Xin chào luật sư. Cháu gái tôi năm nay 19 tuổi nhưng bị mắc bệnh tâm thần từ nhỏ, không thể làm chủ hành vi của mình. Trong một lần cả nhà đi vắng có mình cháu ở nhà, khi trở về thì phát hiện cháu đang bị gã hàng xóm lợi dụng quan hệ tình dục. Hiện tại gia đình tôi muốn làm đơn khởi kiện. Luật sư cho tôi biết quan hệ tình dục với người bị tâm thần có phạm tội không? Trường hợp cháu tôi đã trên 18 tuổi thì pháp luật quy định như thế nào? Rất mong được luật sư giải đáp thắc mắc. Tôi xin cảm ơn!
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho Luật Sư X. Với thắc mắc của bạn chúng tôi xin được đưa ra quan điểm tư vấn như sau:
Căn cứ pháp lý
Nội dung tư vấn
Quan hệ tình dục với người bị tâm thần có được coi là phạm tội hiếp dâm?
Theo điều 141, Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017. Hiếp dâm là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân; hoặc thủ đoạn khác giao cấu; hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân.
Có nhiều ý nghĩ vẫn cho rằng, khi có những hành vi như ‘’dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực” ; hay sử dụng thủ đoạn khác để “giao cấu trái ý muốn” mới đủ điều kiện để cấu thành tội hiếp dâm và bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, nhìn từ góc độ pháp lý, Luật Sư X cũng xin được lý giải cặn kẽ. Việc quan hệ tình dục giữa một người nam đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự với người nữ mất năng lực nhận thức và điều khiển hành vi. Trường hợp biết rõ nạn nhân bị tâm thần. Hành vi này luôn bị coi là hiếp dâm. Bởi lẽ, người mất năng lực nhận thức và điều khiển hành vi được coi là không có năng lực tự vệ.
Có thể bạn quan tâm:
Quy định của pháp luật về hành vi quan hệ tình dục với người bị tâm thần
Tùy theo từng trường hợp cụ thể. Pháp luật cũng có những quy định về mức xử phạt khác nhau. Cụ thể:
Trường hợp đối tượng thực hiện hành vi biết rõ nạn nhân bị tâm thần
Trường hợp này đối tượng đã lợi dụng tình trạng không tự vệ được của nạn nhân để cố ý quan hệ tình dục. Theo khái niệm về tội hiếp dâm quy định tại Bộ luật hình sự thì đây là dấu hiệu của tội hiếp dâm. Một số trường hợp, tùy vào bệnh trạng, nạn nhân tâm thần vẫn có khả năng nhận biết được hành vi của người khác. Nhưng do bị hạn chế về khả năng nhận thức nên đã không đánh giá hết được tính chất nguy hiểm cũng như hậu quả của hành vi đó. Bởi vậy việc giao cấu với người tâm thần dù nạn nhân tự nguyện vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Căn cứ theo Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 về tội hiếp dâm. Mức phạt tù đối tượng phải nhận từ 02 năm đến 07 năm.
Trường hợp đối tượng thực hiện hành vi không biết nạn nhân bị tâm thần
Nếu đối tượng thực hiện hành vi không biết nạn nhân bị tâm thần, giữa hai người không quen biết nhau từ trước. Đồng thời nạn nhân cũng không có bất cứ dấu hiệu bất thường gì để buộc người khác nhận biết là họ bị tâm thần Trường hợp hai bên tự nguyện quan hệ tình dục (nạn nhân đã đủ 18 tuổi trở lên). Hành vi này có thể không cấu thành Tội hiếp dâm.
Về thời hiệu yêu cầu khởi tố hành vi quan hệ tình dục với người bị tâm thần
Trường hợp đối tượng thực hiện hành vi biết rõ nạn nhân bị tâm thần. Hành vi đó sẽ được khép vào tội hiếp dâm. Theo quy định tại khoản 2 Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017). Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định như sau:
- Mười năm đối với các tội phạm nghiêm trọng. Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn. Mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 03 năm tù đến 07 năm tù.
- Mười lăm năm đối với các tội phạm rất nghiêm trọng. Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn. Mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 07 năm tù đến 15 năm tù.
- Hai mươi năm đối với các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn. Mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 15 năm tù đến 20 năm tù, tù chung thân; hoặc tử hình.
Tội hiếp dâm được quy định tại Điều 141 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017). Theo đó, thời hiệu yêu cầu khởi tố Tội hiếp dâm. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tội phạm. Nếu hành vi phạm tội thuộc quy định tại khoản 1 Điều 141 thời hiệu yêu cầu khởi tố là 10 năm; thuộc khoản 2, khoản 4 Điều 141 thời hiệu là 15 năm; khoản 3 thời hiệu là 20 năm.
Có thể bạn quan tâm:
Thông tin liên hệ Luật Sư X
Trên đây là nội dung tư vấn về Quan hệ tình dục với người bị tâm thần có phạm tội không?
Quý khách vui lòng liên lạc theo số máy: 0833 102 102 để được tư vấn, hỗ trợ dịch vụ.
Câu hỏi thường gặp
Hành vi dùng “thủ đoạn khác” để giao cấu; hoặc quan hệ tình dục trái với ý muốn của nạn nhân có thể là hành vi được thực hiện bởi nữ giới. Ví dụ như cho nạn nhân uống thuốc kích dục,… Do đó trong trường hợp này thì hành vi của nữ giới có thể coi là tội phạm. Phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
Câu trả lời là không. Tội hiếp dâm trẻ và Tội giao cấu với trẻ em. Theo quy định tại Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017. Được gọi chính xác là Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi và Tội giao cấu; hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.
Việc quan hệ với người dưới 16 tuổi. Dù là cưỡng ép hay tự nguyện thì đều bị xử lý hình sự. Trong đó, nếu phạm phải một trong hai tội trên. Ngoài áp dụng hình phạt hành chính là phạt tù. Người phạm tội còn có thể bị áp dụng thêm hình phạt bổ sung. Là cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề; hoặc làm công việc nhất định từ 01 – 05 năm.
