Trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương trước những tác động của cuộc sống. Vì vậy, trẻ em luôn là đối tượng được Nhà nước ưu tiên bảo vệ. Nhưng những năm gần đây, tình trạng trẻ em bị bỏ rơi ngày càng xảy ra nhiều. Vậy việc bỏ rơi trẻ em, đặc biệt là trẻ em mới sinh sẽ bị xử lý như thế nào? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu về vấn đề này dưới góc nhìn pháp lý qua bài viết sau đây.
“Mới đây tại Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 22/5; trong lúc đi tập thể dục; ông Văn Đình Dương phát hiện một bé trai sơ sinh còn nguyên dây rốn được bỏ trong túi xách; đặt ở bãi đất trống trên đường Lại Hùng Cường, xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh. Qua camera giám sát phát hiện vào lúc nửa đêm; hai người phụ nữ đi qua địa điểm này đã bỏ lại bé trai tại đây. Vụ việc nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều đến từ cư dân mạng; phần lớn là chỉ trích hành đồng của hai người phụ nữ này”.
Căn cứ pháp lý
Khái niệm trẻ em
Quy định về trẻ em có sự khác nhau giữa Việt Nam và thế giới. Công ước quốc tế của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em quy định trẻ em là người dưới 18 tuổi. Còn theo quy định tại Điều 1 Luật Trẻ em năm 2016, trẻ em là người dưới 16 tuổi.
Xử lý hành chính đối với hành vi bỏ rơi trẻ em mới sinh
Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 22 Nghị định 144/2013/NĐ-CP; hành vi bỏ hoặc không chăm sóc, nuôi dưỡng con sau khi sinh sẽ bị phạt từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000. Từ quy định này cho thấy, chủ thể mà quy định hướng đến là cha, mẹ, người giám hộ của đứa trẻ,
Xử lý hình sự đối với hành vi bỏ rơi trẻ em mới sinh
Phụ thuộc vào độ tuổi cũng như chủ thể thực hiện hành vi mà hành vi bỏ rơi trẻ em mới sinh có thể phải chịu những tội sau:
Trường hợp 1: Tội giết con mới đẻ
Theo quy định tại khoản 1 Điều 124 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017); người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi; thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Phân tích về tội danh này cho thấy:
Về mặt chủ thể, người thực hiện hành vi này phải là người mẹ, sinh ra đứa trẻ. Người mẹ này phải do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con do mình đẻ ra.
Về mặt khách thể, đứa trẻ bị vứt bỏ phải nhỏ hơn hoặc bằng 07 ngày tuổi.
Nếu đáp ứng được đủ những điều kiện trên, người thực hiện hành vi mới bị phán tội giết con mới đẻ. Hay nói rộng ra, nếu người bố thực hiện hành vi tương tự như trên cũng không thể đưa vào tội danh này mà sẽ bị xử về tội giết người hoặc vô ý giết người.
Trường hợp 2: Tội vứt bỏ con mới đẻ
Cũng tương tự như quy định về tội giết con mới đẻ nhưng tội vứt bỏ con mới đẻ khác ở điểm; việc vứt bỏ con phải dẫn đến hậu quả đứa con mới đẻ chết mới cấu thành tội phạm trên.
Trường hợp 3: Tội giết người
Căn cứ quy định tại điểm b khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017); người nào giết người dưới 16 tuổi sẽ bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Có thể thấy đây là tội danh sẽ được áp dụng cho hành vi bỏ rơi trẻ em nếu chủ thể thực hiện hành vi là người bố hoặc bất kỳ người nào khác.
Trường hợp 4: Tội vô ý làm chết người
Tương tự như trường hợp của tội giết người; nhưng trường hợp vô ý làm chết người cần đến hậu quả là nạn nhân đã chết. Người phạm tội này có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm, phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Tổng quan về các tội
Khách biệt lớn nhất giữa hai nhóm tội: tội giết con mới đẻ, tội giết người và tội vứt bỏ con mới đẻ, tội vô ý làm chết người chính là ở mục đích của người thực hiện hành vi. Giả sư trong trường hợp người mẹ có hành vi bỏ rơi con mình; nếu địa điểm người mẹ bỏ rơi con là nơi hoang vắng, ít người qua lại; thậm chí là nơi núi rừng thì có thể xác định mục đích của người mẹ là giết con mình. Vậy người mẹ có thể bị xử lý về tội danh “Giết con mới đẻ” hoặc “Giết người”.
Giải quyết tình huống
Từ đoạn clip cho thấy địa điểm bỏ rơi đứa trẻ là khu dân cư đông người qua lại. Cũng chưa có thêm thông tin gì về việc người bỏ rơi đứa trẻ là ai; có phải mẹ của đứa trẻ hay không; đứa trẻ được bao nhiêu ngày tuổi. Và quan trọng nhất, đứa trẻ hiện tại vẫn còn sống nên người bỏ rơi đứa trẻ có thể chỉ bị xử phạt hành chính từ 10.000.000 đồng tới 15.000.000 đồng.
Có thể bạn quan tâm:
Thông tin liên hệ
Trên đây là tư vấn của Luật sư X về “Bỏ rơi trẻ em mới sinh sẽ phải chịu những hình phạt nào?“. Chúng tôi hy vọng bạn đã có cái nhìn bao quát hơn về hành vi bỏ rơi trẻ em cũng như các hình thức xử lý đối với hành vi này. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ của luật sư, hãy sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật hoặc liên hệ hotline: 0833.102.102
Câu hỏi thường gặp
Hành vi vứt bỏ trẻ em mới sinh là hành vi để đứa trẻ chưa đầy 07 ngày tuổi ở những nơi có người qua lại như đền, chùa, khu dân cư,… Hành vi này được xác định với mục đích bỏ rơi đứa trẻ chứ không phải giết đứa trẻ.
Tùy thuộc vào các tình tiết của vụ án mà giết người có thể phải chịu hình phạt tù cao nhất lên đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.
Người phạm tội bị định tội bức tử trong trường hợp nạn nhân là người lệ thuộc vào người phạm tội về vật chất hoặc tinh thần. Nạn nhân thường xuyên bị người phạm tội đối xử tàn án, ức hiếp, ngược đãi, làm nhục dẫn đến nạn nhân tự giết mình.
