Hiện nay, tình trạng trộm cắp đang ngày một gia tăng trong xã hội. Khi chủ nhà bắt gặp trộm “ghé thăm” thường mất kiểm soát, quá giận dữ mà đánh bị thương thậm chí đánh chết kẻ trộm. Vậy bắt quả tang trộm cắp có được đánh đập hay không? Luật Sư X sau đây xin giải đáp thắc mắc của bạn như sau
Cơ sở pháp lý
- Hiến pháp năm 2013 của nước nước Cộng hòa XHCN Việt Nam;
- Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017;
- Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015;
- Bộ luật Dân sự năm 2015;
- Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình.
Nội dung tư vấn
1. Trách nhiệm khi đánh đập kẻ trộm?
Hành vi của những tên trộm là trái pháp luật. Tuy nhiên, việc hành hung đánh đập họ là hành vi vi phạm pháp luật và nếu hậu quả nghiêm trọng cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo quy định tại Điều 20 của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã khẳng định: “Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khoẻ”. Tại Điều 33 Bộ luật Dân sự năm 2015 cũng quy định: “Cá nhân có quyền sống, quyền bất khả xâm phạm về tính mạng, thân thể, quyền được pháp luật bảo hộ về sức khỏe. Không ai bị tước đoạt tính mạng trái luật.”
Như vậy, dù là người đang thực hiện hành vi vi phạm pháp luật cũng đều được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe một cách công bằng, bình đẳng. Việc xử lý hành vi vi phạm pháp luật của những người đó là trách nhiệm, nghĩa vụ cũng như thẩm quyền quyền của cơ quan chức năng, không phải quyền của mọi công dân.
2. Việc đánh đập kẻ trộm dẫn đến hậu quả kẻ trộm bị thương hoặc chết thì xử lý như thế nào?
Trường hợp trong lúc bảo vệ tài sản, hoặc khi phát hiện bị kẻ trộm tấn công nên chống trả dẫn đến hậu quả chết người thì tùy thuộc tính chất, mức độ cần thiết của hành vi chống trả đó: nếu sự phòng vệ đó dừng lại ở mức “cần thiết” thì đó là phòng vệ chính đáng và không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, nếu sự phòng vệ đó vượt quá mức “cần thiết” thì bị truy cứu về Tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng được quy định tại Điều 126 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 thì sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm, mức hình phạt cao nhất là 5 năm.
Trường hợp cố ý tước đoạt tính mạng của người ăn trộm thì bị bị truy cứu trách nhiệm về Tội giết người theo quy định tại Điều 123 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 với mức án cao nhất là chung thân hoặc tử hình.
Trường hợp gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của kẻ trộm thì tùy vào tỷ lệ thương tật và các yếu tố khác sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 134 Bộ luật hình sự về Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác với mức phạt tù thấp nhất là 06 tháng và cao nhất là tù trung thân.
Ngoài ra, nếu chưa đủ để cấu thành tội phạm thì việc hành hung kẻ trộm cũng có thể bị xử phạt vi phạm hành chính từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng theo quy định tại điểm e, khoản 3 Điều 5 của Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình.
3. Vậy không được đánh kẻ trộm thì cần làm gì khi bắt được kẻ trộm?
Điều 111 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 quy định: “Đối với người đang thực hiện tội phạm hoặc ngay sau khi thực hiện tội phạm thì bị phát hiện hoặc bị đuổi bắt, cũng như người đang bị truy nã thì bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay đến cơ quan Công an, Viện kiểm sát hoặc Uỷ ban nhân dân nơi gần nhất.”. Trong trường hợp tên trộm có mang theo hung khí, thì: người nào cũng có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt.
Do đó, trường hợp bắt quả tang được người ăn trộm thì chủ nhà hoặc người khác phát hiện có quyền tước hung khí, vũ khí… rồi dẫn giải đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý. Tuy nhiên, trong quá trình bắt giữ người phạm tội chắc chắn sẽ gặp phải sự phản kháng của người phạm tội, vì vậy cần hết sức lưu ý.
Hy vọng bài viết trên hữu ích với bạn. Trân trọng!
Khuyến nghị
- LSX là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ luật sư hình sự tại Việt Nam.
- Nội dung tư vấn pháp luật mà LSX cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo. Để có những những tư vấn rõ ràng và cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay.
