Xã hội phát triển kèm theo là sự gia tăng của tội phạm. Thực tế cho thấy, tội phạm ngày càng xuất hiện nhiều với nhiều thủ đoạn và động cơ khác nhau. Có thể thấy trong những năm gần đây, hàng loạt những vụ án mạng xảy ra khắp cả nước động cơ thực hiện là không thể chấp nhận được mà theo ngôn ngữ pháp lý, Luật Hình sự gọi là “đê hèn”. Vậy thế nào được gọi là “động cơ đê hèn”? Mời các bạn tham khảo bài viết sau đây
Căn cứ:
- Bộ luật hình sự 2015
Nội dung tư vấn
1. Động cơ hèn là một tình tiết tăng nặng?
Quy định của Bộ luật Dân sự 2015 liệt kê có 15 tình tiết tăng nặng và “động cơ đê hèn” là một trong số đó:
Điều 52. Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự
1. Chỉ các tình tiết sau đây mới là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự:
…
đ) Phạm tội vì động cơ đê hèn;
Tuy nhiên, khi các tình tiết liệt kê tại Điều 52 BLHS 2015 quy định là dấu hiệu định tội hoặc định khung hình phạt thì không được coi là tình tiết tăng nặng.
2.Thế nào được coi “Động cơ đê hèn”
Phạm tội vì động cơ đê hèn chủ yếu xảy ra đối với các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người và các tội xâm phạm đến các quyền tự do dân chủ của công dân. Người phạm tội thực hiện tội phạm với động cơ rất xấu xa, thấp hèn, đáng khinh bỉ, không kẻ gì đến danh dự, nhân phẩm, tư cách của một của một con người.
3. Các trường hợp có thể hiểu là động cơ đê hèn
Giết vợ hoặc chồng để tự do lấy vợ hoặc chồng khác
Vì muốn tự do lấy vợ hoặc chồng khác nên người phạm tội đã giết vợ hoặc giết chồng của mình. Phải có căn cứ xác định người phạm tội vì muốn lấy vợ hoặc lấy chồng khác mà buộc phải giết vợ hoặc giết chồng mình thì mới coi là giết người vì động cơ đê hèn. Nếu vì một lý do khác, người phạm tội đã giết vợ hoặc giết chồng sau đó mới có ý định lấy vợ hoặc lấy chồng khác thì không phải giết người vì động cơ đe hèn
Giết chồng để lấy vợ hoặc giết vợ để lấy chồng nạn nhân
Thông thường, trong trường hợp này giữa người có hành vi giết người với vợ hoặc chồng nạn nhân có quan hệ thông gian với nhau. Tuy nhiên, có trường hợp cá biệt không có quan hệ thông gian từ trước, nhưng trước khi giết nạn nhân người có hành vi giết người đã có ý định lấy vợ hoặc chồng nạn nhân. Trường hợp có quan hệ thông gian từ trước và cả hai đều là thủ phạm thì một người phạm tội thuộc trường hợp “giết vợ hoặc chồng để tự do lấy vợ, lấy chồng khác” còn một người phạm tội thuộc trường hợp “Giết chồng để lấy vợ hoặc giết vợ để lấy chồng nạn nhân”.
Giết người tình mà biết họ đã có thai với mình để trốn tránh trách nhiệm
Đây là trường hợp giết phụ nữ mà biết là có thai, nhưng nạn nhân lại là người tình với người phạm tội
Giết chủ nợ để trốn nợ
Bị cáo giết nạn nhân chủ yếu nhằm trốn nợ, nhưng không phải cứ có vay mượn, nợ nần mà đã vội xác định người phạm tội giết người vì động cơ đê hèn, mà phải xác định việc vay mượn đó có xuất phát từ tình cảm tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau không? Nếu nạn nhân là người cho vay lãi nặng, có tính chất bóc lột thì không thuộc trường hợp phạm tội vì động cơ đê hèn.
Giết người để cướp của
Là trường hợp, người phạm tội muốn chiếm đoạt tiền của do nạn nhân trực tiếp quản lý (chiếm hữu) nên đã giết họ. Tính chất đê hèn của trường hợp giết người này cũng là vì tiền.
Giết người là ân nhân của mình
Được coi là ân nhân của kẻ giết mình trong trường hợp nạn nhân là người đã có công giúp đỡ người phạm tội trong lúc khó khăn mà bản thân người phạm tội không thể tự mình khắc phục được. Việc giúp đỡ của nạn nhân đối với người phạm tội lẽ ra y phải chịu ơn suốt đời, nhưng đã bội bạc phản trắc, đã giết người giúp mình, chứng tỏ sự hèn hạ cao độ.
Để được hiểu thêm và tư vấn thì quý khách có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi. Bài viết là quan điểm và kinh nghiệm cá nhân. Thực tế hiện nay chưa có một văn bản quy định thế nào là phạm tội có tính chất đê hèn mà thực tiễn xét xử chỉ ra đây là một số trường hợp cụ thể phạm tội có tính chất đê hèn.
Khuyến nghị
- LSX là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ luật sư tranh tụng tại Việt Nam
- Nội dung tư vấn pháp luật mà LSX cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo. Để có những những tư vấn rõ ràng và cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay