Đình chỉ vụ án được được thể hiện trong nội dung của BLHS 2015 nhằm mục đích ngừng hoạt động tiến hành tố tụng của cơ quan có thẩm quyền. Để cơ quan tố tụng thực hiện đúng quy định và vẫn đảm bảo được quyền lợi của đương sự và bị can thì người tiến hành tố tụng, cơ quan tiến hành tố tụng cần thực hiện nghiêm chỉnh để tránh những hậu quả rủi ro đáng tiếc. Đình chỉ vụ án hình sự là gì? Được áp dụng khi nào? Hãy tham khảo ngay bài viết của Luật sư X về vấn đề này.
Căn cứ pháp lý
Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 (BLHS 2015)
Nội dung tư vấn
Đình chỉ vụ án hình sự là gì?
Trong tố tụng hình sự, thuật ngữ đình chỉ vụ án được dùng với nghĩa là một trong những cách thức kết thúc vụ án do Viện kiểm sát quyết định ở giai đoạn truy tố, do Thẩm phán được phân công Chủ tọa phiên tòa quyết định ở các giai đoạn khách nhau.
Như vậy, đình chỉ giải quyết vụ án hình sự là quyết định chấm dứt mọi hoạt động của các cơ quan tố tụng đối với bị can, bị cáo trong quá trình tố tụng. Vụ án nếu đã có quyết định đình chỉ thì không được phục hồi điều tra, truy tố, xét xử.
Đình chỉ vụ án hình sự có những đặc điểm sau:
- Việc đình chỉ phải dựa trên căn cứ, thẩm quyền và trình tự thủ tục được quy định tại Bộ luật Tố tụng hình sự.
- Đây là một hình thức kết thúc hoạt động tố tụng trong một giai đoạn tố tụng cụ thể, dẫn đến hậu quả là mọi hoạt động tố tụng đều phải chấm dứt.
Đình chỉ vụ án hình sự là quyết định tố tụng được áp dụng trong các giai đoạn khác nhau, bao gồm:
- Trong giai đoạn truy tố;
- Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm;
- Trong giai đoạn xét xử phúc thẩm;
- Trong giai đoạn giám đốc thẩm;
- Trong giai đoạn tái thẩm.
Các trường hợp đình chỉ vụ án hình sự
Đình chỉ vụ án trong giai đoạn truy tố
Trong giai đoạn truy tố, Viện kiểm sát quyết định không truy tố và ra quyết định đình chỉ vụ án khi có một trong các căn cứ sau:
- Người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu;
- Không có sự việc phạm tội;
- Hành vi không cấu thành tội phạm;
- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;
- Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;
- Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;
- Tội phạm đã được đại xá;
- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác;
- Tội phạm quy định tại khoản 1 các Điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 BLHS mà bị hại hoặc người đại diện của bị hại không yêu cầu khởi tố;
- Có căn cứ xác định người phạm tội tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội;
- Người phạm tội có căn cứ được miễn trách nhiệm hình sự;
- Người phạm tội là người dưới 18 tuổi thuộc trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự.
Đình chỉ vụ án hình sự trong giai đoạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm
Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm, thẩm phán chủ tọa phiên tòa ra quyết định đình chỉ vụ án khi thuộc một trong các trường hợp sau:
- Người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu;
- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;
- Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;
- Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;
- Tội phạm đã được đại xá;
- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác;
- Viện kiểm sát rút toàn bộ quyết định truy tố trước khi mở phiên tòa.
Đình chỉ vụ án hình sự trong giai đoạn xét xử phúc thẩm
Thẩm quyền đình chỉ vụ án trong giai đoạn xét xử phúc thẩm là Hội đồng xét xử phúc thẩm. Các căn cứ đình chỉ vụ án:
- Không có sự việc phạm tội;
- Hành vi không cấu thành tội phạm;
- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;
- Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;
- Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;
- Tội phạm đã được đại xá;
- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác.
Đình chỉ vụ án hình sự trong giai đoạn giám đốc thẩm
Hội đồng giám đốc thẩm hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật và đình chỉ vụ án nếu có một trong các trường hợp sau:
- Không có sự việc phạm tội;
- Hành vi không cấu thành tội phạm;
- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;
- Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;
- Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;
- Tội phạm đã được đại xá;
- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác;
- Tội phạm quy định tại khoản 1 các Điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 BLHS mà bị hại hoặc người đại diện của bị hại không yêu cầu khởi tố.
Đình chỉ vụ án hình sự trong giai đoạn tái thẩm
Trong giai đoạn tái thẩm, Hội đồng tái thẩm có thể ra quyết định định chỉ trong các trường hợp sau:
- Hủy bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật và đình chỉ vụ án;
- Đình chỉ việc xét xử tái thẩm.
Hậu quả sau khi đình chỉ vụ án hình sự
Khi có quyết định đình chỉ, tất cả hoạt động tố tụng đối với toàn bộ vụ án, đối với bị can sẽ chấm dứt, cụ thể:
- Hủy bỏ các biện pháp ngăn chặn đối với bị can. Bị can đang bị tạm giam hoặc áp dụng các biện pháp ngăn chặn khác như cấm đi khỏi nơi cư trú, tạm hoãn xuất cảnh… thì sẽ được trả tự do, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn.
- Hủy bỏ các biện pháp cưỡng chế, xử lý vật chứng, tài liệu đồ vật đã tạm giữ (nếu có).
- Các vấn đề khác có liên quan và các nội dung quy định tại các văn bản tố tụng trước đó cũng bị hủy bỏ.
Có thể bạn quan tâm
- Quyết định không khởi tố vụ án hình sự
- Thủ tục xét xử sơ thẩm vụ án hình sự
- Xét xử phúc thẩm vụ án hình sự theo quy định?
- Thẩm quyền khởi tố vụ án hình sự theo quy định?
Liên hệ Luật sư
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của chúng tôi về vấn đề: “Đình chỉ vụ án hình sự là gì? Được áp dụng khi nào?”. Để sử dụng dịch vụ của chúng tôi mời quý khách hàng liên hệ đến hotline để được tiếp nhận.
Liên hệ hotline: 0833.102.102
- FaceBook: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
Là quyết định chấm dứt mọi hoạt động của các cơ quan tố tụng đối với bị can, bị cáo trong quá trình tố tụng. Vụ án nếu đã có quyết định đình chỉ thì không được phục hồi điều tra, truy tố, xét xử.
– Trong giai đoạn truy tố;
– Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm;
– Trong giai đoạn xét xử phúc thẩm;
– Trong giai đoạn giám đốc thẩm;
– Trong giai đoạn tái thẩm.
– Hủy bỏ các biện pháp ngăn chặn đối với bị can.
– Hủy bỏ các biện pháp cưỡng chế, xử lý vật chứng, tài liệu đồ vật đã tạm giữ (nếu có).
– Các vấn đề khác có liên quan và các nội dung quy định tại các văn bản tố tụng trước đó cũng bị hủy bỏ.