thực tế với kỹ thuật ngày càng tinh vi nhiều loại hàng hóa được làm giả; làm nhái “từ đầu đến chân” không bỏ sót 1 chi tiết nào; thì mã vạch cũng không phải là ngoại lệ.
Do đó ngoài mã vạch; khi kiểm tra hàng hóa ta cần chú ý đến các yếu tố khác; như kiểm tra hóa đơn chứng từ; tem chống hàng giả; thông tin nhãn phụ bằng tiếng việt đối với hàng hóa nhập khẩu; hình thức sản phẩm, độ bóng; đẹp, sắc cạnh của các đường viền, logo, vỏ bao bì, nội dung, bố cục; thông tin sản phẩm phải được ghi chi tiết, rõ ràng. Đó chỉ là những bước kiểm tra ban đầu; đối với những vụ việc phức tạp thì cần liên hệ với các công ty chủ thể quyền; các cơ quan chức năng khác để phối hợp giám định, xác minh làm rõ.
Thông tin liên hệ Luật sư X
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Sư về vấn đề “Ý nghĩa của dấu mã vạch trên bao bì sản phẩm là gì?“. Hi vọng bài viết trên sẽ giúp ích cho bạn đọc.
Nếu quý khách có nhu cầu dùng dịch vụ như xác nhận độc thân, thành lập công ty, tạm ngừng kinh doanh,.. của Luật sư X. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi: 0833.102.102
Câu hỏi thường gặp:
Năm 1948, chủ tịch của một công ty buôn bán đồ ăn; mong ước làm sao để có thể tự động kiểm tra toàn bộ quy trình. Biết được mong ước đó; Norman Joseph Woodland và Bernard Silver; khi ấy đang là sinh viên ở trường Đại học tổng hợp Drexel, đã phát triển ý tưởng này.
Thị trường hàng hóa hiện nay đang có hai loại mã vạch; gồm mã 8 số và mã 11 số. Khi mua hàng người tiêu dùng cần tinh ý nhận biết thông tin mã vạch; để kiểm chứng nguồn gốc sản phẩm. Có thể thực hiện theo cách “chẵn nhân ba cộng lẻ”. Sau đó cộng với số cuối cùng trong dãy số. Nếu kết quả cho ra số đuôi bằng 0 thì là hàng thật và ngược lại.
