Chúng ta vẫn thường nghe tới tội “hiếp dâm”. Trong khi hiếp dâm là tội danh đã quá quen thuộc với nhiều người thì “cưỡng dâm” vẫn còn là một tội danh khá xa lạ, ít người biết đến. Vậy còn cưỡng dâm là gì? Cưỡng dâm và hiếp dâm khác nhau như thế nào? Hình phạt nào cho tội cưỡng dâm? Để hiểu rõ hơn về loại tội phạm này, từ đó có các biện pháp ngăn ngừa và phòng tránh, hãy tham khảo bài viết dưới đây của Luật sư X.
Căn cứ:
- Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017
Nội dung tư vấn:
Cưỡng dâm là gì?
Trên thực tế, tội cưỡng dâm được quy định tại điều 143 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi 2017.
Điều 143. Tội cưỡng dâm
1. Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Trong đó, “dùng mọi thủ đoạn” có nghĩa là người phạm tội cưỡng dâm chủ động dùng rất nhiều thủ đoạn khác nhau (như : lừa phỉnh, mua chuộc, dụ dỗ, đe doạ hoặc bằng tình cảm, bằng tiền bạc, có khi chỉ là một lời hứa…) tức là người phạm tội không từ một thủ đoạn nào miễn là thực hiện được ý đồ giao cấu với người bị hại hoặc lợi dụng người bị hại đang ở trong tình trạng quẫn bách để họ phải miễn cưỡng giao cấu với mình.
“Người lệ thuộc” là người bị lệ thuộc vào người phạm tội, bao gồm sự lệ thuộc về tinh thần cũng như lệ thuộc về mặt vật chất bắt nguồn từ nhiều quan hệ khác nhau như: cha với con, thầy với trò, thầy thuốc với bệnh nhân,…
“Người đang trong tình trạng quẫn bách” là người tuy không có mối quan hệ lệ thuộc với người phạm tội, nhưng do nhiều nguyên nhân họ rơi vào tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu với người phạm tội, người rơi vào trong tình trạng này không còn sáng suốt lựa chọn một xử sự bình thường như những người khác hoặc trong lúc bình thường khác.
Mời bạn đọc xem thêm: Quan hệ tình dục với người say xỉn bị xử lý hình sự không?
Cấu thành tội phạm tội cưỡng dâm
Người phạm tội cưỡng dâm thực hiện tội phạm này với lỗi cố ý, đồng thời còn xâm phạm đến sức khoẻ, tính mạng của người khác
Khác với tội hiếp dâm thì chủ thể ở đây có thể là cả nam lẫn nữ miễn là họ có năng lực trách nhiệm hình sự. Đồng thời, người phạm tội phải có mối quan hệ lệ thuộc với người bị hại hoặc có mối liên quan nhất định trong việc hỗ trợ và giúp đỡ người bị hại thoát khỏi tình trạng quẫn bách.
Người phạm tội phải thực hiện hành vi giao cấu với người khác bằng cách dùng các thủ đoạn như dụ dỗ, mua chuộc hay thậm chí là đe dọa. Như vậy, hành vi giao cấu là dấu hiệu bắt buộc và nếu các dấu hiệu khác đã thoả mãn nhưng chưa có việc giao cấu xảy ra, thì chưa cấu thành tội phạm.
Thêm vào đó, đối tượng bị hại có thể là người có mối quan hệ lệ thuộc với người phạm tội. Cụ thể, mối quan hệ lệ thuộc có thể hiểu là lệ thuộc về vật chất như tiền bạc, được nuôi dưỡng,…; về mối quan hệ xã hội như giáo viên với học sinh, huấn luyện viên với vận động viên,…; về mối quan hệ gia đình như giữa anh chị em, bố nuôi với con gái,… Hoặc người bị hại có thể là người đang ở trong tình trạng quẫn bách, ví dụ như người bị hại đang gặp khó khăn về kinh tế hay gặp khó khăn để chi trả cho một nghĩa vụ tài chính nào đó.
Dấu hiệu cuối cùng là người bị hại phải miễn cưỡng giao cấu với người phạm tội: điều này có thể hiểu là sự chấp thuận giao cấu nhưng không tự nguyện cảu người bị hại do các thủ đoạn khống chế tư tưởng (như đe dọa, hứa hẹn, giúp đỡ) của người phạm tội tác động vào.
