Nuôi nhốt động vật hoang dã trái phép; hành vi đang khiến những loài động vật quý hiếm tại Việt Nam đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Những loại thực phẩm chiết xuất từ nguồn gốc động vật với cái mác quý hiếm, đại bổ vẫn được bày bán tràn lan trên thị trường. Dù đã rất nỗ lực ngăn chặn tình trạng trên xảy ra. Nhưng với lực lượng biên phòng mỏng; tình trạng săn bắt động vật quý hiếm vẫn thường xuyên xảy ra. Mới đây nhấy là vụ việc: 8/17 con hổ chết sau khi được giải cứu:
“Trước đó, vào sáng ngày 4/8, Công an tỉnh Nghệ an kiểm tra đột xuất và phát hiện nhiều cơ sở nuôi nhốt động vật hoang dã trái phép. Đây là hành vi nuôi nhốt động vật hoang dã trái phép. Lực lượng chức năng đã nhanh chóng tiến hành thu giữ toàn bộ số hổ nuôi nhốt trái phép trên. Vụ việc tạo ra làn sóng phẫn nộ trên cả nước. Hành động triệt phá những cơ sở nuôi nhốt hổ trái phép được sự ủng hộ của nhiều người dân. Tuy nhiên, sau 03 ngày kể từ khi thu giữ; 8/17 con hổ chết sau khi được giải cứu không rõ lý do. Hiện tại, xác của 8 con hổ đang được cấp đông phục vụ quá trình điều tra. Vậy trách nhiệm trong vụ việc này thuộc về ai? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu qua bài viết dưới đây:”
Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017)
- Nghị định 160/2013/NĐ-CP
- Nghị định 35/2019/NĐ-CP
- Nghị quyết 05/2018/NQ-HĐTP
Khái niệm
Thế nào là động vật hoang dã?
Động vật hoang dã là động vật sống trong tự nhiên và chưa được thuần hóa. Xét theo quy định tại Điều 234 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017); động vật hoang dã được hiểu theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 2 Nghị quyết 05/2018/NQ-HĐTP.
Thế nào là hành vi nuôi nhốt động vật hoang dã trái phép?
Hành vi nuôi nhốt động vật hoang dã là hành vi tách động vật hoang dã ra khỏi tự nhiên; nuôi động vật hoang dã nhằm mục đích phục vụ lợi ích cá nhân.
Các loài động vật hoang dã được pháp luật bảo vệ
Theo quy định tại Nghị định 06/2019; danh mục IB; những loài động vật hoang dã được bảo vệ tại Việt Nam bao gồm:
Các loài thuộc lớp thú
Các loài động vật hoang dã thuộc lớp thú, bộ linh trưởng bao gồm: cu li lớn, cu li nhỏ; chà vá chân đen, chà vá chân nâu; voọc bạc đông dương, voọc bạc trường sơn, voọc cát bà, voọc đen má trắng, voọc hà tĩnh, voọc mông trắng, voọc mũi hếch, voọc xám; vượn cao vít, vượn đen tuyền, vượn má hung, vượn má trắng, vượn má vàng trung bộ, vượn siki.
Các loài thuộc lớp thú, bộ ăn thịt: sói đỏ (chó sói lửa); gấu chó, gấu ngựa; rái cá lông mượt, rái cá thường, rái cá vuốt bé, rái cá lông mũi; cầy mực, cầy gấm; báo gấm, báo hoa mai; beo lửa; hổ đông dương; mèo cá, mèo gấm.
Loài thuộc lớp thú, bộ có vòi là voi châu á.
Loài thuộc lớp thú, bộ móng guốc lẻ là tê giác một sùng.
Loài thuộc lớp thú, bộ móng guốc chẵn: bò rừng, bò tót; hươu vàng, hươu xạ; mang lớn, mang trường sơn; nai cà tòng; sao la; sơn dương.
Các loài thuộc lớp thú, bộ tê tê: tê tê java, tê tê vàng.
Loài thuộc lớp thú, bộ thỏ rừng: thỏ vằn.
Các loài thuộc lớp chim
Các loài thuộc lớp chim, bộ bồ nông: bồ nông chấn xám; cò thìa; quắm cánh xanh; quắm lớn (cò quắm lớn); vạc hoa.
Các loài thuộc lớp chim, bộ cổ rắn: cổ rắn.
Các loài thuộc lớp chim, bộ bồ nông: cò trắng trung quốc.
Các loài thuộc lớp chim, bộ hạc: già đẫy nhỏ; hạc cổ trắng; hạc xám.
Các loài thuộc lớp chim, bộ ưng: đại bàng đầu nâu; kền kền ấn độ; kền kền ben gan.
Các loài thuộc lớp chim, bộ cắt: cắt lớn.
Các loài thuộc lớp chim, bộ choắt: choắt lớn mỏ vàng.
Các loài thuộc lớp chim, bộ ngỗng: ngan cánh trắng.
Các loài thuộc lớp chim, bộ gà: gà lôi lam mào trắng; gà lôi tía; gà lôi trắng; gà so cổ hung; gà tiền mặt đỏ; gà tiền mặt vàng; trĩ sao.
Các loài thuộc lớp chim, bộ sếu: sếu đầu đỏ (sếu cổ trụi).
Các loài thuộc lớp chim, bộ ô tác: ô tác.
Các loài thuộc lớp chim, bộ bồ câu: bồ câu ni cô ba.
Các loài thuộc lớp chim, bộ hồng hoàng: hồng hoàng, niệc cổ hung, niệc mỏ vằn, niệc nâu.
