Hiện nay, việc thành lập công ty để hoạt động kinh doanh đang ngày càng phổ biến. Các hình thức công ty khác nhau mang lại ưu, nhược điểm khác nhau phục vụ cho mục đích kinh doanh của chủ sở hữu công ty. Bài viết này sẽ cung cấp một số kiến thức về loại hình công ty cổ phần nhằm giúp người đọc có thể đánh giá về việc lựa chọn loại hình công ty phù hợp.
Căn cứ:
- Luật Doanh nghiệp 2014
Nội dung tư vấn
1. Công ty cổ phần là gì?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 110 Luật Doanh nghiệp 2014, công ty cổ phần là doanh nghiệp có các đặc điểm sau:
- Vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần;
- Cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là 03 và không hạn chế số lượng tối đa;
- Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp;
- Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác (trừ trường hợp hạn chế chuyển nhượng theo quy định của luật).
Ngoài ra, công ty cổ phần có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và được quyền phát hành cổ phần các loại để huy động vốn. Tóm lại, công ty cổ phần là công ty đối vốn – loại hình công ty không quan tâm đến nhân thân người góp vốn mà chỉ quan tâm đến phần vốn góp.
2. Ưu điểm của công ty cổ phần
- Công ty cổ phần có chế độ trách nhiệm là trách nhiệm hữu hạn nên các cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi vốn góp nên mức độ rủi ro của các cổ đông không cao. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhất định, chế độ trách nhiệm hữu hạn của loại hình công ty này bị phá vỡ và các công đông vi phạm sẽ phải chịu trách nhiệm đối với phần nợ do hành vi của mình gây ra (Ví dụ: Cổ đông phổ thông rút vốn trái với quy định pháp luật thì cổ đông đó và người có lợi ích liên quan trong công ty phải cùng liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi giá trị cổ phần đã bị rút và các thiệt hại xảy ra).
- Quy mô hoạt động lớn và khả năng mở rộng kinh doanh trong hầu hết các lĩnh vực ngành nghề và dễ dàng từ việc huy động vốn cổ phần;
- Nhà đầu tư có khả năng điều chuyển vốn đầu tư từ nơi này sang nơi khác, từ lĩnh vực này sang lĩnh vực khác một dễ dàng và nhanh chóng thông qua hình thức chuyển nhượng, mua bán cổ phần. Việc chuyển nhượng vốn trong Công ty cổ phần là tương đối dễ dàng, do vậy phạm vi đối tượng được tham gia công ty cổ phần là rất rộng, ngay cả các cán bộ công chức cũng có quyền mua cổ phiếu của Công ty cổ phần.
- Đối với công ty Đại chúng, công ty niêm yết trên Sàn chứng khoán thì chỉ được thành lập dưới hình thức công ty cổ phần mà không được thành lập dưới bất kỳ loại hình công ty nào khác.
- Việc hoạt động của công ty đạt hiệu quả cao do tính độc lập giữa quản lý và sở hữu. Cụ thể là chủ sở hữu công ty chưa hẳn là người trực tiếp điều hành hoạt động kinh doanh của công ty (Giám đốc/ Tổng giám đốc). Tại khoản 1 Điều 157 Luật Doanh nghiệp, công ty cổ phần có thể thuê người khác làm giám đốc điều hành hoạt động kinh doanh. Việc tách bách này giúp cho hoạt động của công ty có tính chuyên môn hoá cao hơn. Đồng thời, kết hợp chặt chẽ với cơ cấu công ty, tính minh bạch trong hoạt động quản lý của công ty cổ phần tốt hơn các loại hình công ty khác.
- Cơ cấu vốn của công ty Cổ phần là tương đối linh hoạt cũng như khả năng huy động vốn cao thông qua phát hành cổ phiếu – đây là đặc điểm ưu việt, riêng có của công ty cổ phần.
3. Nhược điểm của công ty cổ phần
- Mức thuế tương đối cao vì ngoài các nghĩa vụ thuế mà công ty phải thực hiện đối với nhà nước, các cổ đông còn phải chịu thuế thu nhập cá nhân từ nguồn cổ tức và lãi cổ phần theo qui định của luật pháp;
- Chi phí cho việc thành lập công ty khá tốn kém;
- Khả năng bảo mật kinh doanh và tài chính bị hạn chế do công ty phải công khai và báo cáo với các cổ đông;
- Khả năng thay đổi phạm vi lĩnh vực kinh doanh cũng như trong hoạt động kinh doanh không linh hoạt do phải tuân thủ theo những qui định trong Điều lệ của công ty, ví dụ có trường hợp phải do Đại hội đồng Cổ đông của Công ty Cổ phần quyết định;
- Tuy cơ cấu công ty cổ phần được quy định chặt chẽ, giúp việc hoạt động kinh doanh dễ dàng hơn, nhưng thành lập và quản lý Công ty cổ phần khó khăn hơn các loại hình công ty khác do bị ràng buộc chặt chẽ bởi các quy định của pháp luật, đặc biệt về chế độ tài chính, kế toán;
- Việc quản lý và điều hành Công ty cổ phần rất phức tạp do số lượng các cổ đông có thể rất lớn, có nhiều người không hề quen biết nhau và thậm chí có thể có sự phân hóa thành các nhóm cổ động đối kháng nhau về lợi ích.
Hy vọng bài viết hữu ích cho bạn đọc!
Khuyến nghị
- LSX là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ luật sư doanh nghiệp tại Việt Nam
- Nội dung tư vấn pháp luật mà LSX cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo. Để có những những tư vấn rõ ràng và cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay 0833102102