Người phạm tội cưỡng dâm thực hiện tội phạm này với lỗi cố ý, đồng thời xâm phạm đến sức khoẻ, tính mạng của người khác.
Phân biệt cưỡng dâm và hiếp dâm
Tội hiếp dâm được quy định tại điều 141 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017
Điều 141. Tội hiếp dâm
1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc bằng thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Theo đó, thì Hiếp dâm là “dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của họ”; Cưỡng dâm là “dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu”.
Sự khác biệt giữa hai tội này là ở đối tượng (nạn nhân). Đối với tội hiếp dâm thì nạn nhân là bất cứ ai, còn đối với tội cưỡng dâm thì nạn nhân phải là người lệ thuộc với người phạm tội hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách.
Hành vi khách quan trong tội hiếp dâm và cưỡng dâm có thể gần giống nhau vì trong tội cưỡng dâm, người phạm tội có thể dùng mọi thủ đoạn như đe dọa, khống chế, thậm chí có thể dùng bạo lực. Chẳng hạn đánh đập người bị lệ thuộc để họ sợ và miễn cưỡng phải giao cấu.
Trong tội hiếp dâm, người phạm tội có thể lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân để giao cấu. Tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân có thể là họ đã bị ngất xỉu, bị bỏ thuốc mê, bị bắt trói chân tay… Còn tình trạng quẫn bách của người bị hại (nạn nhân) trong vụ án cưỡng dâm là người bị hại vẫn còn nhận thức được, còn khả năng tự vệ nhưng vì sự lệ thuộc hoặc đang ở trong tình trạng quẫn bách không còn con đường nào khác mà buộc phải giao cấu.
Hình phạt của tội cưỡng dâm
Đối với tội cưỡng dâm, pháp luật quy định mức khung hình phạt thấp nhất từ 1- 5 năm tù giam. Tuy nhiên tùy mức độ phạm tội, mức hình phạt cao nhất có thể lên tới tù chung thân.
Cụ thể, khung hình phạt cho tội cưỡng dâm được quy định tại điều 143, 144 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
Điều 143. Tội cưỡng dâm
1. Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Nhiều người cưỡng dâm một người;
b) Cưỡng dâm 02 lần trở lên;
c) Cưỡng dâm 02 người trở lên;
d) Có tính chất loạn luân;
đ) Làm nạn nhân có thai;
e) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
g) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%;
h) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 18 năm:
a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
b) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 46% trở lên;
c) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
d) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
4. Cưỡng dâm người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.
5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Điều 144. Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi
1. Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi đang ở trong tình trạng lệ thuộc mình hoặc trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Có tính chất loạn luân;
b) Làm nạn nhân có thai;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
d) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%;
đ) Phạm tội 02 lần trở lên;
e) Đối với 02 người trở lên;
g) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
a) Nhiều người cưỡng dâm một người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
c) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 46% trở lên;
d) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
đ) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Câu hỏi thường gặp
Mối quan hệ lệ thuộc được hiểu là mối quan hệ lệ thuộc về nhiều mặt như : về vật chất (được nuôi dưỡng, được trợ giúp các điều kiện sinh sống, được chăm sóc….), về xã hội (giữa giáo viên với học sinh, giữa bác sĩ với bệnh nhân ), về tín ngưỡng (giữa tín đồ với nhiều chức sắc tôn giáo); về gia đình (giữa anh chị em cùng cha khác mẹ…).
Để xác định người bị hại có miễn cưỡng giao cấu với người phạm tội hay không cần phải căn cứ vào các tình tiết khách quan của vụ án mà đặc biệt là mối quan hệ lệ thuộc giữa người bị hại với người phạm tội, hoàn cảnh lúc xảy ra việc giao cấu.
Đối với tội cưỡng dâm, hành vi giao cấu với nạn nhân không chỉ là dấu hiệu khách quan của cấu thành mà nó là dấu hiệu bắt buộc (dấu hiệu cần và đủ). Nếu các dấu hiệu khác đã thoả mãn nhưng chưa có việc giao cấu xảy ra, thì chưa cấu thành tội phạm. Vì vậy đối với tội cưỡng dâm, không có giai đoạn phạm tội chưa đạt.
Thông tin liên hệ Luật Sư X
Trên đây là tư vấn của Luật sư X về cưỡng dâm là gì. Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống.
Để biết thêm thông tin chi tiết; và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ của luật sư X hãy liên hệ 0833.102.102.