Loài thuộc lớp chim, bộ sẻ: khướu ngọc linh.
Các loài thuộc lớp bò sát
Các loài thuộc lớp bò sát, bộ có vảy: tắc kè đuôi vàng, thằn lằn cá sấu, kỳ đà vân, rắn hổ chúa.
Các loài thuộc lớp bò sát, bộ rùa: rùa ba-ta-gua miền nam; rùa hộp bua rê (rùa hộp trán vàng miền bắc); rùa hộp việt nam (rùa hộp trán vàng miền nam); rùa trung bộ, rùa đầu to; giải sin-hoe; giải.
Các loài thuộc lớp bò sát; bộ cá sấu: cá sấu nước lợ (cá sâu hoa cà); cá sấu nước ngọt (cá sấu xiêm).
Nuôi nhốt động vật hoang dã trái phép bị xử lý như thế nào?
Trách nhiệm hành chính đối với hành vi nuôi nhốt động vật hoang dã trái phép
Theo quy định tại Điều 21 Nghị định 35/2019/NĐ-CP; có 14 mức xử phạt với hành vi nuôi động vật hoang dã trái phép:
Phạt từ 5.000.000 đồng tới 15.000.000 đồng với các trường hợp: động vật rừng thông thường trị giá dưới 10.000.000 đồng; động vật rừng thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm nhóm IIB trị giá dưới 5.000.000 đồng.
Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng với các trường hợp: động vật rừng thông thường trị giá từ 10.000.000 đồng đến dưới 20.000.000 đồng; động vật rừng thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm nhóm IIB trị giá từ 5.000.000 đồng đến dưới 10.000.000 đồng.
Phạt tiền từ 25.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng với các trường hợp: động vật rừng thông thường trị giá từ 20.000.000 đồng đến dưới 40.000.000 đồng; động vật rừng thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm nhóm IIB trị giá từ 10.000.000 đồng đến dưới 20.000.000 đồng.
Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến dưới 80.000.000 đồng trong trường hợp: động vật rừng thông thường trị giá từ 40.000.000 đồng đến dưới 70.000.000 đồng; động vật rừng thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm nhóm IIB trị giá từ 20.000.000 đồng đến dưới 35.000.000 đồng.
…..
Phạt tiền từ 360.000.000 đồng đến 400.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm có tang vật là động vật rừng thuộc Danh mục động vật rừng, thực vật rừng nguy cấp, quý, hiếm nhóm IB với số lượng 02 cá thể lớp thú hoặc từ 05 đến 06 cá thể lớp chim, bò sát hoặc từ 03 đến 05 cá thể động vật lớp khác.
Trách nhiệm hình sự đối với hành vi nuôi nhốt động vật hoang dã trái phép
Đối với hành vi nuôi động vật hoang dã trái phép có thể phải chịu các mức hình phạt; quy định tại Điều 244 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Phạt tiền từ 05 năm đến 10 năm.
Phạt tiền từ 10 năm đến 15 năm.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng; cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Sau khi cứu hộ 8/17 con hổ chết sau khi được giải cứu thì trách nhiệm thuộc về ai?
Từ thời điểm thu giữ động vật hoang dã đến khi động vật hoang dã chết trải qua rất nhiều giai đoạn. Để xác định nguyên nhân động vật đó chết; cần phải xác minh:
Thứ nhất, tập tính của chúng.
Thứ hai, điều kiện sức khỏe của chúng trước khi được thu giữ và sau khi được thu giữ.
Thứ ba, liều lượng thuốc mê sử dụng trong quá trình bắt.
Thứ tư, quá trình chăm sóc.
Thứ năm, biểu hiện của chúng trước khi chết.
Giải quyết tình huống
Trước sự việc 8/17 con hổ chết sau khi được giải cứu; hiện tại đang có rất nhiều ý kiến. Hiện ai là người chịu trách nhiệm về vấn đề này còn chưa rõ. Phải qua điều tra chi tiết mới có thể đưa ra được kết luận. Theo quan điểm của Luật sư X: Nhiều cá thể hổ bị chết trong quá trình giải cứu nên cần phải xem xét. Cảnh sát môi trường Công an tỉnh Nghệ An đã thực hiện đúng thủ tục, quy trình giải cứu hay chưa? Trường hợp chưa xử lý đúng quy định pháp luật, lực lượng chức năng phải chịu trách nhiệm”.
Có thể bạn quan tâm:
Thông tin liên hệ
Trên đây là quan điểm của Luật sư X về vấn đề “8/17 con hổ chết sau khi được giải cứu thì trách nhiệm thuộc về ai?“. Để biết thêm thông tin chi tiết về vụ việc hoặc giải quyết những vấn đề pháp lý khó khăn trong cuộc sống; vui lòng sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật hoặc liên hệ hotline: 0833.102.102.
Câu hỏi thường gặp
Nếu người mua ngà voi có mục đích từ đầu là mua ngà voi thật; và không biết chỗ ngà mình mua là ngà giả. Thì có khả năng người này vẫn phải chịu trách nhiệm hành chính, hình sự về hành vi của mình.
Hiện tại, những đồ trang trí làm từ đồi mồi thật là rất ít. Chủ yếu là đồ giả. Một số đồ thật cũng sử dụng rất ít vỏ đồi mồi. Vậy nên ngành nghề này chưa bị xử lý.
Hành vi sử dụng mật gấu có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về “Tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật quý hiếm”.
