Hiện nay, tình trạng cấp trên dùng quyền lực cưỡng ép cấp dưới quan hệ tình dục hay cha bắt ép con gái quan hệ tình dục,… xảy ra rất phổ biến. Họ thường nghĩ hành vi đó sẽ không vi phạm pháp luật vì bên kia có yếu tố “tự nguyện”. Cách hiểu như vậy có đúng không? Bài viết dưới đây của Luật sư X sẽ giải đáp thắc mắc của các bạn.
Căn cứ:
- Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017
Nội dung tư vấn:
1. Hành vi cưỡng dâm là gì?
Cưỡng dâm là hành vi của một người dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu với mình.
2. Các dấu hiệu cấu thành của tội cưỡng dâm
Tội cưỡng dâm được quy định tại Điều 143 Bộ luật hình sự như sau:
Điều 143. Tội cưỡng dâm
1. Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Nhiều người cưỡng dâm một người;
b) Phạm tội 02 lần trở lên;
c) Đối với 02 người trở lên;
d) Có tính chất loạn luân;
đ) Làm nạn nhân có thai;
e) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31 % đến 60%;
g) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 18 năm:
a) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
b) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
c) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
4. Cưỡng dâm người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.
5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Nạn nhân của tội phạm là người từ đủ 16 tuổi trở lên và có quan hệ lệ thuộc với người phạm tội. Vì vậy, khách thể của tội phạm là:
- Xâm phạm quyền bất khả xâm phạm về tình dục của con người;
- Xâm phạm danh dự, nhân phẩm của con người.
Mặt khách quan của tội phạm:
- Hành vi phạm tội: người phạm tội có hành vi ép buộc bằng những thủ đoạn khác nhau người bị lệ mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác.
- Đối tượng của tội phạm: là người có quan hệ lệ thuộc hoặc là người đang ở trong tình trạng quẫn bách
- Người có quan hệ lệ thuộc: là lệ thuộc về mặt công tác (quan hệ giữa thủ trưởng – nhân viên; chủ doanh nghiệp – người làm công…); lệ thuộc về kinh tế (quan hệ nuôi dưỡng – người được nuôi dưỡng,…); lệ thuộc về tín ngưỡng hay gia đình…
- Người đang trong tình trạng quẫn bách: là trường hợp nạn nhân đang ở trong hoàn cảnh khó khăn, đòi hỏi phải có sự hỗ trợ của người khác.
- Người phạm tội lợi dụng quan hệ lệ thuộc hoặc tình trạng quẫn bách để khống chế tư tưởng; buộc nạn nhân phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác bằng các thủ đoạn như:
- Đe dọa: dọa chuyển công tác, dọa chấm dứt hợp đồng lao động,…
- Hứa hẹn: hứa sẽ chuyển vị trí công tác tốt hơn, có thu nhập cao hơn,…
- Nạn nhân miễn cưỡng giao cấu, miễn cưỡng giao cấu là trường hợp nạn nhân không muốn giao cấu nhưng vì bị đe dọa hay khống chế nên buộc phải chấp nhận. Trong trường hợp này nạn nhân có sự cân nhắc trước khi chấp nhận giao cấu. Đây chính là điểm để phân biệt với tội hiếp dâm (Điều 141 BLHS).
- Chủ thể của tội phạm này là người từ đủ 14 tuổi trở lên và có năng lực trách nhiệm hình sự.
- Chủ thể của tội cưỡng dâm này không phân biệt nam, nữ như trước đây. Theo quy định của pháp luật hiện hành thì cả nam và nữ đều có thể trở thành chủ thể của loại tội phạm này.
Mặt chủ quan của tội phạm:
- Tội phạm được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp.
- Động cơ, mục đích phạm tội không phải là dấu hiệu bắt buộc của loại tội phạm này.
3. Hình phạt của tội cưỡng dâm
- Hình phạt chính: gồm 4 khung hình phạt:
-
- Khung 1: Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm;
- Khung 2: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 143 BLHS, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm;
- Khung 3: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 143 BLHS, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 18 năm;
- Khung 4: Cưỡng dâm người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
- Hình phạt bổ sung: Người phạm tội có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Hy vọng bài viết có ích cho bạn đọc!
Khuyến nghị
- LSX là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ luật sư tranh tụng Việt Nam.
- Nội dung tư vấn pháp luật mà LSX cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo. Để có những những tư vấn rõ ràng và cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay
