Tai nạn giao thông diễn ra ngày càng nhiều khiến cho nhiều hậu quả thương tâm xảy ra. Thiệt hại về sức khỏe, tài sản luôn xuất hiện trng những vụ tai nạn giao thông, thâm chí là cướp đi cả tính mạng. Vậy, lúc này, trách nhiệm bồi thường thiệt hại của người gây tai nạn giao thông là gì bên cạnh những chế tài xử phạt? Hãy tham khảo bài viết dưới đây của Luật sư X.
Căn cứ:
- Bộ Luật dân sự 2015
Nội dung tư vấn:
1. Gây tai nạn, thì phải bồi thườngTrên thực tế, theo nguyên tắc quy định tại Bộ luật dân sự 2015 thì cứ xuất hiện thiệt hại, người gây thiệt hại phải bồi thường giá trị bồi thường tương ứng. Tất nhiên, là chỉ khi có thiệt hại và hai bên không có thỏa thuận khác (như bồi thường ít hơn so với thiệt hại thực tế, không bồi thường….) thì trách nhiệm bồi thường mới được đặt ra. Cụ thể, căn cứ tại Điều 584 Bộ luật dân sự 2015:
Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại
1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.
…Như vậy, đối với trường hợp gây tai nạn giao thông mà xuất hiện thiệt hại, ngoài việc chịu trách nhiệm hành chính, hình sự…thì người gây tai nạn còn phải thực hiện trách nhiệm bồi thường thiệt hại có những thiệt hại của mình gây ra cho nạn nhân. Tuy nhiên, không phải bao giờ, người gây tai nạn cũng phải bồi thường thiệt hại, cụ thể. Trường hợp lỗi không xuất phát từ người gây tai nạn mà sự việc có nguyên nhân bất khả kháng, hay xuất phát lỗi từ người bị thiệt hại, trách nhiệm bồi thường thiệt hại không phải đặt ra. Cụ thể tại Điều 584 Bộ Luật dân sự 2015:
Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại
…
2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.Bên cạnh việc xác định được trách nhiệm bồi thường thiệt hại thì người gây tai nạn, gây thiệt hại còn phải thực hiện việc bồi thường đảm bảo đúng nguyên tắc bồi thường quy định tại Điều 585 Bộ luật dân sự 2015. Cụ thể:
Điều 585. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại
1. Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.
3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên gây thiệt hại có quyền yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.
4. Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.
5. Bên có quyền, lợi ích bị xâm phạm không được bồi thường nếu thiệt hại xảy ra do không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại cho chính mình.Việc thực hiện nguyên tắc bồi thường cần phải đảm bảo được tính cấp thiết, kịp thời. Bên cạnh đó, cũng phải đúng luật, “đúng người, đúng tội”. Chẳng hạn như việc người gây thiệt hại không có lỗi thì rõ ràng, trách nhiệm bồi thường không phải đặt ra. Tuy nhiên, phương tiện giao thông là một nguồn nguy hiểm cao độ, người sử dụng phải bồi thường kể cả khi không có lỗi. Bởi vậy, chỉ loại trừ trách nhiệm cho người gây thiệt hại nếu lỗi hoàn toàn là của người bị thiệt hại. Cụ thể tại Điều 601 Luật dân sự 2015:
Điều 601. Bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra
1. Nguồn nguy hiểm cao độ bao gồm phương tiện giao thông vận tải cơ giới, hệ thống tải điện, nhà máy công nghiệp đang hoạt động, vũ khí, chất nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, thú dữ và các nguồn nguy hiểm cao độ khác do pháp luật quy định.
Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải vận hành, sử dụng, bảo quản, trông giữ, vận chuyển nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng quy định của pháp luật.
2. Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra; nếu chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng thì người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
3. Chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ trường hợp sau đây:
a) Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại;
b) Thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khá2. Các loại thiệt hại phải bồi thường khi gây tai nạn giao thông: Thứ nhất, bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm. Đa phần, tai nạn giao thông thường đi kèm với những thiệt hại về phương tiện giao thông cho người bị hại. Tuy nhiên, bên cạnh đó, cũng có những tài sản kèm theo. Việc các tài sản này bị hư hỏng, hủy hoại hay lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác bị hư hỏng thì cũng là căn cứ để xác định thiệt hại do tài sản bị xâm phạm.
Điều 589. Thiệt hại do tài sản bị xâm phạm
Thiệt hại do tài sản bị xâm phạm bao gồm:
1. Tài sản bị mất, bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng.
2. Lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút.
3. Chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại.
4. Thiệt hại khác do luật quy định.Thứ hai, thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạmĐây là loại thiệt hại cũng đa phần xuất hiện ở những vụ tai nạn. Thương tật, sức khỏe giảm sút đáng kể nhưng chưa đến mức tử vong thì trách nhiệm này được đặt ra. Chi phí bồi thường cho thiệt hại này theo quy định tại Điều 590 Bộ luật dân sự 2015 bao gồm:
- Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khoẻ và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại;
- Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;
- Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại;
- Thiệt hại khác do luật quy định.
Thứ ba, Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạmViệc gây tai nạn dẫn đến tử vong là thiệt hại lớn nhất khi xảy ra tai nạn. Không những cướp đi sinh mạng của một người mà còn để lại những hậu quả về tinh thần lớn cho gia đình người bị hại. Các chi phí bồi thường căn cứ vào Điều 591 Bộ luật dân sự 2015 bao gồm:
- Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm
- Chi phí hợp lý cho việc mai táng;
- Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng;
- Thiệt hại khác do luật quy định.
Bên cạnh đó, còn phải bồi thường thiệt hại do tinh thần mà gia đình người bị hại phải chịu. Hy vọng bài viết có ích cho bạn!
Thông tin liên hệ Luật Sư X
Trên đây là nội dung tư vấn về Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do gây tai nạn giao thông. Mọi thắc mắc về thủ tục pháp lý có liên quan. Quý khách vui lòng liên hệ Luật Sư X để được hỗ trợ, giải đáp.
Gọi ngay cho chúng tôi qua hotline: 0833.102.102.
